DE reden waarom je bij chronische darmklachten beter niet elke 2-3 uur iets eet…

/0 Reacties/in , , , /door

We zijn het zo gewend hé? Elke 2-3 uur iets eten. Het wordt ons met de paplepel ingegoten en we zien het ook continu om ons heen.

Meestal ziet het er ongeveer zo uit:

  • Je begint de dag met ontbijt en een uurtje of 2-3 erna heb je een koffiemomentje. Lekker een cappuccinootje met een klein stukje koek of chocola.
  • Een tijdje daarna is het lunchpauze en eet je wat.
  • Zo rond 15 of 16 uur heb je een dipje in je energie en is een stuk fruit of het bekende soepje om 4 uur zeer welkom.
  • Moe kom je thuis en grijp je naar een handje nootjes voor je de keuken induikt om het avondeten te maken.
  • Vervolgens eet je de warme hap en ruim je de boel op.
  • Waarna je eindelijk zo rond 20.30 uur op de bank ploft met een kop thee en een koek.
  • Sommigen van ons hebben dan later op de avond nog een klein snackmomentje, want hé, met honger naar bed dat kan zeker niet.

Herkenbaar? Lees dan vooral verder, want je lijf wordt van dit eetgedrag echt niet gelukkig en dat laat het via klachten graag aan jou zien.

Eten doet de hoeveelheid suiker in het bloed stijgen

Op deze manier heb je dus al snel 6-7 maaltijd momentjes op een dag. Geen hele maaltijden, dat is duidelijk, maar voor je lijf maakt dat niet zoveel uit. Elke keer dat je iets eet of drinkt waar je spijsvertering voor nodig hebt, zoals dat cappuccinootje waar melk (en dus voeding) in zit, stijgt je bloedsuikerspiegel. Je alvleesklier krijgt vervolgens opdracht om insuline te maken, zodat deze toegenomen hoeveelheid suiker in je bloed naar de cellen kan om daar omgezet te worden in (reserve) energie. Dit doet de bloedsuikerspiegel weer dalen en brengt de boel (tijdelijk) tot rust.

Maar daar zit nu wel net de crux.

De rol van de alvleesklier bij de spijsvertering

Je alvleesklier is voornamelijk bedoeld om jou te helpen om je eten te verteren. Dat doet hij onder andere door het maken van spijsverteringsenzymen. Dat zijn hulptroepen die jouw eten moeten opknippen in dusdanige kleine eenheden (voedingsstoffen) dat je ze vanuit de darmen kunt opnemen in de bloedbaan. Van daaruit worden deze voedingsstoffen gebruikt om van alles mee te maken zoals energie, hormonen, nieuwe cellen.

Het opknippen van je voeding door enzymen is feitelijk de vertering van je voeding.

Als jij om de haverklap iets eet, dan is de alvleesklier vooral druk met het maken van insuline om je bloedsuikerspiegel te reguleren. Een ontregelde bloedsuikerspiegel herstellen gaat namelijk voor op het maken van spijsverteringsenzymen. En die spijsverteringsenzymen worden dan dus minder gemaakt, waardoor jij je eten minder goed verteert.

Een slechte vertering verstoort de darmen

Als je je eten niet goed verteert, dan komen er onverteerde voedingsresten in je darmen terecht. Dat hoort niet en verstoort de balans in je darmmicrobioom (je weet wel, die hele kolonie huisdieren in je buik). Het gevolg van deze verstoring is vaak gedoe in je buik, zoals een opgeblazen gevoel een paar uur na de maaltijd, wisselende ontlasting, slechte ontlasting, een zeurderig gevoel in je buik, misselijkheid etc.

Wat nu als je elke 2-3 uur honger hebt?

Nu zijn er heel veel vrouwen die gewoon echt elke 2-3 uur honger hebben. Ze moeten dan iets eten, want anders worden ze moe, licht in het hoofd, trillerig, chagrijnig, bleek en krijgen ze een sterke impuls om NU iets te eten, bij voorkeur iets zoets. Misschien herken jij dit ook wel.

Deze signalen zijn een teken van een verstoorde bloedsuikerspiegel en een alvleesklier die veel te hard aan het werk is om dit te reguleren. Dan is er dus werk voor jou aan de winkel om hier weer balans in te brengen. Dat geeft een pak rust in je lijf en meestal ook veel betere darmwerking.

Benieuwd of dat ook voor jou kan werken? Mail me dan gerust.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

De 7 grote oorzaken van darmklachten

/0 Reacties/in , , , , , , , , /door

Gedoe in je darmen…. het kan van alles zijn zoals buikpijn, buikkrampen, moeten hollen naar het toilet en hopen dat je op tijd bent. Maar ook wisselende ontlasting (dan weer te dun, dan weer te vast en alles wat daar tussen zit), sterk geurende ontlasting en plakkerige ontlasting (je weet wel, die momenten dat er een halve rol wc papier aan te pas moet komen…). Om het maar niet te hebben over winderigheid, een opgeblazen gevoel en opzwellen alsof je 4 maanden zwanger bent terwijl dat niet zo is.

Veel vrouwen lopen met dit soort klachten jaren rond. Ze proberen van alles om er vanaf te komen. Bijvoorbeeld door meer groenten te eten of vlees te vervangen door vegaburgers. Ze nemen een ‘probioticaatje’ of zakjes macrogol via de huisarts. Sommige dingen helpen, anderen ook niet. Ondertussen blijft onduidelijk waarom deze klachten ontstaan en maar niet blijvend overgaan.

Vanuit mijn jarenlange kennis en ervaring met het helpen van vrouwen met chronisch gedoe in hun darmen zijn er 7 grote oorzaken van dit soort klachten.

1. Problemen met maagzuur

In je maag wordt maagzuur geproduceerd om jou te helpen je eten goed te verteren. Het is nodig om de eiwitten uit bijvoorbeeld vis, kip, eieren en peulvruchten voor te bereiden om verderop in jouw darmen verteert en opgenomen te worden. Het is ook essentieel om voldoende vitamine B12 en ijzer op te kunnen nemen uit de voeding. Bij een B12 of ijzertekort moet je dus ook naar je maag kijken, maar dat terzijde.

Als je niet genoeg maagzuur aanmaakt, dan stagneert je hele spijsvertering. Het gevolg is dat er onverteerde voedingsresten in de dikke darm aankomen. Dit verstoort niet alleen je darmflora, maar zorgt ook voor wisselende en vaak plakkerige ontlasting. Soms zie je zelfs voedingsresten zitten in de ontlasting maar dat is lang niet altijd het geval.

Over het belang van voldoende maagzuur schreef ik al eerder een blog.

2. Overbelasting van de alvleesklier

De alvleesklier is het orgaan dat onze spijsverteringsenzymen moet maken. Dit zijn de hulpstoffen waarmee we ons eten verteren. Zonder deze enzymen lukt dat niet. Zo simpel is het.

De alvleesklier heeft als neventaak om ook het hormoon insuline te maken. Insuline is nodig om de glucose die na het eten in je bloedbaan terechtkomt naar de lichaamscellen te brengen zodat deze cellen er energie van kunnen maken. Elke keer als je eet heeft de alvleesklier het dus heel druk.

Veel vrouwen hebben gehoord, gelezen of als advies ooit gekregen om 6 kleine maaltijden per dag te eten. Dit is vragen om overbelasting van je alvleesklier. Het gevolg is dat die haar werk niet goed kan doen en jij je eten dus niet verteren kunt. Het resultaat is gedoe met de ontlasting en vermoeidheid die je maar niet verklaren kunt.

3. Een verstoorde darmflora

In je darmen woont een ganse kolonie beestjes: bacteriën, maar ook virussen en schimmels. Het merendeel is helpend voor je spijsvertering, energiehuishouding, afweer en algehele gezondheid.

Helaas is onze Westerse manier van leven niet echt bevorderlijk voor onze darmflora. We bewegen te weinig, hebben teveel stress en eten te eenzijdig en onvoldoende vezels. Overigens doen de meeste vrouwen echt wel hun best om voldoende vezels te eten. Ze kiezen daarom bijvoorbeeld voor volkoren producten. Hierin zitten inderdaad meer vezels, alleen wel van de verkeerde soort. Het is slechte voeding voor je darmflora.

Over het belang van voldoende en de juiste vezels schreef ik deze blog.

4. Verkeerd voedingsgedrag

We doen allemaal ons best om zo gezond mogelijk te eten, daar ben ik volledig van overtuigd. Toch kom ik nog heel veel verkeerd voedingsgedrag tegen in mijn praktijk. En dat kan veel darmgedoe geven.

Voorbeelden van verkeerd voedingsgedrag zijn:

  • elke 2-3 uur iets eten
  • eenzijdig eten, dus veel van hetzelfde
  • onvoldoende groenten eten
  • veel (gedroogd) fruit en noten eten
  • smoothies en sapjes nemen als maaltijden
  • veel voeding eten die antinutriënten bevat zoals granen en peulvruchten

Het aanpakken van het voedingsgedrag maakt vaak dat het grootste deel van de darmklachten al als sneeuw voor de zon verdwijnt.

5. Onvoldoende rust en ontspanning

Voor een goede darmwerking heb je in ieder geval een goede spijsvertering nodig. Je eten verteren vraagt om voldoende maagzuur en spijsverteringsenzymen. Deze hulptroepen kun je alleen aanmaken als je ontspannen bent. Als je gejaagd en gestresst bent, dan lukt dat niet. Bovendien kost het verteren van je voeding ook veel energie. Die moet je dan wel hebben.

Als je onder hoge druk staat, dan zal het lichaam de beschikbare energie vooral richting de stressreactie sturen want die is voor jou overleven belangrijker dan je spijsvertering. Ontspannen zijn (in ieder geval rondom de maaltijden) en voldoende rust nemen zijn dus belangrijke voorwaarden voor minder darmgedoe.

6. Histamine problemen

Heel veel darmklachten komen door problemen met histamine. Histamine is een belangrijke communicatiestof in ons lichaam. Het helpt onder andere bij de aanmaak van maagzuur (en inmiddels weet je waarom dat belangrijk is voor je darmen). Maar histamine activeert ook het immuunsysteem. Mensen met hooikoorts weten daar alles van, want bij hen zorgt histamine voor de reactie van het immuunsysteem op pollen. Het gevolg is een hoop snot, slijm, jeuk en vermoeidheid.

Veel voeding bevat histamine of lokt een histaminereactie in het lichaam uit. Nu heeft het lijf ook mogelijkheden om histamine af te breken, maar bij mensen met een gevoeligheid voor histamine lukt dat niet meer zo goed. Zij hebben dus teveel histamine in de darmen en in de rest van het lijf en dat geeft dan klachten.

Darm- en maagklachten die te maken kunnen hebben met histamine zijn: een opgezette buik, opgeblazen gevoel, diarree, buikpijn, constipatie, buikkrampen, reflux, boeren, maagkrampen, braken en prikkelbaredarmsyndroom (PDS).

7. Voedingsintoleranties

Een laatste grote oorzaak van chronische darmklachten zijn intoleranties voor bepaalde voeding. Een intolerantie is iets anders dan een allergie. Als uit een allergietest dus niets uit komt, wil dat niet zeggen dat je alles kunt eten. Je kunt dan nog altijd intolerant zijn voor bepaalde voeding. Vaak komt dat omdat je darmflora niet op orde is of je spijsvertering niet goed functioneert. Een mooi voorbeeld hiervan is lactose intolerantie die op latere leeftijd ontstaat.

Voedingsintoleranties kunnen dezelfde soort darmklachten geven als hiervoor omschreven bij histamine problemen.

Welke oorzaak (oorzaken) speelt (spelen) bij jou?

De kunst is natuurlijk om bij chronische darmklachten uit te zoeken welke oorzaak of oorzaken hieraan ten grondslag liggen. Om dit te doen zet ik vaak een ontlastingsonderzoek naar het microbioom en spijsvertering in. Ook een intolerantie- of histaminetest geeft vaak waardevolle info. Van daaruit kun je dan een plan maken om die klachten aan te pakken en vaak ook op te lossen.

Wil je daar meer over weten of ben je benieuwd wat de oorzaak is van jouw langdurige darmklachten? Mail me dan gerust.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Waarom je niet op zoek moet naar brood-, zuivel- of vleesvervangers

/0 Reacties/in , /door

Verreweg de meest gestelde vraag in mijn praktijk is een variant op deze: “Chantal, heb jij ook een vervanger voor….?”. Een hele logische vraag. Je bent immers gewend om op een bepaalde manier te koken of bepaalde dingen te eten. Als je dan ontdekt dat het voor je gezondheid beter is om dit anders te doen, dan ga je op zoek naar een alternatief voor je oude vertrouwde ingrediënten of recepten. Prima toch?

Nou, ja en nee.

Natuurlijk is het goed om voedingsmiddelen die last geven in je gezondheid te vervangen door iets anders. Als je bijvoorbeeld lactose intolerant bent en je gaat op zoek naar een vervanger voor melk in een gerecht, dan lijkt me dat een slimme zet. Je wilt immers af van de buikklachten die je anders krijgt. Helder.

En toch focus je wat mij betreft beter niet teveel op het vinden van vervangers voor de voeding die je voorheen at en nu niet meer.

Vervangers vervangen niet

Een vervanger is eigenlijk nooit een vervanger. Dat zie je heel goed met brood. Je kunt allerlei recepten vinden van broodvervangers. Ik heb er ook een paar op mijn website staan. Maar de smaak is echt anders. Het kan een lekker alternatief zijn, maar het is geen brood. Hetzelfde geldt voor zuivelvervangers. Zuivel is zuivel, dat wordt gemaakt van melk van zoogdieren. Plantaardige melk is dat niet en is echt een heel ander product van samenstelling. Dit laatste geldt nog veel sterker voor plantaardige vleesvervangers. Waarom die geen alternatief zijn, lees je hier.

Focussen op vervangers staat je in de weg

Als je met je voeding aan de slag gaat om je gezondheid te verbeteren, dan zou de focus moeten zijn om tot een voor jou gezond voedingspatroon te komen. De snelste route daar naartoe is om alles wat je weet en deed rondom voeding los te laten en opnieuw te starten. Opnieuw en met een onbevangen blik naar voeding te kijken. Wat voedt mij? Waar wordt mijn lijf blij van? Wat geeft mij energie zowel lichamelijk als mentaal?

Vast blijven houden aan oude bekende zoals je boterham of je bakje yoghurt, staat je dan in de weg. Je blik is dan te beperkt en je blijft denken in termen van schaarste, van ‘ik mag dit niet’. Het blijft voelen alsof je op dieet bent en je jezelf iets niet gunt. Hoe ongezellig en geen wonder dat je het moeilijk vindt om vol te houden.

Alle concepten over voeding loslaten en met een blanco canvas opnieuw beginnen is echt zoveel beter en leuker. Het is een ontdekkingstocht. Je gaat op zoek naar wat jou voedt. Dat geeft energie, daar word je blij van en van ‘volhouden’ is dan ineens geen sprake meer.

Helpt het om er zo naar te kijken?

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

5 dingen die jouw darm je probeert te zeggen

/0 Reacties/in , , , , , /door

Als je mij al een tijdje volgt, dan weet je dat ik klachten en signalen van het lichaam zie als een manier waarop ons lijf met ons communiceert. Deze signalen kunnen (steeds terugkerende) gedachten of gevoelens zijn, maar ook lichamelijke signalen. En over die laatste wil ik het graag met je hebben en dan vooral in relatie tot jouw darmen.

Want ook jouw darmen hebben een manier om jou dingen duidelijk te maken. Laten we daarom eens kijken naar 5 veel voorkomende darmklachten en mogelijke betekenissen daarvan.

1. Obstipatie

Bij obstipatie denk je misschien als eerste aan dat je te weinig drinkt of onvoldoende vezels eet. En dat kan zeker het signaal zijn. Je eet en/of drinkt niet genoeg wat de darm nodig heeft om goed te functioneren. Over de vraag of jij wel voldoende vezels eet schreef ik deze blog.

Obstipatie kan ook duiden op een verstoorde darmflora. Een overschot aan methaanvormende bacteriën en een tekort aan lactaatvormende bacteriën zie ik bijvoorbeeld veel bij mensen met obstipatie. De darm laat dan met obstipatie weten dat je naar je bacteriën in je darm moet kijken. Een goed ontlastingsonderzoek is dan zeker zinvol.

Maar obstipatie kan ook een teken zijn van teveel psycho-emotionele stress of dat je moeite hebt om bepaalde dingen in je leven los te laten. Dan is obstipatie dus een signaal om te kijken naar wat er psycho-emotioneel speelt in je leven op dit moment.

2. Diarree

Diarree is een veelvoorkomend signaal dat ook – net als obstipatie – meerdere mogelijke betekenissen kan hebben. Zo is acute diarree vaak een signaal dat je een voedselvergiftiging of buikgriep hebt opgelopen. Meestal heb je dan ook andere klachten zoals braken, dus wat je darm je probeert te vertellen is dan vaak wel duidelijk.

Maar diarree kan ook komen omdat je iets eet wat je niet goed kunt verteren. Er komen dan onverteerde voedselresten in de darm terecht en de darm voegt er water aan toe om deze resten zo snel mogelijk het lichaam uit te werken. Vaak gaat de diarree dan gepaard met behoorlijk wat kracht. Een lactose intolerantie is hier een voorbeeld van.

Psycho-emotionele stress slaat bij veel vrouwen op de darmen wat vaak diarree geeft.

3. Minder goede ontlasting dan normaal

Je kent het waarschijnlijk wel: ineens heb je zo’n dag waarin je ontlasting duidelijk minder goed is dan normaal. Hij is iets dunner (maar geen diarree) of juist iets vaster (maar geen obstipatie), hij plakt net iets meer (dus heb je meer wc papier nodig) en hij ruikt echt minder tof dan normaal. Dan heb je dus ‘gewone’ slechte poep.

Natuurlijk kan ook hier sprake zijn van ‘iets gegeten dat je darm niet bevalt’. Het kan ook zijn, zeker als dit soort ontlasting vaker voorkomt, dat je spijsvertering niet op orde is of je darmflora verstoord.

Maar waar veel vrouwen bij dit soort ontlasting niet aan denken is een energiegebrek als betekenis. Je bent dus moe.

Als je onvoldoende energie hebt, gaat het lichaam de beschikbare hoeveelheid energie verdelen over alle organen die energie nodig hebben. Je spijsvertering en darmen staan alleen niet bovenaan op het prioriteitenlijstje van de energieherverdeling. Een spijsvertering en darm die minder energie krijgen, kunnen minder goed functioneren. Het gevolg is een off-day met je ontlasting.

4. Brijige ontlasting

Wat is nu in hemelsnaam brijige ontlasting? Nou, dat is ontlasting die een beetje lijkt op de wel bekende koeienvlaai…. Met brijige ontlasting wil je darm je mogelijk laten weten dat er parasieten wonen in je buik. Parasieten hebben de gewoonte om niet bij elke ontlasting je darmen te verlaten. Ze doen dat om de paar dagen. Dat zijn de momenten waarop jij brijige ontlasting hebt. Dus als deze brijige ontlasting regelmatig voorkomt en afgewisseld wordt met normale, vaste ontlasting, dan is het slim om een parasietentest te doen.

5. Buikpijn

Buikpijn kan een teken zijn van een darminfectie, zoals een buikgriep of voedselvergiftiging. Vaak heb je dan ook andere klachten zoals diarree en overgeven.

Je darm kan met buikpijn ook aangeven dat je iets verkeerd doet met je voeding. Mensen met een intolerantie voor het fruitsuiker fructose of het melksuiker lactose klagen vaak ook over buikpijn na het eten van deze voeding, maar dan meer in de vorm van buikkrampen. Het gevolg is vaak ook explosieve diarree.

Buikpijn kan echter ook een signaal zijn van ontstekingsprocessen in je darmen, zoals bij de ziekte van Crohn of Colitis. Ook dan heb je vaak diarree en kan er ook bloed en slijm bij de ontlasting zitten. Buikpijn is wat mij betreft dan ook in ieder geval een signaal om mee naar de huisarts te gaan voor nader onderzoek.

Herkenbaar?

Zijn een of meer van dit soort darm-signalen herkenbaar voor je? En ben je benieuwd naar wat mogelijk oorzaken zijn van jouw spijsverterings- en darmklachten?

Doe dan mee met mijn gratis interactieve online workshop ‘Reken af met jouw darmklachten’ die ik op woensdag 15 februari a.s. om 19.30 uur geef.

Meer weten en aanmelden: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/workshop-weg-met-darmklachten/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Dat darmklachten ‘in de familie zitten’, wil niet zeggen dat jij er niks aan kunt doen

/0 Reacties/in , , , /door

Hoe vaak ik niet hoor: “Ja, maar darmklachten zitten bij mij in de familie.”. Daarna volgt dan een berustende stilte. Een stilte die zegt: ‘Het is niet anders, het zit in mijn genen. Ik kan dus niks aan mijn darmgedoe doen en heb er maar mee te leven’. 

Als ik één zin vanaf nu niet meer wil horen, dan is het deze wel. Het is namelijk een enorme beperkende overtuiging die zo weinig zegt over de vraag of je wel of niet van je darmklachten af kunt komen. 

Natuurlijk is het wel interessant om te weten of darmklachten in de familie voorkomen en aan welke kant van de familie (moeder of vader). Maar dan alleen als aanknopingspunt voor de oplossing van het probleem en niet als overtuiging dat je er dus maar mee te dealen hebt.

Vaderskant van de familie kan een aanknoping zijn

Als darmklachten aan vaderskant in de familie zitten, dan kan dat iets zeggen over je genetische gevoeligheid voor het ontwikkelen van darmklachten. Dat speelt dan vooral bij darmziekten zoals bijvoorbeeld de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Een genetische gevoeligheid wil echter zeker niet zeggen dat deze ook gaat zorgen voor het ontstaan van de ziekte. Daar spelen omgevingsfactoren zoals voeding en leefstijl een hele belangrijke rol bij en daarop heb je invloed.

Moederskant van de familie is interessanter

Ook bij moederskant van de familie kan een genetische gevoeligheid voor darmziekten zitten. Maar daarnaast is er aan moederskant van de familie nog een andere factor die belangrijk is, namelijk het microbioom van je moeder. Deze darmflora van je moeder kan een rol spelen bij het al dan niet ontwikkelen van chronisch gedoe in je buik.

Het microbioom van moeder speelt een rol

De meeste mensen worden vaginaal geboren. Bij deze geboorte krijg je als baby een hap van mama’s darmflora binnen (ja, dat klinkt smerig en gelukkig hebben we daar geen herinneringen aan….). Deze hap darmflora is echter heel bepalend, want die legt de basis voor je eigen darmflora. Als mama een gezonde darmflora had bij jouw geboorte, dan is de kans groter dan jij ook een gezonde darmflora ontwikkelt. En een gezonde darmflora beschermt tegen darmklachten.

Het eetgedrag in het gezin speelt een rol

In je gezin van herkomst leer je allerlei basisvaardigheden (en overtuigingen) die je de rest van je leven meeneemt. Een van die dingen is voeding. Wat je eet. Wanneer je eet. Hoe je eten ervaart. En daar zit heel vaak een stuk van de oplossing van het probleem. Iedereen in het gezin eet namelijk (meestal) hetzelfde. De darmflora van de gezinsleden is dan ook vaak vergelijkbaar. De darmklachten ook. Pas je de voeding aan, dan verandert het darmmicrobioom en dat heeft meestal positief effect op hoe de darm zich gedraagt.

Uiteraard zijn er meer factoren dan je familiaire achtergrond

De vraag of darmklachten in de familie voorkomen is natuurlijk maar één stukje van de puzzel. Andere aspecten zijn onder andere je voeding, of en zo ja hoeveel je beweegt door je dag heen, of ontspannen nog een beetje lukt, hoe goed of slecht je slaapt maar ook exotische vakanties in het buitenland of opgelopen voedselvergiftigingen kunnen een rol spelen. En aan al die dingen is iets te doen.

Zullen we daarom afspreken dat jij in ieder geval niet meer berust in het feit dat darmklachten in jouw familie voorkomen en jij het er dus ook mee ‘te doen hebt’? 

Benieuwd hoe je van jouw darmklachten afkomt? Mail me gerust (info@vanappeltotzeekraal.nl) dan denk ik met je mee.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Het werkt toch allemaal niet….

/0 Reacties/in , , , /door

Ze heeft al van alles geprobeerd. Ze heeft een tijdje glutenvrije producten gegeten, vlees vervangen door plantaardige vleesvervangers, gefermenteerde groenten geprobeerd. Het hielp allemaal maar weinig. En dat terwijl ze zo haar best doet. Haar darmen blijven echter protesteren. Alsmaar die wisselende ontlasting waar ze niet van op aan kan. Ze durft hierdoor ook steeds minder te ondernemen, want ze is altijd bezig met de vraag “Is er wel een wc in de buurt?”. 

Omdat ze al het een en ander geprobeerd heeft zonder echt resultaat, heeft ze de conclusie getrokken dat het toch allemaal niet werkt. Ze heeft het bijltje erbij neergegooid en probeert te leven met haar klachten. Dat valt helaas ook niet mee.

Misschien herken je dit in een of andere vorm ook wel bij jezelf. 

Je doet zo je best

Je doet van alles om ervoor te zorgen dat je lijf doet wat jij graag ziet, maar jouw lijf heeft daar andere ideeën over en doet niet mee. Moedeloos, zinloos, uitzichtloos…. misschien allemaal woorden die jij eraan geeft. En ondertussen voel je je ook mentaal steeds minder in je vel zitten. 

Maar wat nu als het niet waar is? Wat nu als het allemaal wel werkt, maar jij alleen nog niet gevonden hebt wat ‘allemaal’ nu precies voor jouw lijf is? 

Het is nooit één ding

In alle trajecten die ik de afgelopen jaren met mijn klanten heb mogen doen is mij één ding opgevallen. Het is nooit één ding dat de oplossing geeft. Het is altijd een combinatie van verschillende dingen.

Je kunt bijvoorbeeld nog zo goed je voeding op de rit hebben, maar als je heel veel stress hebt, dan zal je darm niet doen wat jij ervan nodig hebt. Of je merkt dat wat je ook eet (gezond, minder gezond, ronduit beroerd), je darm altijd dezelfde onprettige reactie geeft (namelijk wisselende ontlasting al dan niet met plotselinge aandrang). Wat je niet weet is dat je een compleet verstoorde darmflora hebt al dan niet met een parasiet.

Je kunt dus niet zomaar zeggen “het werkt toch allemaal niet”, want je hebt waarschijnlijk onvoldoende zicht op het geheel. En als je dat niet hebt en dus niet echt weet wat je moet aanpakken, dan werkt ‘het’ inderdaad allemaal niet omdat je aan het verkeerde ‘het’ aan het werken bent.

Wat je lijf zegt is altijd waar

Je moet er vanuit gaan dat je lijf echt de juiste en meest optimale output geeft gezien de omstandigheden waarin het zich bevindt. Aan jou de taak om uit te vlooien hoe je die omstandigheden kunt verbeteren, zodat die ‘meest optimale output’ van je lijf beter aansluit met jouw beeld daarover. Dat is een heel stuk leuker en positiever dan je beeld steeds naar beneden bijsturen (“ik moet er mee leren leven…”).

Wat doet deze blog met jou? Wil je dat hieronder met mij delen?

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Waarom smoothies en ander vloeibaar voedsel een slecht idee is

/0 Reacties/in , , /door

Deze week was ik lekker aan het wandelen buiten, toen mijn oog viel op een reclame voor een drink-maaltijd. De slogan was “eet drink smakelijk” en verder stond erop de manshoge flyer “1 flesje. 1 maaltijd” en op de verpakking van het product zelf (een flesje met iets erin) stond “this is food”…. Alles om jou als kijker er maar van te overtuigen dat het echt voeding is. 

Als het zoveel aandacht vraagt om jou daarvan te overtuigen, dan zal daar wel een reden voor zijn nietwaar? En dat is ook zo. Voor je lijf zijn dit soort producten namelijk niet voedend. Waarom dat zo is, ga ik je uitleggen.

Je spijsvertering begint in de mond

Een goede spijsvertering (wat essentieel is voor een fijne darmwerking) begint in de mond. Het begint ermee dat je op je eten kauwt. Daardoor produceer je meer en andersoortig speeksel dan wanneer je niet kauwt. Dit andere speeksel bevat amylase. Dat is een enzym dat je helpt om de koolhydraten in je voeding (groenten, fruit, granen, aardappels) te verteren. 

De kauwbeweging geeft de rest van het lichaam ook het signaal dat er eten aankomt. En dat is heel fijn, want dan zijn de overige organen in je spijsverteringskanaal voorbereid. Ze kunnen hun werk dan beter doen.

Als je een smoothie of een ontbijtdrank neemt met als bedoeling dat dit voeding is voor je lijf, dan mis je dus belangrijke stappen om je spijsvertering goed te laten werken. Je lijf denkt dat er drinken aankomt en het blijkt voedsel te zijn. Bij veel mensen geeft dit soort ‘niet-eten-maar-drinken-voeding’ gedoe in de spijsvertering en daarmee in darmen. Al het eten dat namelijk niet goed is verwerkt in de spijsvertering zorgt namelijk voor verstoring van je darmflora.

Vloeibaar ‘voedsel’ mist vezels

Een ander groot probleem met dit soort vloeibare producten is dat ze vezels missen. Vezels zijn essentieel om je darmflora te voeden, zodat zij in ruil daarvoor energie, vitamines en je afweer regelen. Heel belangrijk dus. Bij vloeibaar voedsel doe je jezelf en je darmen dus flink tekort.

Een snelle hap raakt slecht verteert

De achterliggende gedachte achter vloeibaar ‘voedsel’ is dat het lekker snel is. Je hebt het druk en tijd nemen om echt in alle rust te eten is er misschien niet altijd bij. De voedselindustrie en foodies op internet spelen daar handig op door het promoten van allerlei varianten van vloeibaar ‘eten’. 

Probleem is alleen dat als jij even hap-snap je vloeibare ‘maaltijd’ naar binnen schuift, je lichaam in de actiestand staat. Je hebt immers haast en nog meer te doen. Deze actiestand betekent dat je zenuwstelsel sympatisch gaat functioneren. Het staat dan in de fight/flight stand, klaar om te vechten of te vluchten. In deze stand kan je lichaam het eten niet verteren.

Om je eten te verteren en je spijsverteringskanaal op alle onderdelen goed te laten werken, moet namelijk je parasympatische stand van het zenuwstelsel aan staan. De stand die hoort bij rest and digest. En dat kan niet als het sympatische deel van je zenuwstelsel actief is.

Hoe moet het dan wel?

Voor een goede spijsvertering (en daarmee voor blije darmen) moet je je houden aan deze 3 basisregels:

  1. Op eten moet je een tijdje kauwen voordat je het kunt doorslikken. 
  2. Voedsel moet zoveel mogelijk vezels bevatten.
  3. Voor eten neem je de tijd en je zorgt ervoor dat je zo relaxt mogelijk bent als je het doet. 

Laat al die vloeibare verzinsels dus lekker staan.

Gun jij jezelf echte voeding en een rustmomentje om die voeding ook echt tot je te nemen? 

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Waarom je niet met je voeding aan de slag gaat, terwijl je dat wel zou moeten doen

/0 Reacties/in , , , /door

“Denk je dat mijn klachten ook kunnen verminderen als ik andere dingen zou eten?” Ze kijkt me vragend en enigszins hoopvol aan. We praten over de vermoeidheid waar ze al jaren last van heeft en waardoor ze ’s avonds uitgeblust op de bank ligt. Vroeger sprak ze nog wel eens doordeweeks af met een vriendin, om uit eten te gaan of naar de bios. Dat is er al jaren niet meer bij omdat ze zo moe is.

Op mijn vraag of ze nog andere klachten heeft, vertelt ze dat ze al sinds haar tienerjaren kampt met darmklachten. De huisarts heeft het prikkelbare darmen genoemd en dat klopt volgens haar ook wel. Haar darmen reageren heel wisselend op voeding, maar ook op stress heeft ze gemerkt. Dat maakt dat haar ontlasting alle kanten uitgaat. De ene keer zijn er buikkrampen en diarree, de andere keer is ze juist verstopt en kan ze moeilijk naar het toilet.

Eigenlijk wil ze er wel vanaf, van die klachten. Ze wil zich gewoon beter voelen. 

Ze volgt mij al een tijdje op social media en leest elke zondagochtend heel trouw mijn blog. Meer en meer heeft ze daardoor het gevoel gekregen dat voeding haar misschien ook wel kan helpen. Ik denk dat ze daar gelijk in heeft, dus dat zeg ik haar ook. 

Maar dan blijkt er nog een groter probleem te zijn.

Ze denkt namelijk ook dat ik gelijk heb, maar ze kan er maar niet toe komen om ermee aan de slag te gaan. Ze is bang dat het moeilijk zal zijn. Dat het veel werk is. Dat haar voeding volledig anders moet. Dat ze nooit meer haar lievelingseten mag eten. Ze is bang dat ze dat niet zal kunnen en het daarom niet zal volhouden. Dit soort twijfels houden haar tegen om in actie te komen; om te gaan doen wat nodig is om zich beter te voelen.

Ik snap die twijfels wel. Maar wat nu als ze niet waar zijn?

Dus ik vraag haar:

Wat nu als je voeding aanpassen niet iets is dat je rigoureus ineens doet? Wat nu als je niet ineens alles overboord hoeft te gooien? Niet plots alles anders hoeft te doen? Wat nu als je de weg van geleidelijkheid kunt kiezen? In stapjes die bij jou en jouw leven passen? Zodat je kalm aan kunt groeien in een nieuw patroon; een voedingspatroon dat veel beter bij jou past? En waarbij je ook prima een keertje kunt ‘zondigen’, gewoon omdat je daar helemaal niks van krijgt?

Zou het dan wel haalbaar zijn? Zou je het dan wel kunnen? Ik zie haar gezicht opklaren. “Ja, dan zou ik het wel kunnen.” Zullen we dat dan eens samen gaan doen, vraag ik haar. Waarop zij volmondig ja zei.

Hoe is dit voor jou? Welke twijfel houdt jou tegen om met je voeding aan de slag te gaan en wat heb jij nodig om die stap wel te zetten? Wil je dat hieronder met mij delen?

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Migraine is een darmprobleem

/0 Reacties/in , , , , , /door

Migraine, wie er bekend mee is weet hoe erg het je leven negatief kan beïnvloeden. De enorme hoofdpijn, de misselijkheid, het braken en soms ook de aura’s waarbij hele delen van je gezichtsveld tijdelijk wegvallen. Migraine is geen hoofdpijn die je er even bij kunt hebben. Het is een hoofdpijn die maakt dat je in je bed gaat liggen. In het donker. Geen geluiden of geuren kunt verdragen en eigenlijk stilletjes ligt te wachten tot het overgaat. 

Migraine is voor veel mensen ook een regelmatig terugkerend probleem en dat ze telkens weer hun afspraken moeten afzeggen. Of geen terugkerende afspraken durven maken omdat de kans dat ze die regelmatig moeten afzeggen te groot is. Ook sociale angst kan onderdeel zijn van het leven van iemand met migraine. Want hoeveel begrip kan je omgeving opbrengen als jij weer eens een afspraak afzegt? Nee, migraine is geen feest.

Migraine en de darmen

In mijn praktijk zie ik regelmatig mensen met migraine. Een gemene deler die deze mensen hebben is dat ze ook allemaal gedoe in hun darmen hebben. Nu ben ik natuurlijk gespecialiseerd in de darmen, dus zal er zeker mee te maken hebben. Maar ook in de wetenschappelijke literatuur wordt de link tussen migraine en de darmen steevast gemaakt. Een grootschalig onderzoek uit 2022 legt bijvoorbeeld een duidelijk verband tussen migraine en prikkelbaredarmsyndroom. 

Ik zie vooral mensen met migraine die obstipatie klachten hebben. En dan bedoel ik niet dat ze af en toe even wat meer moeite hebben met de ontlasting. Nee, dan heb ik het over dagen niet naar het toilet kunnen of niet kunnen poepen zonder laxeermiddelen.

Het microbioom en migraine

Belangrijk onderdeel van je darmen zijn je darmflora, het samenspel van verschillende beestjes in je buik. Als ik ontlastingsonderzoek laat doen bij mensen met migraine en het microbioom daarbij in kaart laat brengen, dan zie ik steevast een verstoring in deze darmflora. 

Er zitten vaak veel teveel methaanvormende microben in de darm en die kunnen bijvoorbeeld zorgen voor obstipatie. Ook zijn er meestal onvoldoende lactobacillen en bifidobacteriën en die moeten serotonine produceren. Dat heb je onder andere nodig voor een goede darmpassage (en dan heb je dus geen obstipatie of diarree). Serotonine is bij migraine vaak uit balans. Waar je een verstoring in serotonine aan kunt herkennen, lees je hier.

Migraine kan ook hormonaal zijn

Veel vrouwen hebben last van hormonale migraine. Dat is migraine die vooral voorkomt rondom de menstruatie. De verandering in de geslachtshormonen die op dat moment optreedt is de trigger voor migraine. Maar ook dan is er een link met de darmen te maken. Enerzijds omdat de darmflora een rol speelt bij het goed afbreken van onder andere het geslachtshormoon oestrogeen. Anderzijds omdat oestrogeen en serotonine aan elkaar verbonden zijn. Een verstoring in het microbioom kan effect hebben op je oestrogeenhuishouding via serotonine.

Is er iets te doen aan migraine?

Hoewel in de wetenschap nog niet helemaal is uitgeplozen hoe migraine nu precies werkt, weten we al wel een hele hoop. En die hoop is bemoedigend. Want als migraine zo’n sterke link met de darmen heeft, dan kun je met voeding veel verbetering bereiken. Voeding heeft namelijk direct effect op je darmflora en de darmflora laat zich goed beïnvloeden door wat je eet. En dat kan al tot gevolg hebben dat je niet meer 4 keer per week migraine hebt (zoals een klant van mij had) maar nog maar eens in de 4 weken. 

Uit onderzoek is ook duidelijk dat er vaak specifieke voedingsstoffen tekort zijn bij mensen met migraine. Daar kun je met voeding dus ook iets aan doen. 

Naast voeding is leefstijl een belangrijke knop om aan te draaien bij migraine. Een van de belangrijkste triggers voor een migraine aanval is namelijk activatie van de NMDA-receptor in je brein. En die receptor kun je tot rust brengen met voedingsstoffen en leefstijl-interventies. Uiteraard is stressreductie dan een belangrijke tool. 

Kortom, je kunt meer doen aan je migraine dan je misschien dacht. Wil je hier zelf mee aan de slag of heb je vragen? Laat dan hieronder een berichtje achter of mail me. Ik denk graag met je mee. 

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Kom ik ooit nog van mijn darmklachten af?

/0 Reacties/in , , , , , /door

Ze zat tegenover me. Aan de tafel in mijn praktijk en zuchtte…. ergens achter haar ogen zag ik het begin van tranen. Ze begon te vertellen.

Hoe ze steeds meer last van haar darmen had gekregen. Eerst was het nog maar eens zo af en toe, toen werd het meer en nu waren de dagen waarop haar buik rustig was op één hand te tellen. En dat was al jaren zo. Er was ook geen peil op te trekken waar het nu aan lag. Een ding wist ze wel, ze had zo goed als altijd wisselende ontlasting. Dan was hij weer te hard, dan te zacht. In dat laatste geval was het hollen naar de wc en hopen dat ze op tijd was.

Het begon met een voedingsintolerantie

Het was in ieder geval jaren geleden begonnen met een intolerantie voor lactose. Dus ze at geen zuivel meer. Daar was mee te leven. In het begin waren haar klachten hierdoor ook minder geworden, maar ze waren uiteindelijk toch weer teruggekomen. En nu was er geen houden meer aan, althans zo voelde het voor haar. Ze reageerde op allerlei voeding en steeds wisselend.

Dat continue darmgedoe gaf heel veel stress en onrust. Het was ook vermoeiend. Ze vertelde dat ze eigenlijk altijd wel moe is. Niet compleet uitgeput, maar ook niet uitgerust en fit. En elke keer als ze weer op de toilet zat met buikpijn of diarree werd ze verdrietig. Het gedoe in haar lijf voelde bijna aan als persoonlijk falen. Waarom kon haar lijf nu niet gewoon doen wat het moest doen? Toen ze het zei begon ze te huilen.

En ik begreep haar zo goed.

Je darmen zijn je basis

Je darmen zijn het centrale middelpunt van je lijf. Het is het centrum van je zijn, je ziel. Je darmen spelen niet alleen een hele grote rol fysiek in je lijf maar ook in je mentale welbevinden. We hebben niet voor niks een ‘onderbuikgevoel’ of ‘kunnen iets (mentaal) niet verteren’. Bovendien lopen er meer zenuwen vanuit je darmen naar je hersenen dan andersom, dus die buik is waarschijnlijk belangrijker dan dat hoofd. 

Als je buik onrustig is, is je hoofd dat ook (en de rest van je lijf kan dan ook niet goed ontspannen). Al deze onrust kost enorm veel energie. En dat gaat ten koste van de hoeveelheid energie die je lijf kan gebruiken voor je spijsvertering. Die gaat dus onderuit en dat heeft weer direct effect op hoe je buik en ontlasting zich gedragen. Zucht….

Hoe los je chronische buikklachten op?

De grote vraag, die mijn klant natuurlijk ook had, is wat je doet met dit soort klachten. Hoe krijg je de boel weer op de rit? Hoe doorbreek je deze vicieuze cirkel, want dat was het zeker.

Wat mij betreft begint het oplossen van dit soort klachten, zeker als ze al jaren spelen, bij uitzoomen. Een stapje terug doen en kijken naar het grote geheel. Wat zit er allemaal in de weg? Dat kan iets lichamelijks zijn, maar ook iets psychologisch of sociaals. Dat in kaart brengen geeft al zoveel rust. Het wordt duidelijk. Er ontstaat een routekaart naar een oplossing.

Daarna gaan we terug inzoomen. In eerste instantie met behulp van het gevoel. Waar zit het grootste probleem voor je gevoel? Het lijkt misschien raar om juist deze vraag terug te leggen bij de klant. Toch is het mijn ervaring dat de meeste vrouwen heel goed weten waar de schoen wringt. Waar er in ieder geval aandacht aan moet worden besteed.

En natuurlijk gaan we aan de slag met het lijf. Pakken we de voeding aan en halen we tijdelijk de belangrijkste triggers voor de darm even uit het menu. Dat geeft rust. Voor de darm, voor het lijf en voor de mens die dit lijf bewoont. Het stresssysteem kan tot rust komen en er kan gewerkt worden aan een oplossing. Eentje die blijvend is. En daarna kan vaak voeding die eerder reactie gaf, terug worden geïntroduceerd. Misschien niet alles maar meestal wel een hoop.

Een stapje dichterbij de oplossing

Heb jij last van prikkelbare darmen? Download dan mijn gratis e-boek ‘Lekker in je vel zonder darmklachten’ en krijg meteen meer grip op je klachten.

Dat kun je hier doen: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/lekker-in-je-vel-zonder-darmklachten/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.