Deze week zag ik een berichtje in het nieuws wat meteen mijn aandacht had. Een groep diëtisten kwam naar buiten met een alternatieve schijf van vijf genaamd de schijf for life. Uitgangspunt daarbij is een volledig plantaardig voedingspatroon. Alle eiwitten in dat voedingspatroon waren plantaardige eiwitten. Nu is het heel goed dat we die schijf van vijf er eens uit gooien, maar een volledig plantaardig voedingsadvies, daar heb ik zo mijn bedenkingen bij. Sterker nog, dat vind ik – als ik kijk naar de fysiologie van het lichaam – voor de meeste mensen geen goed idee. 

Wat zijn eiwitten en waarom eten we ze?

Eiwitten zijn opgebouwd uit aminozuren. Eiwitten kun je je dan voorstellen als hele lange kralensnoeren en de kralen zijn de aminozuren. Als je eiwitten eet, dan knipt je lichaam de kralen los uit de snoer. Dat proces heet de spijsvertering. Je lichaam kan namelijk geen eiwitten opnemen uit de voeding, maar wel de losse aminozuren. 

Aminozuren worden door je lijf gebruikt als bouw- en reparatiestof. Je maakt er dus dingen van. Dat kan van alles zijn van spiercellen tot hormonen. Eiwitten zijn super belangrijk voor je lijf, ongeveer 80% van wat je in je lijf aantreft is ervan gemaakt.

Het menselijk lichaam heeft 22 verschillende soorten aminozuren nodig. En hoewel het lijf heel ingenieus in staat is om een aantal daarvan zelf te maken, komt het er voor de meeste mensen op neer dat ze al deze verschillende aminozuren gewoon moeten eten. De eigen aanmaak is meestal onvoldoende voor al dat bouw- en herstelwerk. En daar wringt voor mij het advies van een volledig plantaardig voedingspatroon.

Het verschil tussen plantaardige en dierlijke eiwitten

In dierlijke eiwitten, dus in vlees, vis, gevogelte en eieren, zijn alle 22 aminozuren aanwezig. Je hebt er dus geen omkijken naar. Als je regelmatig iets van dierlijke eiwitten eet, dan krijg je in ieder geval alle benodigde aminozuren binnen. Dat is niet het geval bij plantaardige eiwitten.

In plantaardige eiwitten (zoals peulvruchten, noten, pitten, zaden, quinoa) zitten namelijk lang niet altijd alle aminozuren. Daarom moet je bij een volledig plantaardig voedingspatroon heel goed weten welke aminozuren aanwezig zijn in welk voedingsmiddel, zodat je slimme combinaties kunt maken en geen tekorten krijgt. En dan nog krijg je niet alle aminozuren binnen, want het aminozuur carnitine is alleen te vinden in dierlijke voeding. Het lichaam kan carnitine overigens wel uit andere aminozuren maken, maar dan moet je die dus wel in voldoende mate eten en verteren.

Plantaardige eiwitten zijn lastiger te verteren

Naast dat plantaardige eiwitten dus vaak niet alle aminozuren bevatten, zijn ze helaas ook lastiger te verteren dan dierlijke eiwitten. En alles wat je niet verteert, kun je niet opnemen in je lijf. Dit betekent dat de aminozuren die je dan wel in je voeding hebt zitten niet kunt gebruiken maar in het toilet aantreft. 

Planten bevatten steeds minder eiwitten

Daarnaast blijkt uit onderzoek, dat door de toename van CO2 in de lucht de samenstelling van planten verandert. Er zitten daardoor minder eiwitten in planten en meer koolhydraten (suikers). Je moet dus meer plantaardige voeding eten om aan je eiwitbehoefte te komen. Daardoor krijg je ook meer koolhydraten binnen. Niet iedereen reageert daar even tof op.

Plantaardige eiwitten zijn een mooie aanvulling

Toch ben ik er wel een voorstander van om ook regelmatig plantaardige eiwitten te eten en zo je voedingspatroon uitgebreid en gevarieerd te houden. En hoe die verhouding tussen plantaardige en dierlijke eiwitten er dan moet uitzien is voor iedereen verschillend. Gelukkig maar! De ene mens doet het namelijk veel beter op wat meer plantaardige voeding dan de ander. En daarmee rekening houden lijkt me een mooie stap richting meer gezondheid. Want iets kan op papier nog zo’n geweldig idee zijn, als jouw lijf het niet wil dan werkt het (voor jou) niet.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.