Gezonde voeding: wat is dat nu precies (of ongeveer)? – deel 1

Gezonde voeding, daar gaat het regelmatig over: in het nieuws, bij de sportschool, op feestjes en tijdens de koffiepauze op het werk. Heel veel mensen doen hun best om gezond te eten, maar als je de eetgewoonten van die mensen op een rijtje zet, dan zie je dat ze allemaal verschillend zijn. En elk van die mensen kan je precies vertellen waarom wat zij eten gezonde voeding is.

Er lijken net zoveel visies op gezonde voeding te zijn als er mensen zijn. Je kunt je afvragen of er wel een antwoord te vinden is op de vraag: wat is nu eigenlijk gezonde voeding? In deze (en de hierna komende twee) blogpost(en) ga ik met je delen hoe ik daar als orthomoleculair therapeut volgens de kPNI tegenaan kijk.

Als je meer wilt lezen over wat orthomoleculaire therapie eigenlijk is, dan kun je deze blogpost lezen.

Gezonde voeding is moment-afhankelijk

Gezonde voeding is die voeding die past bij wie jij op dit moment bent. Het is voeding die past bij hoe jouw lijf op dit moment functioneert. Daarbij speelt je spijsvertering een doorslaggevende rol, want wat je niet kunt verteren is voor jou op dit moment geen gezonde voeding.

Gezond is ook de voeding die past bij hoe jouw leven en activiteitenpatroon er nu uitziet. Dat kan bij wijze van spreken iedere dag anders zijn. Dat klinkt misschien wel erg vermoeiend: elke dag moeten uitvinden wat voor jou gezonde voeding is. Gelukkig hoeft dat niet en zijn er grote gemene delers te vinden in al die visies over gezonde voeding.

Gezonde voeding is gevarieerd en rijk aan voedingsstoffen

Iedereen snapt dat een eenzijdig voedingspatroon met veel kant-en-klaar maaltijden, afhaalmaaltijden of friettent bezoeken niet zo denderend is voor een goede gezondheid. Ook elke dag een boterham met kaas of een aardappeltje met wat vlees is niet aan te raden.

Je lichaam is een heel complex levend organisme dat om een zo breed mogelijk scala aan voedingsstoffen vraagt. Dat betekent dat je dus gevarieerd moet eten. Dat betekent ook dat je je moet afvragen of wat je in je mond stopt wel veel goede voedingsstoffen bevat. Want hoewel kant-en-klaar maaltijden zeker ook voedingsstoffen bevatten, zijn ze vaak ook rijk aan natrium (zout) en bevatten ze regelmatig ook minder gezonde voedingsstoffen. En die boterham met kaas geeft ook niet alles wat je nodig hebt.

Gezonde voeding is zo min mogelijk geraffineerd of anderszins bewerkt

Ook zijn veel mensen zich steeds meer bewust van de risico’s van geraffineerde of anderszins bewerkte producten. Geraffineerde producten zijn vaak ontdaan van hun voedingswaarde en worden dan ook gezien als ‘lege calorieën’; ze vullen wel, maar voeden niet. Voorbeelden van geraffineerde producten zijn brood, pasta, koek (snap je hem al: alles waar meel als basis wordt gebruikt), keukenzout, geharde plantaardige oliën, ‘milde’ olijfolie om mee te bakken, ontgeurde kokosolie.

(Zwaar) bewerkte producten bevatten ook vaak weinig voedingsstoffen, maar wel kunstmatige toevoegingen. Ze zijn in veel gevallen door de bewerkingen die ze hebben ondergaan ook veranderd van structuur. Die kunstmatige toevoegingen zorgen er misschien wel voor dat het product makkelijk constant van smaak, structuur, geur en kleur geproduceerd kan worden en dat het product ook zo fijn lang houdbaar is in jouw voorraadkast, maar je lichaam is er niet zo blij mee.

Kunstmatige toevoegingen hebben verder meestal geen voedingswaarde (anders gezegd: je hebt er dus niets aan), maar je lever is wel druk bezig om deze (nutteloze) bestanddelen uit je voeding onschadelijk te maken en klaar te maken voor vertrek uit je lichaam (en dat kost je dus energie). Als de lever dat niet (goed) kan, dan worden deze bestanddelen ‘veilig’  opgeslagen in je vetcellen. Ik hoef je vast niet uit te leggen, dat je vetcellen daarvoor in principe niet bedacht zijn…

En als de bewerkte producten door hun bewerking van structuur veranderd zijn, dan herkent je lichaam ze mogelijk zelfs niet meer als voeding. Het product wordt dan gezien als een lichaamsvreemde stof en het immuunsysteem gaat aan de slag om jou er tegen te beschermen. Deze onnodige immuunreactie kan voor veel problemen zorgen in je lichaam, zeker als deze reactie veelvuldig en langdurig aan de orde is.

Gezonde voeding bevat zo min mogelijk (toegevoegde) suikers

Gelukkig weten veel mensen inmiddels ook wel dat suiker niet echt past bij een gezond voedingspatroon, in ieder geval niet de witte (geraffineerde) suiker en zeker niet in de hoeveelheden die we in onze huidige voeding (en op de meest onverwachte plaatsen!) aantreffen. Suiker wordt in de voedingsmiddelenindustrie gebruikt als goedkoop conserveringsmiddel, maar dat maakt de effecten daarvan op je lichaam natuurlijk niet anders.

In deze blogpost heb ik slechts gesproken over welke voeding niet echt bijdraagt aan het bereiken en behouden van een goede gezondheid. In deel 2 van dit drieluik ga ik laten zien welke voedingsmiddelen wat mij betreft wel op het menu thuis horen als je gezond wilt eten. In deel 3 komt alles dan samen.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op gezonde voeding weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of zoek een deskundig arts, diëtist of therapeut om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.