Waarom je last van je spijsvertering kunt hebben

In mijn praktijk zie ik regelmatig vrouwen met een variatie aan spijsverteringsklachten. Ze hebben last van hun eten, gedoe in mijn buik en hun ontlasting is niet zoals ze die graag zouden zien. De ene vrouw klaagt over obstipatie en de andere heeft juist met regelmaat diarree. Een combinatie van deze twee komt ook veel voor.

Je kunt je vast voorstellen dat er verschillende oorzaken van dit soort klachten zijn.

Een disbalans in de darmflora

Vaak is de samenstelling van de darmflora verstoord. Dat is een probleem, omdat onze flora meehelpt bij het verteren van ons eten en daarbij onder andere allerlei vitamines en vetzuren maakt. Die vitamines en vetzuren helpen bijvoorbeeld om de darm goed te laten werken. Ze zorgen ook voor genoeg energie voor de darm. Wel zo handig, als die darm elke dag weer grote hoeveelheden voeding moet verwerken.

Een disbalans in de flora kan ook weer allerlei oorzaken hebben. Gelukkig kun je er veel aan doen. Bijvoorbeeld door meer groenten te eten en zo veel mogelijk verschillende voedingsmiddelen per week te eten. Je flora past zich aan aan de hand van je voeding. Meer variatie in de voeding, zorgt dus voor meer variatie in de flora. En dat helpt bij een goede darmwerking.

Onvoldoende werking van de alvleesklier

Een andere oorzaak kan zijn, en dat komt helaas ook veel voor, dat de alvleesklier niet goed genoeg werkt. Dan worden er onvoldoende enzymen gemaakt om het eten goed te verteren. Het gevolg is allerlei gedoe in de buik en op het kleinste kamertje in huis.

Als dit een van de oorzaken van de klachten is, dan heb je vaak ook veel toiletpapier nodig, ruikt de ontlasting ook erg sterk (en niet naar rozenblaadjes) en ben je misschien ook wat misselijk rondom het toiletbezoek.

Dat klinkt misschien dramatisch, maar gelukkig lukt het heel vaak om dit ook te herstellen.

Chronische stress

Een veel voorkomende oorzaak van spijsverteringsklachten is chronische stress; niet goed kunnen ontspannen. En voor je nu denkt, “ja hoor, daar zijn we weer”, laat me je even meenemen naar het zenuwstelsel, want dat speelt een grote rol bij het verteren van je eten.

Je zenuwstelsel bestaat uit twee delen: het sympatische deel en het parasympatische deel. Beide delen hebben hun eigen functies en het lichaam kan ze niet tegelijkertijd gebruiken. Het lichaam schakelt dus steeds tussen deze twee.

Het sympatische deel van je zenuwstelsel is het actie-deel. Het wordt ook wel omschreven als het fight/flight deel. Je gebruikt het om actief te zijn: na te denken, te werken, te sporten, ruzie te maken en te reageren op acute stress. Ook als je continu last hebt van teveel stress, bijvoorbeeld door teveel hooi op je vork, een lastige werk- of thuissituatie, mantelzorg, noem het maar op, dan gebruik je dit deel van je zenuwstelsel.

Het parasympatische deel van je zenuwstelsel is het rust-deel. Het is het rest-and-digest deel. Dit deel gebruik je bijvoorbeeld om je eten te verteren, maar ook om je voort te planten. Het lichaam gebruikt het ook om te herstellen, onder andere van de fight/flight activiteiten van het sympatische deel.

Ontspannen is cruciaal voor een goede spijsvertering

Zonder ontspanning blijft het goed verteren van je eten dus een lastig verhaal. Helaas zie ik dat ook regelmatig in mijn praktijk. We werken aan het verbeteren van de alvleesklier en de flora, de spijsvertering gaat vaak dan echt wel beter, maar toch blijft hij instabiel en kwetsbaar. De echte oplossing komt dan door het aanpakken van de onderliggende stress en het weer opnieuw leren ontspannen.

Er zijn ongelooflijk veel mogelijkheden om het lichaam te helpen weer meer te ontspannen. Wat denk je van gaan wandelen in de natuur (het bos of langs het water), meer tijd doorbrengen met de mensen waar je van houdt, naar de sauna gaan of iets creatiefs gaan doen? Er zijn ook allerlei technieken die je kunt leren om je te helpen vaker echt te ontspannen: yoga, mindfulness, meditatie, TRE, ademhalingsoefeningen.

Wat doe jij om meer te ontspannen? Wil je dat hieronder met me delen?

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Brood, verslavend lekker!

“Oh, maar ik kan echt mijn brood niet laten staan hoor. Dat vind ik veel te lekker!” Als ik elke keer als ik dat hoor een euro zou krijgen, dan zou ik niet hoeven werken. Nou ja, niet helemaal waar natuurlijk, maar je snapt wat ik bedoel ;-).

Hoe komt dat nou, dat zoveel mensen brood zo lekker vinden dat ze niet eens willen overwegen om er minder van te eten? Dat heeft te maken met een eiwit dat in brood zit. Dit eiwit zorgt er onder andere voor dat het eten van brood verslavend is.

Brood bevat meestal gluten

Dat eiwit heet gluten. Daar heb je vast wel van gehoord. Bijna al het brood wordt gemaakt van of in ieder geval met granen die gluten bevatten. Gluten geven het brooddeeg (en dus het brood) een smeuïge elastische structuur. Het houdt het brood bij elkaar. Het zorgt dat het soepel is en makkelijk te eten. Zo gezegd klinkt het nog allemaal onschuldig toch?

Gluten zijn echter niet onschuldig.

Gluten beschadigen je darmwand

Je binnenkant van je darmwand is opgebouwd uit epitheelcellen. Deze cellen moeten er voor zorgen dat de darmwand heel en gesloten blijft. De darmwand is namelijk je beschermlaag tussen de binnen- en buitenwereld.

De epitheelcellen moeten voorkomen dat er troep uit de buitenwereld (bacteriën, virussen, schimmels, niet volledig verteerde voedingsresten en gifstoffen uit onze omgeving) het lichaam in komen. Om dat te doen zitten de epitheelcellen met een soort nietjes heel dicht tegen elkaar aangeplakt. Die nietjes heten ‘tight junctions’. Zo blijft je beschermlaag goed dicht.

Gluten zorgen ervoor dat die tight junctions kapot gaan. Het gevolg is dat de darmwand een beetje open gaat. Zo’n darm heet een lekke darm (leaky gut).

Gluten produceren een pijnstiller in de darm

Het kapotgaan van de darmwand doet zeer. Daar krijg je buikpijn van. Kleine kinderen die voor het eerst brood eten hebben dat ook. Wij denken dan dat ze even moeten wennen aan het eten van vast voedsel. Dat ligt dus net iets anders.

Een onderdeel van gluten (gliadine) wordt in onze darm omgezet in gliamorfine. Dat is een morfine-achtige stof en een hele sterke pijnstiller. Na een week of twee is er voldoende morfine in de darm om de schade die het eten van gluten geeft aan de darmwand niet meer te voelen.

Daarom denk jij misschien wel dat je geen klachten hebt van het eten van brood, pasta, pizza en andere graanproducten. Dat je wel allergieën hebt, huidklachten, gewrichtsklachten, hormonale klachten, schildklierproblemen of noem maar een klacht op die maar niet over gaat, koppel jij niet aan het eten van granen. Toch kan daar wel een van de oorzaken liggen.

Gluten zijn na omzetting in de darm verslavend

Een ander effect van een morfine-achtige stof is dat die heel erg verslavend is. Morfine is een hallucinogeen en daar word je heel blij van. Daar wil je meer van hebben. Dat is ook zo bij gliamorfine. En dat lieve mensen, maakt dat je je niet kunt voorstellen dat je geen brood meer zou eten. Dat is de morfine die spreekt….

Ook jij kunt je brood wel missen

Gelukkig kun je deze verslaving redelijk goed stoppen. De een wat makkelijker dan de ander, dat wel, maar het is voor iedereen te doen.

En daarna….. daarna smaakt je eten veel beter, kunnen allerlei vage klachten ineens opknappen, heb je misschien wel meer energie. En dat brood… op enig moment associeer je dat niet eens meer met voeding. Want zeg nou zelf, als je moet kiezen tussen een prachtige, goed gevulde salade of een boterham met kaas, wat ziet er dan het meest smakelijk uit??

Geeft stoppen met brood klachten?

Als je na het lezen van deze blog besluit om je granen eens een tijdje uit je menu te halen, let dan op het volgende. Merk je dat je dat moeilijk afgaat, dat je honger krijgt, dat je boos en geïrriteerd raakt, dat je niet lekker in je vel zit of krijg je andere klachten? Dan is dat een teken dat jij wat meer moeite hebt met het afkicken van de granen. Dat geeft niet, maar laat me je daarbij dan helpen. Want dit soort klachten zijn niet nodig en als ze te lang aanhouden kun je daar ook schade door oplopen in je lijf. En dat is zo zonde en onnodig….

Meld je dan aan voor een gratis sessie. Dan gaan we samen kijken wat er nodig is om op te knappen. Aanmelden kan hier:

https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Gaat bij jou om 22:00 uur ook de feestverlichting aan?

Een tijdje terug had ik een klant die mij vertelde: “In de ochtend kan ik bijna niet wakker worden. Ik moet van heel ver komen om wakker te worden en ik strompel een beetje mijn dag door. Maar ’s avonds rond een uur of 22:00 uur dan gaat de feestverlichting aan en kan ik er vol tegenaan. Eigenlijk begint mijn dag zo’n beetje om 22:00 uur ’s avonds.”. Tja…. dan weet ik genoeg.

Bij deze klant werkt het hormoon cortisol niet goed. En dat is echt wel een probleem.

Cortisol is een heel belangrijk hormoon

Cortisol helpt je onder andere om te gaan met stress. Het is je oplossingshormoon. Het zorgt voor het stoppen van de stressreactie en brengt je lichaam tot rust. Het zorgt voor ontspanning.

Verstoring in je ritme van cortisol maakt je veel minder stressbestendig.

Cortisol speelt verder een rol bij de werking van je immuunsysteem. Het dempt de immuunreactie en zorgt ook daar dus voor een oplossing. Althans, als alles normaal verloopt. Bij een verstoring van cortisol zie je vaak dat mensen nooit meer ziek worden of juist continu allerlei kleine infecties oplopen of wondjes hebben die niet zo snel meer genezen.

Daarnaast helpt cortisol je bij een goed slaap-waakritme. En we weten allemaal dat goed slapen en overdag goed wakker zijn heel bepalend zijn voor hoe je door je dag gaat. En als je dag eigenlijk pas om 22:00 uur ’s avonds begint, omdat je dan pas genoeg energie hebt, dan weet ik een ding zeker: cortisol is uit balans en daar kun je dus heel veel last van hebben. Dat had mijn klant dan ook. Ze was overbelast, sliep niet goed en was om de haverklap verkouden of had keelontstekingen.

Hoe cortisol helpt bij het wakker worden

Normaal gesproken hoor je na een normale, goede nachtrust, ’s ochtends uitgerust wakker te worden. Bij voorkeur zonder een wekker. Je bent dan ook echt wakker en je kunt er tegenaan. Dat komt omdat in de ochtend, vlak voordat jij wakker wordt, de hoeveelheid cortisol in je bloedbaan heel hoog is. Deze cortisolpiek zorgt voor het wakker worden. We noemen dat de cortisol awakening response.

Op dat moment is de hoeveelheid melatonine in je bloedbaan heel laag. Melatonine is je slaaphormoon.

Cortisol is de tegenhanger van melatonine

In de loop van de dag neemt je totale hoeveelheid energie meestal gestaag wat af, totdat je ’s avonds tegen een uur of 22:00 moe en slaperig begint te worden. Als je kijkt in de bloedbaan, dan zie je dat cortisol in de loop van de dag ook afneemt. Tegelijkertijd neemt de hoeveelheid melatonine in je bloedbaan dan toe. Melatonine is de tegenhanger van cortisol. We noemen deze twee hormonen daarom antagonisten van elkaar.

In de ochtend, als cortisol hoog is, is melatonine dus laag. In de avond, als melatonine hoog is, is cortisol laag.

Bij mijn klant was dit ritme dus omgedraaid. Overdag was haar melatonine te hoog en cortisol te laag en in de loop van de avond nam haar cortisol toe en melatonine af. Niet handig….

Je kunt zelf de balans herstellen

Natuurlijk moet je bij zo’n verstoord ritme kijken hoe dat zo is ontstaan. Want als je de oorzaak niet vindt EN oplost, dan kun je het ritme wel herstellen maar dan helpt dat slechts tijdelijk. Het probleem is alleen dat de oorzaak vaak ligt bij chronische stress. Dat los je meestal niet in een week of twee op.

Ik begin dus altijd eerst om het cortisol ritme te herstellen, zodat er beter geslapen wordt. Dat zorgt snel voor meer energie en dan is er ook ruimte om aan de oorzaak te werken; om een oplossing te vinden voor de chronische stress.

Een van de dingen die het snelst zorgen voor herstel van je cortisol ritme is om in de ochtend na het opstaan meteen zoveel mogelijk daglicht op je snuitje te zetten. Dus ga naar buiten in de zon of, in de winterperiode, zet een daglichtlamp aan. Blootstelling aan daglicht activeert cortisol en remt melatonine.

’s Avonds doe je het dan andersom. Je zet zo min mogelijk licht (daglicht of kunstlicht) op je snuitje. Eventueel zet je een blauwlicht filter bril op je neus. Met name dat laatste helpt gigantisch om je melatonine productie te stimuleren. Hierdoor wordt cortisol geremd.

En als je dan na een paar dagen weer beter slaapt en meer wakker bent in de ochtend, dan heb je tijd en ruimte voor de slow win. Dan kun je een oplossing vinden voor de chronische stress. Want dat die oplossing er ook is, zie je dan meestal wel.

Wat denk je? Hoe staat het met jouw cortisol ritme? Herken jij je in het verhaal van mijn klant? Meld je dan aan voor een gratis sessie. Dan gaan we samen kijken wat er nodig is om op te knappen. Aanmelden kan hier:

https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/

Op uur en tijd eten…

Ik ben opgegroeid met het adagium dat je op uur en tijd wat moet eten. Daarmee werd bedoeld dat er op min of meer vaste tijden werd gegeten. Ontbijten deden we rond zeven uur ’s morgens, lunchen om half een ’s middags en het avondeten stond zo rond half zes te dampen op tafel. Steevast werd er om om half negen ’s avonds nog een kop thee met een koek (ja, heus…) aangeboden bij mij thuis. Het waren onze vaste rituelen; een vorm van houvast in je dag. En ik wist niet beter of dat dit zo hoorde. Ik stond er niet eens bij stil.

Een fors aantal jaren later begon ik me, toen ik al een tijdje op mezelf woonde, bij zo’n beetje alles wat ik deed af te vragen waarom ik dat eigenlijk op die manier deed. Zo kwam ik ook bij het eten op gezette tijden uit. Had ik honger op die momenten? Lang niet altijd. Waarom at ik dan? Omdat het zo hoorde…. au!

Het keerpunt kwam op het moment dat ik me druk aan het maken was over dat ik nu toch echt wel moest gaan eten, terwijl dat eigenlijk niet goed uitkwam op dat moment. Ik hoorde mezelf zeggen, terwijl ik op mijn horloge keek: “We moeten nu wel gaan eten hoor, want het is al half een.” Ik wist niet wat ik hoorde….

Had ik honger?

Nee.

Zonder horloge is gezonder

Dat is het moment geweest waarop ik mijn horloge heb afgedaan en dat nooit meer heb gebruikt. Eten omdat het half een is, terwijl mijn lijf helemaal geen signaal geeft dat ik eten moest vond ik niet oké. Zo wilde ik het niet. Ik werd geleefd door de klok; de externe klok wel te verstaan, niet mijn interne klok. Dat kon niet de bedoeling zijn.

Nog een aantal jaren later, tijdens mijn opleiding tot kPNI therapeut, begreep ik hoe het werkte en waarom het besluit dat ik destijds had genomen om mijn horloge af te doen en niet meer op uur en tijd te eten heel goed was voor mijn gezondheid. Het heeft te maken met je organen en hun eigen ritme; met je interne klok.

Je moet je interne ritme volgen

Het blijkt namelijk zo te zijn dat al je organen werken volgens een eigen, intern ritme. Dat ritme wordt gereguleerd door de interne orgaanklok. Dat is op zich niets nieuws en al jaren bekend. Ik wist het alleen nog niet ;-). Als je al deze organen hun eigen gang laat gaan, dan wordt het alleen een beetje een janboel in je lijf. Organen moeten namelijk met elkaar samenwerken om ervoor te zorgen dat jij als geheel ook een beetje soepel door het leven gaat. Als het ene orgaan dan zijn piek van de dag om twee uur ’s middags heeft en het orgaan waarmee het moet samenwerken heeft die piek om twee uur ’s nachts, tja, dan hoef ik je niet uit te leggen dat je daar last van hebt. Gelukkig zijn de verschillen niet zo extreem EN hebben we een orgaan dat al deze klokken op elkaar afstemt.

De meesterklok zorgt voor een goed intern ritme

Dat orgaan, het is eigenlijk meer een groepje cellen in het midden van je hersenen net achter je ogen, heet de nucleus supra chiasmaticus. Het is onze ‘meesterklok’. Deze meesterklok zorgt ervoor dat alle organen in de pas lopen en in hun ritme netjes op elkaar zijn afgestemd. Zij laat zich leiden door het ritme van dag en nacht. De cellen van deze meesterklok zijn daarom heel gevoelig voor licht en donker. Op basis van de input over licht en donker, die via je ogen binnenkomt, bepalen ze of het dag of nacht is. Daarmee wordt het ritme bepaald. Moet jij natuurlijk wel een beetje in lijn met dat ritme leven en niet midden in de nacht een hoop kunstlicht op je snuitje zetten, want dan raakt de meesterklok in de war.

De meesterklok doet nog iets anders. Hij remt een andere interne klok: de food entrained oscillator (FEO). Het gevolg is dat jouw voedselinname wordt gereguleerd op basis van honger en niet op basis van een vast, opgelegd, extern ritme; het ritme van regelmaat.

Op uur en tijd eten verstoord dit ritme

Ga je nu wel op uur en tijd eten, dan dwing je het lichaam om regelmaat boven het eigen ritme te stellen. De FEO wordt de baas over de meesterklok. Hierdoor raakt het ritme van je interne organen verstoord. Bijvoorbeeld het ritme van de organen die betrokken zijn bij de spijsvertering en daarvoor allerlei hormonen zoals insuline moeten afgeven. Hierdoor kun je niet alleen spijsverteringsklachten krijgen, maar ook serieuze energieproblemen. Het kan er voor zorgen dat je dikker wordt, zonder dat je nu eigenlijk echt heel veel eet. Uiteindelijk kunnen hierdoor zelfs ziekten ontstaan omdat je hele interne evenwicht uit balans is geraakt.

Het ritme laat zich goed herstellen

Gelukkig is je lichaam heel robuust en heeft het een heel groot herstelvermogen. Dit ritme kun je dus, ook als het serieus verstoord is geraakt, weer herstellen. Dat begint bij bewustwording. Heb je honger op de momenten dat je eet? Dat kan natuurlijk en dan is dat meestal een goed teken. Heb je nu meer dan 2 à 3 keer per dag honger, dan klopt er iets niet. Dan is je ritme echt verstoord en is het honger signaal waarschijnlijk niet zuiver. Misschien eet je niet genoeg of niet het juiste? Maar het kan ook zijn dat je hele insulinehuishouding uit balans is. En daar word je uiteindelijk ziek van. Zonde, want je kunt deze vaak heel goed herstellen.

Heb jij hier ook last mee en wil je hier iets aan doen? Meld je dan aan voor een gratis online sessie. Dan kijk ik even met je mee en krijg je zeker 2 tips waar je meteen mee aan de slag kunt.

Aanmelden kan hier: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.