Hoelang ga jij nog door…??

Je voelt het al een tijdje. Er klopt iets niet in je lijf. En als je heel eerlijk bent naar jezelf, dan is dat al best wel lang zo. Het begon met overgevoelig reageren op bepaalde voeding, bijvoorbeeld zuivelproducten. Dan was je buik van slag en had je buikkrampen en slechte ontlasting. Je concludeerde dat je lactose-intolerant was geworden, nam lactose-vrije producten en ging door.

Van het een komt het ander

Daarna merkte je dat je steeds vaker op bepaalde voeding reageerde, vooral als je uit eten was geweest of een feestje had gehad. Dan was je opgeblazen, licht misselijk of gewoon ‘uit je hum’ de dag erop. Ook daar deed je niets aan, want de dag erop was het weg. Er was mee te leven, dus je ging door. Je moest wel, er was nog meer te doen.

Maar kalm aan merkte je dat je last kreeg van andere dingen. Misschien kreeg je hooikoorts (terwijl je dat vroeger niet had) of steeds terugkerende infecties (verkoudheden, blaasontsteking, vaginale schimmelinfecties dat soort ‘getrut’). Of kreeg je meer en meer last van je hormonen of stemming. En ondertussen zakte je energie stiekempjes ook steeds verder weg. 

Inmiddels ben je ook gewoon bijna elke dag moe. Je wordt vaak niet meer echt uitgerust wakker of hebt in de middag van die flinke wegtrekkers qua energie. Dan zou je het liefst even een dutje doen of onderuit hangen op de bank met Netflix. Maar ja, je weet het inmiddels: je moet door….

Het ‘je moet door’-mantra

Ik zie in mijn praktijk heel veel vrouwen die dit ‘je moet door’-mantra jarenlang volhouden. Ten kosten van zichzelf en tegen beter weten in. Tot het echt niet meer kan. Dan storten ze in. 

Bij de een is dat heel letterlijk en ontstaat er een burn-out of chronisch vermoeidheidssyndroom. Bij de ander is dat minder letterlijk en ontstaat er een chronische aandoening zoals bijvoorbeeld de ziekte van Hashimoto of Crohn. Er zijn ook flink wat vrouwen die de boel met dit ‘je moet door’-mantra allemaal nog wel net op de rit houden tot ze in de buurt van de overgang komen. Ineens komen ze er niet meer mee weg en lukt het niet meer om door te gaan. Ze krijgen fors last van overgangsklachten zoals hartkloppingen, opvliegers en fikse stemmingswisselingen. Heel gezellig allemaal.

Als het lichaam aan de noodrem trekt

Instorten, in welke vorm dan ook (letterlijk of iets minder letterlijk), is een laatste redmiddel van het lichaam. Het lichaam dat in de jaren ervoor steeds allerlei signalen gaf (zowel lichamelijk als mentaal) die jij niet kon horen of oppakken, gaat harder roepen. En uiteindelijk trekt het lijf aan de noodrem. 

Niet alleen zie ik dit heel veel om me heen en in mijn praktijk (1 op de 6 werknemers zit met een burn-out thuis!!), maar in onze manier van leven is dat ook nog eens heel begrijpelijk. We krijgen continu het signaal dat je toch doormoet. Doe je dat niet, dan stort namelijk alles in. Dat is de zogenaamde ‘rat-race’ waar we wel allemaal aan mee moeten doen anders houden we hem niet in stand. Waarom dat belangrijk is, weet ik overigens niet…

Als je lijf aan de noodrem trekt, dan moet je wat. In die zin is deze noodrem heel effectief. Je kunt niet meer door…. 

Wat nu als je iets anders doet?

De vraag is echter: wil jij zolang wachten? Of kom je nu in actie? Ga je voordat alles instort aan de slag met de signalen van je lijf? Zodat je binnenkort daadwerkelijk weer door kunt omdat je gewoon lekker in je vel zit en door de bank genomen geen last meer hebt van allerlei klachten? 

Omdat ik jou dat laatste gewoon heel erg gun, geef ik deze maand niet 2 maar 5 gratis Zicht op herstel-sessies ter waarde van € 98,50 weg. Voor jou als je diep van binnen heel goed weet dat je zo niet verder wilt (en kunt) en aan de slag wilt om je klachten op te lossen. 

Iets voor jou? Zorg dan dat je erbij zit en meld je meteen aan: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/ 

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Migraine is een darmprobleem

Migraine, wie er bekend mee is weet hoe erg het je leven negatief kan beïnvloeden. De enorme hoofdpijn, de misselijkheid, het braken en soms ook de aura’s waarbij hele delen van je gezichtsveld tijdelijk wegvallen. Migraine is geen hoofdpijn die je er even bij kunt hebben. Het is een hoofdpijn die maakt dat je in je bed gaat liggen. In het donker. Geen geluiden of geuren kunt verdragen en eigenlijk stilletjes ligt te wachten tot het overgaat. 

Migraine is voor veel mensen ook een regelmatig terugkerend probleem en dat ze telkens weer hun afspraken moeten afzeggen. Of geen terugkerende afspraken durven maken omdat de kans dat ze die regelmatig moeten afzeggen te groot is. Ook sociale angst kan onderdeel zijn van het leven van iemand met migraine. Want hoeveel begrip kan je omgeving opbrengen als jij weer eens een afspraak afzegt? Nee, migraine is geen feest.

Migraine en de darmen

In mijn praktijk zie ik regelmatig mensen met migraine. Een gemene deler die deze mensen hebben is dat ze ook allemaal gedoe in hun darmen hebben. Nu ben ik natuurlijk gespecialiseerd in de darmen, dus zal er zeker mee te maken hebben. Maar ook in de wetenschappelijke literatuur wordt de link tussen migraine en de darmen steevast gemaakt. Een grootschalig onderzoek uit 2022 legt bijvoorbeeld een duidelijk verband tussen migraine en prikkelbaredarmsyndroom

Ik zie vooral mensen met migraine die obstipatie klachten hebben. En dan bedoel ik niet dat ze af en toe even wat meer moeite hebben met de ontlasting. Nee, dan heb ik het over dagen niet naar het toilet kunnen of niet kunnen poepen zonder laxeermiddelen.

Het microbioom en migraine

Belangrijk onderdeel van je darmen zijn je darmflora, het samenspel van verschillende beestjes in je buik. Als ik ontlastingsonderzoek laat doen bij mensen met migraine en het microbioom daarbij in kaart laat brengen, dan zie ik steevast een verstoring in deze darmflora. 

Er zitten vaak veel teveel methaanvormende microben in de darm en die kunnen bijvoorbeeld zorgen voor obstipatie. Ook zijn er meestal onvoldoende lactobacillen en bifidobacteriën en die moeten serotonine produceren. Dat heb je onder andere nodig voor een goede darmpassage (en dan heb je dus geen obstipatie of diarree). Serotonine is bij migraine vaak uit balans. Waar je een verstoring in serotonine aan kunt herkennen, lees je hier.

Migraine kan ook hormonaal zijn

Veel vrouwen hebben last van hormonale migraine. Dat is migraine die vooral voorkomt rondom de menstruatie. De verandering in de geslachtshormonen die op dat moment optreedt is de trigger voor migraine. Maar ook dan is er een link met de darmen te maken. Enerzijds omdat de darmflora een rol speelt bij het goed afbreken van onder andere het geslachtshormoon oestrogeen. Anderzijds omdat oestrogeen en serotonine aan elkaar verbonden zijn. Een verstoring in het microbioom kan effect hebben op je oestrogeenhuishouding via serotonine.

Is er iets te doen aan migraine?

Hoewel in de wetenschap nog niet helemaal is uitgeplozen hoe migraine nu precies werkt, weten we al wel een hele hoop. En die hoop is bemoedigend. Want als migraine zo’n sterke link met de darmen heeft, dan kun je met voeding veel verbetering bereiken. Voeding heeft namelijk direct effect op je darmflora en de darmflora laat zich goed beïnvloeden door wat je eet. En dat kan al tot gevolg hebben dat je niet meer 4 keer per week migraine hebt (zoals een klant van mij had) maar nog maar eens in de 4 weken. 

Uit onderzoek is ook duidelijk dat er vaak specifieke voedingsstoffen tekort zijn bij mensen met migraine. Daar kun je met voeding dus ook iets aan doen. 

Naast voeding is leefstijl een belangrijke knop om aan te draaien bij migraine. Een van de belangrijkste triggers voor een migraine aanval is namelijk activatie van de NMDA-receptor in je brein. En die receptor kun je tot rust brengen met voedingsstoffen en leefstijl-interventies. Uiteraard is stressreductie dan een belangrijke tool. 

Kortom, je kunt meer doen aan je migraine dan je misschien dacht. Wil je hier zelf mee aan de slag of heb je vragen? Laat dan hieronder een berichtje achter of mail me. Ik denk graag met je mee. 

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Maar ik heb helemaal geen last van gluten….!

Gluten…. een vast onderdeel van het brood, dat jij al eet vanaf het eerste moment dat je vast voedsel kreeg. Je weet niet anders dan brood is een vaste metgezel in je voedingspatroon. Je eet het, waarschijnlijk met heel veel plezier, al 30, 40 of 50 jaar elke dag. Het is ook gewoon heel lekker. Een stokbroodje met kruidenboter of een warm afbakbroodje uit de oven met een plakje kaas erop….. What’s not to like?

De meeste vrouwen die bij mij in de praktijk komen met allerlei klachten in hun lijf die ze al jaren hebben, hebben meestal geen moment gedacht dat het elke dag eten van brood daar iets mee te maken kan hebben. Als ik ze vervolgens voorstel om wat minder brood te eten, dan krijg ik bijna standaard te horen: “maar ik heb helemaal geen last van brood”. 

En dat snap ik. Omdat je het al je hele leven eet, is de reactie die je op brood hebt zo normaal voor je dat je die niet opmerkt. Daardoor is het ook bijna niet voor te stellen dat jouw klachten iets met dat brood te maken kunnen hebben. Toch is het goed om dat wel te onderzoeken. Om eens te voelen hoe je je voelt als je minder brood eet.

Brood bevat gluten

In brood zitten glutenhoudende granen. Gluten is een eiwit in graan dat het brood lekker soepel en luchtig maakt. Het houdt het brood ook bij elkaar en dat is natuurlijk wel zo handig. Gluten doen alleen iets met je darmen. En nee, niet alleen bij mensen met coeliakie of glutenintolerantie. Elke darm reageert er hetzelfde op, dus ook die van jou.

Gluten activeren het immuunsysteem

In je darmen zit een deel van je immuunsysteem. Zodra er gluten in je darmen komen, dan signaleren je immuuncellen dat en slaan ze alarm. Het immuunsysteem ziet gluten namelijk als een pathogeen. Een pathogeen is een indringer van buitenaf (zoals een virus, bacterie, schimmel of parasiet) waar je ziek van kunt worden. Het immuunsysteem in de darm reageert daarmee op gluten hetzelfde als op een virus, bacterie, schimmel of parasiet. 

Het eten van gluten maakt de darmwand verhoogd doorlaatbaar

Het gevolg van dit alles is dat de hersenen de darmwand opdracht geven om een beetje open te gaan staan. In de volksmond noemen we dit een lekke darm. In de wetenschappelijke literatuur noemen we dit een verhoogd doorlaatbare darmwand. Die term is beter, want je darmen zijn natuurlijk niet lek. Ze laten wel meer door naar de bloedbaan dan de bedoeling is.

De hersenen geven dit signaal aan de darmen om ervoor te zorgen dat er zo snel mogelijk water vanuit de bloedbaan de darm in wordt gepompt. Zo probeert het lichaam het ‘beest’ dat in je darmen zit (wat in feite ‘alleen maar’ gluten zijn) zo snel mogelijk uit je lichaam te spoelen. 

Een lekke darm als oorzaak van chronische klachten

Ondertussen is die darmwand wel verhoogd doorlaatbaar en dat is een probleem, zeker als het vaak voorkomt (omdat je elke dag brood eet bijvoorbeeld). Bij een lekke darm kunnen virussen, bacteriën en andere nare jongens namelijk ook extra makkelijk het lichaam in. Dit activeert het immuunsysteem nog meer. 

Zo ontstaat een chronisch actief immuunsysteem. Een chronisch actief immuunsysteem is vaak het begin van chronische klachten. Dat zijn dan ook niet alleen maar darmklachten. Hormonale klachten, vermoeidheidsklachten, allerlei voedingsintoleranties en allergieën en zelfs auto-immuunziekten kunnen hier hun oorzaak hebben.

Wat denk je? Zouden jouw chronische klachten ook iets te maken kunnen hebben met de hoeveelheid brood die je eet? Laat dat hieronder eens weten of stuur me een berichtje. Ik ben heel benieuwd.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Waarom kom ik maar niet van mijn klachten af?

De meeste vrouwen die in mijn praktijk komen hebben al een hele tijd last van hun lijf. Ze hebben darmklachten, onvoldoende energie of problemen met hun hormonen. Ze slapen niet meer zo goed als vroeger en hebben het gevoel dat ze altijd ‘aan’ staan

Al zoveel geprobeerd, het helpt niks

Jarenlang hebben ze hiermee rondgelopen en ondertussen al van alles geprobeerd. Ze eten havermout met blauwe bessen of een smoothie als ontbijt, omdat ze gelezen hebben dat dit veel beter is voor je dan brood of yoghurt. Ze nemen gezonde tussendoortjes en laten hun plak peperkoek staan. Ze eten minder aardappels en lassen regelmatig een vega-dag in waarin ze geen vlees of vis eten. Vaak gaan ze trouw welke week naar de yoga.

Ze doen hun stinkende best, alleen maakt het voor hun klachten allemaal weinig tot niks uit. Hoe frustrerend! Waarom werkt dit nou niet?

Je referentiekader is niet goed

En ik snap die frustratie wel. Je kunt geen tijdschrift of social media kanaal openen of je wordt gebombardeerd met dit soort ‘tips’. En daar zie je dan plaatjes bij van perfect uitziende vrouwen, met een maatje 36 en een gigantisch brede tandpasta-reclame-lach. Ze bruisen zo te zien van de energie en kunnen moeiteloos de hele wereld aan.

En daar sta jij….

Met je buikpijn, je vermoeidheid en je andere klachten en vooral met de steeds terugkerende vraag: wat doe ik nu verkeerd?

Wat doe jij verkeerd?

Nou waarschijnlijk valt dat laatste nog al mee.

Waarschijnlijk heb je best al goede aanpassingen in je voeding en leefstijl gedaan. Je eet al minder brood, je doet iets aan ontspanning, je hebt snelle suikers verruild voor een gezonder alternatief.

Dat is gewoon verdomd knap gedaan!

Alleen is het maar een klein stukje van jouw oplossing. Het is een beginnetje. Een goed beginnetje, dat wel, maar een beginnetje.

Je moet naar het geheel kijken

Kijk, die klachten van je staan niet op zichzelf. Die houden verband met elkaar en met alles wat je tot nu toe bent tegengekomen in je leven. Je lichaam heeft gaandeweg jouw leven steeds haar stinkende best gedaan om de boel zo af te stellen dat jij – gegeven de omstandigheden waarmee je het te doen had – zo goed mogelijk kon functioneren.

Die aanpassingen van je lijf zijn echter niet bedoeld om blijvend te zijn. Dat is een tijdelijke noodoplossing van je lichaam. Het geeft jou de tijd en ruimte om aan het onderliggende probleem te werken. En als je dat niet hebt kunnen doen, dan gaat het lijf bij de volgende uitdaging weer een nieuwe aanpassing doen. En weer een, en weer een…. afijn, je snapt wat ik bedoel denk ik.

En zo kan een simpele aanpassing die leidt tot af en toe buikpijn en diarree, via een hele route leiden tot vermoeidheid, hormonale problemen en zelfs chronische ziekten. En daar, lieve vrouw, helpen blauwe bessen bij je ontbijt gewoon niet genoeg tegen.

Wat wel helpt

Wat wel helpt is om de hele koe bij de hoorn te vatten. Om nu eens te gaan zitten voor wat je lijf je probeert te zeggen en de puzzel van jouw oplossing te gaan leggen. Dat is wat de vrouwen in mijn praktijk doen. En dat werkt! Dat levert uiteindelijk plaatjes op van prachtige (echte) vrouwen die stralen omdat ze inderdaad bakken met energie hebben en goed in hun vel zitten.

Klinkt goed of niet? Iets voor jou? Laat me dat eens per mail weten.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Moe, traag en nergens zin in…

Je weet niet wat het is, maar de laatste maanden lukt het allemaal niet meer zo goed. Je bent trager geworden zowel in je doen als in je denken. Het lijkt wel alsof je hersenen onvoldoende energie hebben om te doen wat ze moeten doen en daardoor op een lager pitje functioneren. Je mentale scherpte is er af en je stemming is ook al niet super, want en je hebt eigenlijk nergens meer echt zin in.

Wat je wel hebt is slaap. Je slaapt veel meer dan normaal en om nu te zeggen dat je in de ochtend fris en fruitig wakker wordt…..nou nee. Als je de kans krijgt, dan draai je je nog eens om als de wekker gaat en slaap je een gat in de dag. Vervolgens sleep je jezelf uit bed, kom je maar niet op gang en zelfs die bak koffie – die je normaal nog wel aan de gang kreeg – doet dat nu niet meer. 

Deze klachten kunnen duiden op een tekort aan dopamine.

Dopamine is de gaspedaal van je brein

Dopamine is een neurotransmitter van je brein. Het is een communicatiestof die gebruikt wordt door je hersencellen. Het zorgt voor breinenergie en alertheid. Het zorgt er ook voor dat je je goed kunt concentreren, daadkracht hebt en beslissingen kunt nemen. Kortom, dat je lekker actief bent in je hoofd en daarmee ook je lijf tot actie kunt aanzetten.

Dopamine geeft een goed gevoel

Dopamine is een beloningsstof voor je hersenen. Het geeft een goed gevoel. Je wilt er daarom ook graag meer van hebben. Dopamine staat dan ook vaak aan de basis van dingen waar je maar niet vanaf kunt blijven, zoals bijvoorbeeld chocola of je telefoon (die je telkens maar weer oppakt, terwijl je heel goed weet dat je daar niet echt van oplaadt).

Een tekort aan dopamine herken je hieraan

Als je onvoldoende dopamine hebt, dan doet je brein het dus niet zo goed en voel jij je niet echt actief en gezellig. Een dopaminetekort geeft behoorlijk wat klachten. Je kunt dan denken aan:

Lage breinenergieNergens meer echt zin in hebben
Gevoel van traagheid, fysiek en mentaalGebrek aan concentratie
Uitgeput zijn zonder aanwijsbare oorzaakMeer behoefte aan chocola of andere genotsmiddelen
Meer slapen dan normaalNiet van je beeldscherm (telefoon of tablet) af kunnen blijven
Niet goed kunnen opstarten in de ochtendAfname van je libido

Waarom je te weinig dopamine hebt

Er zijn verschillende redenen waarom je te weinig dopamine kunt hebben. Maar de belangrijkste redenen is waarschijnlijk toch chronische stress. Dopamine is namelijk de stof waaruit je stresshormonen adrenaline en noradrenaline worden gemaakt. Dus als je veel stress hebt (en daarom veel van deze stresshormonen aanmaakt), dan wordt er teveel dopamine omgezet in stresshormonen. Op zich fijn, want zo kun je de juiste stressreactie geven, maar het gevolg is wel dat er te weinig dopamine achterblijft voor jouw brein.

Een andere reden kan zijn dat er sprake is van een laaggradige ontsteking in je lijf. Dan is je immuunsysteem op de achtergrond steeds een beetje actief. Het immuunsysteem kan dopamine gebruiken om actief te blijven. Uiteraard kan het ook zo zijn, dat je gewoon niet de voeding eet waaruit je lijf dopamine kan maken. Zo simpel kan het ook zijn.

Een dopaminetekort staat meestal niet op zichzelf

Vaak zie je bij een dopaminetekort ook dat er tekorten ontstaan in andere neurotransmitters, zoals serotonine of GABA. Daarom kijk ik bij de klachten die genoemd zijn in deze blog niet alleen naar dopamine maar ook naar deze andere neurotransmitters. Alleen als je het totaal aanpakt, kun je tot echte oplossingen komen namelijk.

Heb jij nu na het lezen van deze blog het idee dat jouw klachten verband kunnen houden met een tekort aan dopamine? Meld je dan aan voor de herstel je brein-sessie. Hierin brengen we met een online vragenlijst de balans tussen al jouw neurotransmitters in kaart. Je krijgt een mooi rapportje (met infographics) met de uitslag en ik leg je deze uitslag in een online sessie van een half uur helemaal uit. Uiteraard krijg je er een voedingsadvies bij dat past bij jouw uitslag.

Meer weten of aanmelden? Dat kan hier: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/neurotransmitters-herstel-de-balans-in-je-brein/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Detoxen: een goed idee of juist niet?

In het voorjaar hoor ik regelmatig, met name vrouwen, vertellen dat ze een detox kuur gaan doen of willen doen. Ze hebben er online het een en ander over gelezen en dat klinkt allemaal heel goed. Ze zien het als een soort voorjaarsschoonmaak maar dan van hun lijf in plaats van hun huis. En inderdaad als je daar zo naar kijkt, dan klinkt dat als een heel goed idee. Toch is het dat wat mij betreft niet. Tenminste, niet zoals een traditionele detox kuur wordt gedaan. 

Waarom wil je detoxen?

We leven in een omgeving die helaas vrij belast is met allerlei gifstoffen en die krijgen we ook allemaal binnen. Denk aan uitlaatgassen in de lucht, pesticiden en herbiciden op de voeding en medicijnresten in het drinkwater. De behoefte om te detoxen is helder: je wilt deze stoffen zo min mogelijk in je lijf. 

Wat doet je lijf met gifstoffen?

Maar voor je gaat detoxen moet je je eerst afvragen hoe je lichaam eigenlijk omgaat met dit soort gifstoffen. Het lijf kan namelijk prima detoxen. De lever speelt daarbij een grote rol, net als de nieren, huid, longen en de darmen.

In de lever worden gifstoffen afgebroken tot stoffen die het lichaam via de urine en de ontlasting kunnen verlaten. Ook via de longen en huid kunnen afgebroken gifstoffen het lichaam verlaten. Voorwaarde daarvoor is wel, dat het gaat om gifstoffen die de lever goed heeft kunnen afbreken. Helaas is dat niet met alle toxische stoffen uit onze leefomgeving zo. Dit soort stoffen worden dan niet uit het lichaam verwijderd. 

De lever stuurt deze gifstoffen naar de vetcellen. Deze gifstoffen worden in de vetcellen opgeslagen omdat dit de minst schadelijke oplossing is. Veilig en wel opgeborgen heeft het lichaam er het minste last van. Natuurlijk was het beter geweest als we deze stoffen het lichaam wel hadden kunnen verlaten, maar soms gaat dat dus niet.

Wat gebeurt er in je lijf als je gaat detoxen?

Bij een traditionele detox is vasten een onderdeel van het programma. Heel vaak komt sap-vasten voor als detox-methode. En met name in dat vasten zit het probleem. 

Bij vasten komt er geen energie binnen met de voeding. Het lichaam moet op zoek naar andere manieren om aan de energiebehoefte te voldoen. Dat doet het lijf door vetcellen af te breken. Daarbij komen vetten vrij die worden omgezet in energie. Het probleem is alleen dat in die vetcellen ook gifstoffen zaten waar de lever niets mee kon. Die gifstoffen komen dan vrij. Daarom klagen veel mensen die detoxen over hoofdpijn, jeuk, misselijkheid en vermoeidheid. Dat is in veel gevallen een reactie op de vrijgekomen gifstoffen.

Detoxen moet een onderdeel van je dagelijks leven zijn

Een detox-kuur is dus wat mij betreft niet zo handig. Beter is het om detoxen een onderdeel te laten zijn van je dagelijks leven. En dat is makkelijker dan je denkt.

Ontgiften begint natuurlijk met op te letten dat je zo min mogelijk gifstoffen binnen krijgt. Zeker voor vrouwen is dat belangrijk, want veel gifstoffen verstoren je hormonale systeem. Daarover schreef ik al eerder deze blog.

Verder zorg je ervoor dat je lever zo goed mogelijk kan functioneren. De lever heeft daarvoor vooral voldoende eiwitten, vitamines en mineralen nodig. Die haal je uit verse, volwaardige en vooral biologische voeding. Lukt dat niet goed, dan neem je een goede multi waarmee je zorgt dat je in ieder geval alle vitaminen en mineralen binnenkrijgt die je nodig hebt.

Ook is regelmatig bewegen een heel belangrijk onderdeel van ontgiften. Het proces van ontgiften gaat beter als je je een beetje inspant bij dat bewegen, zodat je gaat zweten. Zweten is een hele mooie manier om je van gifstoffen te ontdoen. Daarom is het ook slim om regelmatig naar de sauna te gaan.

Hoe gaat het met jouw ontgifting? Welke van deze drie stappen zouden bij jou nog wel wat meer aandacht mogen krijgen? Wil je dat hieronder laten weten?

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Waarom je darm- en spijsverteringsklachten steeds terugkomen

Heb jij dat nou ook? Als je zo terugkijkt op de afgelopen jaren, dan heb je steeds van die periodes dat je heel veel last hebt van je spijsvertering en darmen. Dan voel je je opgeblazen, moet je regelmatig door de dag heen hollen naar een toilet en weet je niet meer zo goed wat je nu wel en niet moet eten om weer rust te krijgen in je lijf.

Om moedeloos van te worden.

Zeker als je bedenkt dat je al best wel wat geprobeerd hebt om er vanaf te komen.

Waarom lukt dat nou steeds niet?

Je doet de verkeerde dingen

Een van de redenen waarom klachten maar blijven sluimeren, even minder lijken te zijn en dan toch weer in alle hevigheid terugkomen, is dat je niet de juiste dingen doet. Ik zie heel vaak dat vrouwen met dit soort klachten gaan proberen om de voeding waar ze denken last van te hebben uit hun menu halen. Dat lijkt even wat rust te geven, maar is zelden de oplossing.

Of ze besluiten om een tijdje vegetarisch te gaan eten en ook dat doet wel wat, maar brengt niet echt de oplossing die ze gehoopt hadden.

Grote kans dat deze aanpassingen niet de juiste waren. Je lichaam reageert even op dat wat je anders doet. Het probeert te herstellen en een nieuw evenwicht te vinden. Om na een tijdje toch weer aan te geven: nee, dit lukt zo niet. Probeer maar iets anders.

Je doet de juiste dingen maar het is niet genoeg

Het kan ook zijn dat de dingen die je verandert wel degelijk de juiste zijn, maar dat er meer nodig is om tot blijvend herstel te komen

Stel dat je een tijdje glutenvrij gaat eten. Op zich kan dat de juiste interventie voor jou zijn. Je voelt ergens ook wel dat het wat doet. Je buik wordt rustiger en soms lijkt het ook alsof hij minder opgeblazen is. Toch helpt het niet goed genoeg omdat er nog iets nodig is. Bijvoorbeeld ondersteuning van je spijsvertering of hulp bij het echt kunnen ontspannen, zodat je je eten ook kunt verteren. Zolang je die extra stapjes niet zet, kunnen je klachten niet echt verdwijnen en worden ze alleen maar tijdelijk een beetje minder.

Je hebt het totale plaatje nog niet gezien

Er is wat mij betreft echter een hele grote reden waarom je klachten blijft houden. Waarom je klachten hebt die even minder lijken te worden en dan toch weer in alle hevigheid terugkomen. En die reden is dat je het totale plaatje waarbinnen die klachten ontstaan en kunnen blijven bestaan niet ziet. Klachten staan namelijk nooit op zichzelf. Het gaat zelden alleen om de voeding of de spijsvertering bijvoorbeeld. Kijken naar je klachten alleen vanuit deze smalle blik lost het probleem dan niet op.

Daarom kijk ik in mijn Gezonder, energieker en beter in je vel traject altijd naar een heel samenspel van factoren. En wel die factoren waarvan ik de afgelopen jaren heb geleerd dat ze allemaal ‘goed’ moeten staan wil gezondheid echt zegevieren. 

Pas als je het geheel aanpakt kan het oplossen

Natuurlijk kijken we naar voeding en je spijsvertering. Uiteraard is er veel aandacht voor je darmen, want daar ligt de basis van een goede gezondheid. Maar zeker zo belangrijk is hoeveel energie je eigenlijk hebt, hoe goed je slaapt, of je brein het nog een beetje leuk doet en of je mentaal goed in je velletje zit. En tot slot, maar zeker niet onbelangrijk, brengen we allerlei hormonen in balans. Gewoon omdat je lijf anders niet kan werken.

En als we dat doen, dan zie je dingen veranderen. Dan gaat het wel echt goed voelen. Dan vallen puzzelstukjes op hun plek en kan je lijf gaan doen wat het moet doen. En het grote voordeel voor jou is dan dat jij dan ook weer lekker kunt doen waar je blij van wordt. Zonder gedoe in je lijf.

Wat doet deze blog met je? Welk puzzelstukje mist er nog bij jou waardoor jouw klachten nog niet zijn opgelost? Wil je dat hieronder met mij delen?

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Wat angst doet in je lijf en hoe je daarmee om kunt gaan

Elke keer als ik haar spreek en vraag hoe het met haar is, is het eerste wat ze met me deelt iets waar ze bang voor is. Iets waar ze zich zorgen over maakt of wat ze heel erg vindt. Dat kunnen relatief kleine dingen zijn in haar omgeving of grotere dingen in de wereld om haar heen. Vaak zijn het dingen waar ze helemaal geen invloed op heeft. 

Ze wordt helemaal meegenomen door haar angstige gevoelens en zorgen. Naar een plekje waar ze het niet fijn vindt. Ze zegt wel tegen me dat ze het naast zich neer legt, maar dat lukt toch niet zo goed. En dat snap ik wel, want angst is een hele sterke emotie. Angst zit evolutionair ingebakken in onze genen. En dat is maar goed ook, want angst is een beschermingsmechanisme tegen gevaar. 

Angst is dus een gezonde emotie. Maar het wordt een probleem als je het continu of heel vaak ervaart. Dan is angst een ongezonde emotie die veel gedoe in je lijf geeft.

Angst zet je stresssysteem aan

Angst is voor je lichaam een alarmsignaal. Een beetje vergelijkbaar met het brandalarm in je huis. Als het afgaat, dan kom je in actie. Je kunt niet anders, want het signaal is oorverdovend en je wilt maar één ding namelijk dat het weggaat. Hetzelfde gebeurt met angst.

Angst is zo’n sterk alarmsignaal dat het direct en zonder pardon je stresssysteem activeert. Dit systeem pompt meteen adrenaline door je lijf. Dit zorgt er onder andere voor dat je hartslag en bloeddruk stijgen, je ademhaling versnelt en je spieren paraat staan. Je wordt hyper alert en ziet alles. Angst zorgt er via het stresssysteem voor dat je klaar staat om te vechten of vluchten.

Angst activeert je immuunsysteem

Angst is ook een alarmsignaal dat het immuunsysteem activeert. Ook dat is heel fijn. Want als jij moet vechten of vluchten, dan is de kans dat je daarbij een paar schrammen, butsen of erger oploopt serieus aanwezig. Dit is onder andere een risico voor het oplopen van een infectie, dus het immuunsysteem moet paraat staan om dat op te vangen. En dat doet het ook.

Angst kost heel veel energie

Omdat angst je stress- en immuunsysteem activeert, heeft je lijf ineens een enorm veel energie nodig. Dit moet ergens vandaan komen. Daarom geven de hersenen de darmen de opdracht om snel zo veel mogelijk water, suiker en zout vanuit de ontlasting door te laten naar de bloedbaan. Om dit te doen zet de darmwand zich een beetje open. Super handig. Alleen jammer dat zo ook virussen, bacteriën en schimmels mee naar binnen kunnen. Dit is een extra belasting voor het lijf en kost dus nog meer energie.

Continu angst ervaren is ongezond

De hersenen gaan bij een forse extra behoefte aan energie de beschikbare energie herverdelen onder de organen. Alle energie gaat naar overleven. Organen die daarvoor niet direct noodzakelijk zijn krijgen minder energie. Je spijsvertering, darmen, hormoonhuishouding, huid, haren, gewrichten etc. moeten het dus met minder doen. 

Als dat heel even is, geeft dat niks. Als dat langer duurt, dan gaan deze organen protesteren en klachten geven. Je spijsvertering doet het dan niet meer zo goed, je ontlasting gaat alle kanten uit, je haar valt uit, je huid is droog, je gewrichten zijn niet meer zo soepel, dat soort dingen. En ondertussen staat je stresssysteem nog aan, dus je hartslag is hoog, je bloeddruk ook, je spieren zijn continu gespannen en je kunt bijna niet meer diep in je buik ademen. Dit is allemaal niet zo goed voor je gezondheid.

Angst is dus buitengewoon handig als er een acuut en reëel gevaar is dat jouw leven op dit moment direct bedreigt. Maar nu je weet wat het allemaal teweegbrengt in je lijf, snap je natuurlijk wel dat continu angst ervaren negatieve gevolgen heeft voor je gezondheid. 

Gezond omgaan met angst

Angst kennen we allemaal. En zeker nu. We leven al even in bijzondere tijden en angst lijkt helaas continu aangewakkerd te worden. Gelukkig kun je daar zo mee omgaan dat jouw lijf niet leeft in een huis waar continu het brandalarm aanstaat.

Haal angst bijvoorbeeld niet nodeloos binnen. Stop of minder met het kijken of luisteren naar het nieuws of praatprogramma’s over actualiteiten. Lees minder of veel selectiever de krant en social media berichten. Vertrouw erop dat als er echt iets is wat jij weten moet, dat dit ook wel zal gebeuren. 

Spreek met je vrienden, familie en collega’s af dat jullie de focus van je gesprekken leggen op de mooie kanten van het leven. Geniet daar met elkaar van. Natuurlijk mag je delen waar je angstig voor bent of je zorgen over maakt. Zet daar wel een grens op. Dus spreek af dat je het er even over mag hebben, zodat je kunt delen waar je mee zit. Help elkaar daarmee en laat het dan los in het vertrouwen dat de oplossing komt op het juiste moment.

En als je angst ervaart, vraag je dan elke keer af: heb ik NU, op dit specifieke moment in de tijd, een probleem waarmee ik NU iets moet? Zo ja, dan onderneem je actie. Zo nee, dan adem je rustig in en uit en ga je iets anders doen. Iets leuks. Even naar buiten, je neus in de zon steken of een kopje kamillethee drinken.

Heb jij iets dat jou heel goed helpt als je last hebt van angstige gevoelens? Wil je dat hieronder delen zodat we elkaar kunnen helpen en inspireren? 

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Jezelf voorbijgelopen en opgebrand

Ze zat tegenover me. Ze was moe, heel erg moe. Ze had zichzelf jarenlang voorbijgelopen. Eigenlijk deed ze dat al vanaf haar tienerjaren. Ze stapte gewoon over alles wat eigenlijk niet oké was heen. Dat was haar manier van omgaan met stress. Ze kon niet anders. Ze moest toch door…. er was zoveel dat aandacht nodig had en moest gebeuren. Ze kon het zich niet veroorloven om de tijd te nemen om even te voelen. 

Ze had niet echt geleefd, maar meer overleeft. En nu was ze helemaal leeg. Ze kon niet meer. Ze was uitgeput en opgebrand. Haar lijf protesteerde aan alle kanten. Haar spijsvertering was compleet van slag, ze sliep niet meer en bij het minste of geringste was ze ziek.

Toen ik voorstelde om aandacht te gaan geven aan haar lijf omdat dit de afgelopen jaren een topprestatie had geleverd door haar te dragen in al die stressvolle perioden, stroomden de tranen over haar wangen. 

Wij leven vooral in ons hoofd

In onze westerse manier van leven worden we van kinds af aan min of meer in ons hoofd gedwongen. Zodra we naar school gaan worden we in een keurslijf geduwd waarin we vooral op ons denken gaan vertrouwen. We leren heel wat af en al dat leren gaat vooral gepaard met activiteit in het hoofd. Er wordt vrij weinig gevraagd om te voelen. Voelen wat je lijf, je emoties en je ziel te vertellen hebben. 

Ons lichaam heeft het nakijken

En naar mate we volwassen worden gaat dit eigenlijk voor de meesten van ons gewoon door. De lat ligt hoog. Het tempo van leven ook. En allerlei rollen moeten worden gecombineerd. Het hoofd wordt onze grootste bondgenoot. Je lijf en je hart hebben het nakijken. Af en toe geeft je lijf het signaal dat het niet zo goed gaat. Er ontstaat een klacht, vaak als eerste in je spijsvertering. Je spieren raken gespannen. En soms voel je ergens ook een knagend ‘iets’ dat weg heeft van een emotie maar die je niet goed kunt plaatsen. Dus ga je door…. tot je lijf op de rem trapt.

De balans herstellen

Als je jezelf in de situatie aantreft waarin je jezelf jaren voorbij hebt gelopen en je lijf aangeeft zo niet verder te willen met je, dan zul je de balans moeten gaan hervinden en herstellen. Dat klinkt vele malen makkelijker dan het is. Want waar ligt die balans eigenlijk? En hoe kom je op de plek uit waar het weer goed voelt en je toch ook van alles kunt ondernemen en doen in je leven?

Gelukkig hebben we een geweldige tool in huis om ons daarbij te helpen: ons lijf. Het wijst ons de weg. Het geeft ons signalen in de vorm van klachten, emoties, gevoelens. Geef daar eens aandacht aan. Geef die eens de ruimte. Luister er naar en probeer er iets mee te doen. 

Eerste stapjes op weg naar herstel

De weg naar herstel is er een van vele, in eerste instantie kleine stapjes. Als je voelt dat je moe bent, stop dan bijvoorbeeld met wat je aan het doen bent en voel wat je nodig hebt. Wil je even gaan liggen of juist naar buiten om een wandelingetje te maken? Als je last hebt van spanning in je lijf, neem dan een warme douche of bad. Druppel wat lavendelolie in het water of op de douchevloer. Geniet van de geur die dan vrijkomt en voel wat dat met je doet.

Dit lijken misschien wel hele kleine dingen die jouw probleem niet gaan oplossen. Dat is natuurlijk ook zo. Als je jezelf jarenlang hebt voorbijgelopen en veel te veel hooi op je vork hebt liggen, dan los je dat niet op met een wandelingetje en een warm bad. Maar het zijn wel hele belangrijke eerste stappen, want je gaat weer luisteren naar jezelf. Je gaat weer voelen. En dat is een hele grote stap; een stap die je wel naar de oplossing brengt. 

En zorg er alsjeblieft voor dat je herstel niet iets wordt wat je ook nog ‘moet’ doen. Neem er de tijd voor. Het is een proces. Je gaat iets nieuws leren. En nu niet met je hoofd, maar met je hart. Je lijf laat je vervolgens zien of je op de goede weg bent. Want in dat geval gaan je klachten afnemen. Je energie gaat terugkomen. Net als de kriebels in je buik als je eraan denkt om iets leuks nieuws op te pakken.

Wat doet deze blog met je? Hoe voelt het als je dit leest? Wil je dat hieronder met mij delen?

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Prikkelbaar op alle fronten

Je bent prikkelbaar en hebt een kort lontje. Je stemming wisselt de laatste tijd razend snel van helemaal prima naar helemaal niet prima. Ook je lijf is prikkelbaar. Je darmen zijn overgevoelig en je hebt sneller last van pijntjes dan anders. En zeker nu in de winterperiode heb je ook nog eens last van de winterblues.

Echt gezellig is het allemaal niet, terwijl jij van nature nou echt een gezelligheidsmens bent. Lekker onder de mensen, dichtbij je vrienden en familie, daar ben jij echt op je best. Alleen niet nu. Nu wil je helemaal niks en met rust gelaten worden.

Als je je hierin herkent, dan kan het zomaar zijn dat er ‘iets’ aan de hand is met de hoeveelheid serotonine die je beschikbaar hebt. En dat geeft echt gedoe in je lijf.

Wat is serotonine?

Serotonine is een van de 4 belangrijke neurotransmitters. Een neurotransmitter is een communicatiestof voor de hersenen en is mede bepalend voor hoe je het leven ervaart. De andere neurotransmitters zijn dopamine, acetylcholine en GABA. Over GABA en over hoe je een tekort daaraan herkent, schreef ik al eerder een blog.

Serotonine zorgt voor veerkracht en positiviteit. Het maakt dat je heel sociaal bent, overal een oplossing voor ziet en ‘seriously easy going’ bent. Het gaat je gewoon goed als je voldoende serotonine hebt en dingen gaan gemakkelijk. Tot het mis gaat en je ineens onvoldoende serotonine beschikbaar hebt. Dan hangt de vlag er helaas anders bij.

Wat zijn de symptomen van een tekort aan serotonine?

Serotonine heeft een hele brede werking, dus er zijn veel verschillende symptomen die kunnen duiden op een serotonine tekort.

snelle stemmingswisselingenoverbezorgdheid
prikkelbare darm, spastische darmchronische angst
gevoelig voor pijnprikkelsniet kunnen ontspannen
depressieve gevoelens (winterdepressie)obstipatie, darmkrampen
vermoeidheidonderdanig gedrag
kort lontjegevoeligheid voor migraine, hoofdpijn
slaapproblemenfibromyalgie, chronische pijn

Hoe ontstaat een tekort aan serotonine?

Serotonine wordt, net als GABA, gemaakt in je darmen door je eigen gezonde darmbeestjes. Maar die moet je dan wel hebben. Als er sprake is van een verstoring in je darmmicrobioom dan kan je ook een tekort aan serotonine krijgen.

Een andere reden van te weinig serotonine werking is een overactief immuunsysteem. Het immuunsysteem is dan op de achtergrond continu hard aan het werk. Daar heeft het energie voor nodig en daar gebruikt het immuunsysteem dan serotonine voor. Zo is het immuunsysteem in staat om continu aan te blijven staan. Probleem is alleen dat de andere functies in je lichaam die serotonine nodig hebben dan onder druk komen te staan. Dat geeft de eerder genoemde klachten.

Wat kun je doen aan een serotonine tekort?

Als vrouwen bij mij in de praktijk komen met klachten in de serotonine huishouding, kijk ik eerst of ze wel voldoende voeding eten waaruit serotonine kan worden gemaakt. Daar kun jij bij jezelf ook al eens naar kijken. Voeding om je serotonine huishouding te ondersteunen zijn eieren, wild, kalkoen, pompoen, quinoa, zaden, pure chocola, avocado, banaan of courgette.

Daarnaast zul je de oorzaak moeten aanpakken. Dat is meestal een verstoorde darmflora en een overactief immuunsysteem. Die gaan overigens bijna altijd samen. En als we hieraan hebben gewerkt, dan zie je dat de serotonine signalering in het lichaam herstelt. Een van mijn klanten zei in reactie hierop tegen mij: “Ik voel me eindelijk weer mezelf worden.” en dat is ook zo. Als je een heel erg serotonine mens bent, dan voel je je pas weer echt jezelf als je serotonine huishouding is hersteld.

Heb jij na het lezen van deze blog nou ook het idee dat jouw klachten wel eens verband kunnen houden met een tekort aan serotonine? Wil je daar mee aan de slag? Meld je dan aan voor de Herstel je brein-sessie.

Meer info en aanmelden kan hier: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/neurotransmitters-herstel-de-balans-in-je-brein/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.