Tag Archief van: histamine

Dé manier om voedingsintoleranties boven water te krijgen

/0 Reacties/in , , , , , /door

“De lijst van dingen die ik niet meer kan eten wordt zo langzamerhand wel erg lang. Steeds meer voedingsmiddelen lijken af te vallen. Het zou heel mooi zijn om daar door anders te gaan eten en leven invloed op uit te kunnen oefenen…”

Met deze opmerking kwam ze mijn praktijk binnen. En ze is niet de enige. Heel veel vrouwen lopen rond met een toenemend aantal voedingsmiddelen dat klachten geeft. Het resulteert er uiteindelijk in dat eten iets ingewikkelds wordt, want ze reageren zo goed als overal op na een tijdje.

Dé vraag waar deze vrouwen mee zitten is: ‘Hoe krijg ik zicht op welke voeding wel en niet bij mij past?’. Het is een logische vraag. Om die te beantwoorden moeten we eerst weten om wat voor soort reactie het gaat.

Verschillende soorten reacties op voeding

Er zijn grofweg twee soorten reacties op voeding. De eerste reactie is een allergische reactie. Je bent dan allergisch voor een bepaald voedingsmiddel. Denk aan de welbekende pinda-allergie. Zelfs een spoor van pinda kan dan al serieuze en soms zelfs levensbedreigende klachten geven.

Het kan ook zijn dat je op voeding reageert omdat er sprake is van een intolerantie. Denk bijvoorbeeld aan lactose intolerantie die op latere leeftijd (dus na je 4e levensjaar) ontstaat. Je lichaam reageert dan slecht op zuivelproducten maar van een allergie is geen sprake.

De vrouwen die in mijn praktijk binnenkomen met de vraag waarom ze zo reageren op voeding hebben over het algemeen geen last van een allergie, maar van een intolerantie.

Waarom is het zo lastig om te ontdekken voor welke voeding je intolerant bent?

Bij een allergie is het heel eenvoudig om te ontdekken welk voedingsmiddel de boosdoener is. De reactie ontstaat namelijk meestal binnen 2 uur na het eten van het bewuste voedingsmiddel. Bovendien is de reactie vaak heel duidelijk en fors.

Bij een intolerantie is de reactie vertraagd. Hij ontstaat ergens binnen 1-3 dagen na inname van de voeding. De reactie ook veel meer diffuus. Denk aan allerlei soorten buikklachten, vermoeidheid, gewrichtsklachten, huiduitslag, slaapproblemen etc. Het is dus veel lastiger om boven water te krijgen welk voedingsmiddel de boosdoener is. Daarom denken veel vrouwen bij dit soort klachten aan het doen van een voedingsintolerantie test. De vraag is of dat zinvol is.

Heeft het zin om een voedingsintolerantie test te doen?

Hier kan ik heel kort over zijn. Het antwoord is: nee. Het is niet mogelijk om met een dergelijke test betrouwbaar te achterhalen welke voeding wel en welke geen reactie geeft. Dit blijkt uit recent (2019) wetenschappelijk onderzoek.

Hierin hebben de onderzoekers mensen een voedingsintolerantie test afgenomen. Hieruit bleek dat er geen intoleranties waren. Vervolgens hebben ze deze mensen bekende voedingsallergenen te eten gegeven. Een voedingsallergeen is voeding waarvan bekend is dat veel mensen er een negatieve reactie op krijgen zoals bijvoorbeeld tarwe. En wat bleek? Toen ze met een endoscopie gingen kijken wat er daadwerkelijk gebeurde in het lichaam van de 108 deelnemers zagen ze dat 76 van de 108 deelnemers wel degelijk een negatieve reactie op de geteste voeding had. De onderzoekers concluderen dan ook dat deze testen niet betrouwbaar zijn.

Hoe ontdek je dan wel op welke voeding je reageert?

Dé gouden standaard voor het identificeren van voedingsintoleranties is het doen van een eliminatie- en provocatie dieet. Een wat…?

Simpel gezegd start je met het uit de voeding halen van alle voeding waarvan bekend is dat deze tot negatieve reacties van het lichaam van een mens kan leiden. Dit is het eliminatie deel van het dieet. Als ik dit doe in mijn praktijk dan zie ik vaak al binnen 2-4 weken gigantisch mooie resultaten, met name bij autoimmuun aandoeningen zoals bijvoorbeeld de ziekte van Crohn of colitis. Het lijf komt tot rust, er is meer energie, klachten nemen af.

Daarna ga je volgens een bepaald protocol de voeding die uit het menu is gehaald een voor een weer herintroduceren. Dit is het provocatie deel van het dieet. En dan geeft het lichaam heel duidelijk aan welke voeding oké is en welke niet. Voeding die niet oké is geeft klachten. Dat deed deze voeding eerder ook al, maar omdat er zoveel ‘ruis’ op de lijn was (je at veel meer voeding die je lijf niet zo tof vindt), kon je het signaal niet zo goed horen. Door de ruis weg te halen met de eliminatiefase hoor je bij de provocatiefase beter wat het lijf te zeggen heeft.

Zo ontdek je dus echt welke voeding wel en niet voor je werkt.

Overigens is het niet zo dat je deze voeding dan nooit meer mag eten. Het is namelijk zaak om vervolgens te achterhalen waarom deze voeding klachten geeft, daar iets aan doen en dan opnieuw te testen of het daarna wel lukt om de voeding die klachten geeft te eten. Vaak is dat zo. Maar met de echte grote triggers voor je darmen zoals granen en conventionele zuivelproducten lukt dat lang niet altijd.

Benieuwd of zo’n eliminatie- en provocatie dieet ook slim is om bij jouw klachten in te zetten? Mail me gerust, ik denk graag met je mee.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

De 5 meest voorkomende diëten en waarom je ze wel of niet zou volgen

/0 Reacties/in , , , , , /door

Recent schreef ik een blog waarin ik aangaf dat ik vind dat je jezelf tekort doet als je aan de slag gaat met je voeding en dit ziet als ‘het volgen van een dieet’. Toch zijn er diëten die zinvol kunnen zijn als therapeutische interventie. Ik zet de 5 meest gebruikte diëten voor je op een rijtje.

Maar voor we hierin duiken is het goed je het volgende te realiseren.

Een dieet is een tijdelijke interventie met een specifiek doel

Een dieet zet je in omdat je een bepaald gezondheidseffect wilt bereiken. Als het effect bereikt is, verlaat je het dieet weer kalm aan en ga je op zoek naar het voedingspatroon dat bij jou past. Dat is het voedingspatroon waarbij jij geen klachten hebt en gewoon lekker in je vel zit. Want dat is waar het voor mij om draait bij het inzetten van een dieet.

Met het tijdelijk volgen van een dieet krijgt je lijf rust. Zo ontstaat ruimte om aan de onderliggende oorzaken van je klachten te werken. Zodra je dat met succes gedaan hebt, heeft het dieet haar functie gediend. Dan kun je (en moet je wat mij betreft) voeding die in het dieet geen plaats had gaan herintroduceren om tot een zo volwaardig mogelijk voedingspatroon te komen.

1. FODMAP dieet

Bij het FODMAP dieet haal je voeding die rijk is aan bepaalde vezels (aan FODMAP-vezels) uit het menu. Dit kan heel veel rust brengen in de darmen, vooral als je last hebt van forse darmklachten, zoals opgeblazen gevoel, winderigheid, wisselende ontlasting die vaak gepaard gaat met diarree en/of obstipatie. Een aandoening waarbij het FODMAP dieet vaak wordt ingezet is bijvoorbeeld het prikkelbaredarmsyndroom.

Wat mij betreft is het FODMAP dieet een zeer tijdelijke maatregel die je zeker niet langer dan 4-6 weken inzet. Met het FODMAP dieet eet je namelijk heel weinig voedingsvezels. Dat geeft weliswaar rust in een darm met een verstoord microbioom, maar is geen oplossing omdat het microbioom vezels nodig heeft om te groeien en in balans te zijn. Een microbioom dat uit balans is, zoals bij het prikkelbaredarmsyndroom, raakt door het langdurig volgen van het FODMAP dieet nog meer uit evenwicht. Op de langere duur nemen je klachten dan toe.

Over de zin en onzin van het FODMAP dieet schreef ik daarom al eerder deze blog.

2. Ketogeen dieet

Bij een ketogeen dieet beperk je de inname van koolhydraten uit granen, aardappels, bepaalde groenten en fruit. De nadruk bij het ketogeen dieet ligt op het eten van vetten aangevuld met een passende hoeveelheid eiwitten en beperkt groente en nog beperkter fruit. Het gevolg van een ketogeen dieet is dat je lichaam in de vetverbranding terechtkomt, althans als het goed is.

Bij de verbranding van vetten komen ketonen vrij en dat is een geweldige brandstof voor je brein. Mensen met problemen in het brein, maar ook mensen met overgewicht waar niets helpt, kunnen baat hebben bij een ketogeen dieet. Maar ook bij migraine, fibromyalgie en andere chronische aandoeningen kan het ketogeen dieet nuttig zijn.

Een ketogeen dieet bevat weinig vezels en heeft daarmee effect op het microbioom, alhoewel uit de wetenschap nog niet goed duidelijk is of dit effect positief of negatief is. Een ketogeen dieet wijkt wel fors af van de voedingspatronen van de mensen om je heen, wat het voor veel mensen ook een lastig dieet maakt om langdurig vol te houden. Maar als breekijzer en bij bepaalde aandoeningen kan het heel mooi werken.

3. Eliminatiedieet

Bij een eliminatiedieet haal je alle voeding die moeilijk is voor de darmen en/of die een immuunreactie kan uitlokken uit het menu. Dit is een pittige interventie maar meestal heb je heel snel resultaat in de zin van fors minder klachten. Dat is logisch want je darmen en daarmee de rest van je lijf krijgt rust. Het eliminatiedieet werkt wonderen bij inflammatoire darmziekten zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Maar werkt ook heel mooi bij andere auto-immuunziekten.

Zodra er rust in het lichaam is, ga je bij het eliminatiedieet kalm aan en volgens een bepaald protocol voeding herintroduceren. Zo ontdek je welke voeding wel en niet voor je werkt. Deze aanpak werkt veel betrouwbaarder dan de inzet van voedingsintolerantie testen (IgG-testen).

Het nadeel van het eliminatiedieet is dat het een pittige interventie is en vraagt om een forse commitment om te ontdekken wat voor jou wel of niet werkt qua voeding. Uiteraard altijd in combinatie met het aanpakken van de onderliggende oorzaken van het ontstaan van auto-immuunziekten. Want hoe meer je die oorzaken kunt wegnemen, hoe meer voeding je kunt herintroduceren.

Het FODMAP dieet is een vorm van een eliminatiedieet, maar niet elk eliminatiedieet valt onder de noemer FODMAP dieet.

4. Rotatiedieet

Bij een rotatiedieet eet je in beginsel alle voeding maar mag je elk voedingsmiddel maar eenmaal per 3-4 dagen eten. Je gaat hierdoor zeer gevarieerd eten en dat brengt rust in je lichaam. Eventuele voeding die je lijf triggert eet je veel minder en bij sommige mensen is deze aanpak voldoende om nauwelijks klachten te hebben. Bovendien ga je zo gevarieerd eten dat je het microbioom hiermee goed ondersteunt. Dat is belangrijk want een verstoord microbioom is meestal  een van de onderliggende oorzaken van chronische klachten.

Vooral bij voedingsintoleranties kan een rotatiedieet haar nut bewijzen, hoewel een eliminatiedieet daar wel meer duidelijkheid geeft. Het nadeel van het rotatiedieet is dat je goed moet nadenken over wat je wanneer gegeten hebt omdat er tussen de inname steeds 3-4 dagen moet zitten.

5. Histamine-arm dieet

Een histamine-arm dieet is ook een vorm van een eliminatiedieet. Bij dit dieet elimineer je zo ver als nodig is voeding die histamine bevat of vrijgeeft. Histamine kan bij daarvoor gevoelige mensen heel veel klachten geven, denk maar eens aan hooikoorts, astma, urticaria, systemische jeuk, hartkloppingen en nog veel meer.

Ook voor het histamine-arm dieet geldt dat het je lichaam hiermee rust geeft, zodat herstel kan plaatsvinden. Hiervoor is het wel nodig dat je de onderliggende oorzaken van jouw gevoeligheid voor histamine aanpakt. Hierover schreef ik al eerder deze blog.

Wel of niet een dieet?

Met al deze dieetvormen kan ik je in mijn praktijk helpen, maar het allerliefst help ik je ontdekken wat jou echt voedt. Welke voeding hoort daarbij en welke liever niet of niet zo vaak.

Heb jij wel eens een dieet gevolgd en wat waren jouw ervaringen??

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Waarom het doen van een ontlastingsonderzoek misschien wel de beste zet is bij chronische spijsverterings- en darmklachten

/0 Reacties/in /door

Chronisch gedoe in je buik. Als je dit leest, dan heb je daar wellicht last van. Je hebt misschien ook al wel het een en ander geprobeerd om deze klachten aan te pakken, maar tot een blijvende oplossing kwam het helaas nog niet. In mijn praktijk zie ik heel veel vrouwen die 5, 10, 20, soms wel 30 jaar rondlopen met gedoe in hun spijsvertering en darmen. Met bijbehorende mentale klachten en vermoeidheid.

In die gevallen bespreek ik nagenoeg altijd het doen van een uitgebreid ontlastingsonderzoek. Een onderzoek waarin we jouw poep eens serieus onder de loep nemen.

Waarom?

Omdat je na al die tijd niet ook nog tijd kwijt wilt zijn aan het uitproberen van een standaard ‘darm-aanpak’. Je wilt op dat moment gewoon weten hoe het zit. Wat er aan de hand is. En wat je eraan kunt doen. Een goed ontlastingsonderzoek kan veel van de antwoorden die je zoekt geven.

Tijd dus om eens te duiken in de wonderen wereld van het ontlastingsonderzoek. Wat is het? Wat kun je ermee? En bij welke klachten is het goed om erover na te denken?

Wat is een ontlastingsonderzoek?

Bij een ontlastingsonderzoek vang je jouw ontlasting op en steek je een deel van deze ontlasting met een (veel te klein) lepeltje in een (veel te smal) buisje. Het doen van een ontlastingsonderzoek is dus even ‘een dingetje’. Maar wel een dingetje dat de moeite waard is.

Het monstermateriaal (het buisje met poep, dus ;-)) stuur je vervolgens op naar een laboratorium en die onderzoekt wat jij hebt aangevraagd. Dit kan heel verschillend zijn afhankelijk van het soort ontlastingsonderzoek.

Wat meet je met een ontlastingsonderzoek?

Een ontlastingsonderzoek is geschikt om een groot scala aan dingen te meten. De belangrijkste 9 dingen die ik wil weten bij vrouwen met chronische spijsverterings- en darmklachten en die ik dus voorstel om te onderzoeken zijn:

1. de zuurtegraad (pH waarde) in je dikke darm

Je dikke darm moet een beetje zuur zijn, zodat jouw eigen, gezondheidsbevorderende beestjes het fijn vinden in jouw buik en zich gaan voortplanten. Hoe meer gezonde darmmicroben er in jouw darmen wonen, hoe groter de kans op een goede gezondheid. Als de darm niet zuur genoeg is, dan kunnen ziekmakende microben zich gaan vestigen in jouw darmen, met alle gevolgen voor je gezondheid van dien. Uiteraard kun je aan die zuurgraad ook iets doen en zo de omstandigheden in je darmen verbeteren.

2. de samenstelling van je darmflora

Een goed darmmicrobioom is uitgebalanceerd. Het bevat voldoende goede bacteriën en weinig slechte bacteriën. Bacteriën worden ingedeeld in families/groepen met elk een eigen functie. Bij een goede samenstelling van jouw darmflora zijn deze functies allemaal goed vertegenwoordigd en zorgen ze er zo samen voor dat jouw darmen als een zonnetje functioneren.

In een microbioomonderzoek (als onderdeel van het ontlastingsonderzoek) krijg je zicht op welke beestjes er zijn en in welke hoeveelheden.

  • Welke heb je teveel?
  • Welke te weinig?
  • En wat is het gevolg daarvan voor het goed werken van jouw darmen?

3. hoe goed je spijsvertering werkt

In de ontlasting kun je bepalen hoeveel onverteerde voedingsresten hierin aanwezig zijn. Deze zijn namelijk lang niet altijd met het blote oog zichtbaar. Er wordt op deze manier gekeken naar hoe goed jij je eten eigenlijk verteert en welke groepen aan voedingsstoffen jij eventueel minder goed verteert. Dat kunnen eiwitten, koolhydraten of vetten zijn.

Onverteerde voedingsresten in de ontlasting verstoren de samenstelling van het darmmicrobioom. Dat kan allerlei darmklachten geven, terwijl het probleem dan in de basis niet in de darmen ligt maar hogerop in het spijsverteringskanaal. Dan moet je dit eerst aanpakken, voor je de samenstelling van het microbioom gaat verbeteren.

4. of je iets eet waar je overgevoelig voor bent

Met een ontlastingsonderzoek kun je meten of je iets eet waar je overgevoelig voor bent. Je weet dan nog niet wat. Wel kun je daarna gerichter overwegen om een voedingsintolerantietest (een bloedtest) te doen om hier meer over te weten.

In mijn praktijk werk ik in die situatie ook graag met een eliminatiedieet. Hierin ga je tijdelijk bekende triggers voor overgevoeligheidsreacties uit de voeding halen om te zien of dat verlichting brengt.

5. hoe gevoelig je bent voor FODMAP vezels

FODMAP vezels zijn suikers die bij veel mensen klachten geven. Dat is meestal een teken dat het microbioom uit evenwicht is. De beestjes die jou moeten helpen om deze vezels te verteren zijn dan namelijk onvoldoende aanwezig. Het kan dan helpen om tijdelijk even minder of geen FODMAP rijke voeding te eten. Dat brengt rust in je darmen en biedt ruimte voor herstel. Het FODMAP dieet is geen voedingspatroon dat je langdurig wilt aanhouden omdat het je darmflora verder kan verstoren.

Over de zin en onzin van het FODMAP dieet schreef ik al eerder deze blog.

6. de doorlaatbaarheid van de darmwand (lekke darm)

De darmwand is onze belangrijkste afweer tegen indringers van buitenaf. Indringers die onder andere via onze voeding in de darmen terechtkomen. Deze darmwand is een buitengewoon ingenieus systeem van cellen, slijm en microben. De darmwandcellen worden bijeengehouden door tight junctions. Dat zijn een soort van deurtjes die meestal gesloten zijn en soms even open gaan. Als deze deurtjes langdurig open staan, dan spreekt men van een verhoogd doorlaatbare darmwand. Dit kan allerlei chronische klachten opleveren. Voor de aanpak van chronische klachten is het belangrijk om te weten hoe het staat met de doorlaatbaarheid van de darmwand. Is deze doorlaatbaarheid te hoog, dan is er op dat vlak werk aan de winkel.

7. de aan- of afwezigheid van schimmels, parasieten en ziekmakende bacteriën

Schimmels, parasieten en ziekmakende bacteriën geven meestal veel darmklachten. Met een goed microbioomonderzoek krijg je zicht op de aan- of afwezigheid van deze nare jongens. Mocht blijken dat je dit soort vervelende bezoekers in je darm hebt rondhangen, dan kun je daar vaak met voeding en kruidensupplementen iets tegen doen.

8. hoeveel histaminevormende bacteriën in de darm aanwezig zijn

Histamine is een belangrijke communicatiestof voor ons lichaam. De hoeveelheid histamine wordt in het lichaam gereguleerd zodat we er meestal alleen baat bij hebben en geen last. Bij mensen met hooikoorts, netelroos, vage spijsverterings- en darmklachten of andere chronische klachten kan histamine een onderliggende oorzaak zijn. Dan is het fijn te weten hoeveel histaminevormende bacteriën je in je darmen hebt, zodat je daar iets aan kunt doen.

9. de werking van het immuunsysteem in de darm

Onze afweer begint in de darmen. Een belangrijk deel van ons immuunsysteem huist daar. Met een ontlastingstest kun je ook zicht krijgen op de immuunwerking in de darmen.

  • Zijn er veel ontstekingen in de darmen?
  • Is het immuunsysteem in de darm heel hard aan het werk of juist onvoldoende op sterkte?

Ook dit kan zicht geven op mogelijke oorzaken van je klachten.

Bij welke klachten is een ontlastingsonderzoek zinvol?

Een uitgebreid ontlastingsonderzoek is zeker aan te raden als je al een hele tijd last hebt van een of meerdere van de volgende klachten:

  • buikpijn/krampen
  • opgeblazen gevoel
  • winderigheid
  • last van maagklachten zoals brandend maagzuur of reflux
  • wisselende ontlasting, dan weer dun, dan weer veel te hard
  • diarree
  • obstipatie
  • plakkerige ontlasting
  • prikkelbare darmen (prikkelbaredarmsyndroom, PDS)
  • de ziekte van Crohn
  • Colitis ulcerosa
  • het vermoeden van een verhoogd doorlaatbare darm (lekke darm)
  • een chronische ziekte/aandoening die maar niet overgaat

Wat heb je in de praktijk aan een ontlastingsonderzoek?

Het ontlastingsonderzoek waar ik mee werk geeft zicht op alle onderdelen die ik hiervoor heb benoemd. Dat is een hele hoop informatie over wat er nu precies aan de hand is in jouw darmen.

Het werken met zo’n onderzoek haalt het giswerk uit de aanpak van jouw klachten. Je weet na het doen van zo’n onderzoek wat je te doen staat, maar ook wat al wel goed is in je buik.

Het onderzoek resulteert in een rapport van ongeveer 14 pagina’s waar je houvast aan hebt tijdens het aanpakken van jouw klachten. Stapje voor stapje gaan we met de uitkomst van het onderzoek aan de slag, met als doel dat jij je veel beter gaat voelen. Hoe fijn is dat?

Meer weten?

Loop jij al veel te lang rond met allerlei spijsverterings- en darmklachten die maar niet overgaan? Heb jij geen zin in een standaard ‘darm-aanpak’ maar wil je gericht aan de slag om jouw klachten aan te pakken en op te lossen? En ben je bereid om daarvoor onderzoek te laten doen en hierin te investeren? Zodat je nu voor eens en altijd te weten komt hoe het staat met jouw darmen?

Bel of mail me dan voor overleg. Ik denk graag met je mee en geef al mijn klanten 5% korting op de aanschaf van de test.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Wat is histamine en waarom jij dat moet weten (ook als je geen hooikoorts hebt)

/0 Reacties/in , , , , , , , , , , /door

Histamine, das iets met hooikoorts toch? Nou…. ja en nee. Meer nee dan ja eigenlijk, alleen hebben de meeste mensen vooral gehoord van histamine in relatie tot hooikoorts. Daardoor lijkt het misschien alsof histamine vooral hooikoorts geeft. En dat ligt veel genuanceerder.

Histamine is namelijk ook vaak de boosdoener bij:

  • vage spijsverterings- en darmklachten,
  • vermoeidheid,
  • jeuk,
  • hartkloppingen,
  • bloedend tandvlees en zelfs
  • een brein dat het slecht doet.

Kortom, er is meer onder de ‘histamine-zon’ dan hooikoorts alleen. Goed dus om er meer van te weten, want misschien speelt een probleem met histamine ook wel bij jouw klachten die maar niet overgaan….terwijl jij geen last hebt van hooikoorts.

Wat is histamine?

Histamine is een natuurlijke stof die in bepaalde voeding zit maar die we ook zelf maken uit de eiwitten die we eten. Bij de productie van histamine spelen je darmmicroben (je darmflora) een belangrijke rol. Het is uiteraard niet toevallig dat we histamine zelf aanmaken. Het lichaam heeft het namelijk nodig bij heel veel verschillende processen.

Waarom je histamine nodig hebt

Een van de belangrijke functies van histamine is de rol van communicatiestof in het brein. Histamine is dus een neurotransmitter en wel eentje die er aan bijdraagt dat je brein het beter doet. Je gebruikt histamine onder andere voor een betere concentratie, leren en je geheugen.

Histamine heb je ook nodig voor een goede maag- en darmwerking. Zo helpt histamine om voldoende maagzuur aan te maken, wat aan de basis van een goede spijsvertering en darmfunctie staat. Verder speelt histamine een rol bij de immuunreactie, de bloedsomloop, het hartritme, je slaap-waak-ritme en vele andere belangrijke processen in je lijf. Het is echter de rol van histamine bij de immuunreactie die de meeste mensen herkennen in de vorm van hooikoorts.

Welke klachten kunnen duiden op histamine problemen?

Omdat histamine zo’n belangrijke stof is in het lichaam wordt de histaminebalans in het lijf over het algemeen goed in de gaten gehouden. Met name je darmflora is hier druk mee. Als het evenwicht in je darmmicrobioom verstoord is, dan kan dat er al voor zorgen dat je allerlei histamine problemen krijgt. Dat merk jij onder andere aan de volgende klachten.

  • maag- en darmklachten zoals opgeblazen gevoel, diarree, buikpijn, obstipatie, buikkrampen, slechte vertering, reflux, boeren, maagkrampen, prikkelbaredarmsyndroom (PDS)
  • allergische reacties en intoleranties
  • huidklachten zoals jeuk, roodheid, zwellingen, uitslag, netelroos, oedeem, heftige reactie na insectenbeet, warmte, opvliegers, blozen, bleekheid, strepen op de huid
  • keel-, neus- en oorklachten waaronder zwelling, jeuk, tintelingen, brandend gevoel in de mond, heesheid, moeite met slikken, verstopte neus/oren, sinusitis, niezen, hooikoorts, loopneus, oorsuizen
  • mondklachten zoals gevoelig of bloedend tandvlees, aften en zweertjes in de mond
  • hersenklachten waaronder migraine, hyperactiviteit, hersenmist
  • vermoeidheid

Uiteraard kunnen deze klachten ook andere oorzaken hebben, maar als je meerdere van deze klachten al een hele tijd bij jezelf herkent, dan kan histamine zeker een van de oorzaken zijn.

Herken jij je veel in de hiervoor genoemde histamineklachten en wil je daar graag iets aan gaan doen met voeding en natuurlijke ondersteuning? Meld je dan aan voor een gratis Zicht op herstel sessie. Je krijgt hierin zicht op mogelijke oorzaken van jouw histamine klachten en ik vertel je wat er voor nodig is om die aan te pakken.

Aanmelden kan hier: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

De 7 grote oorzaken van darmklachten

/0 Reacties/in , , , , , , , , /door

Gedoe in je darmen…. het kan van alles zijn zoals buikpijn, buikkrampen, moeten hollen naar het toilet en hopen dat je op tijd bent. Maar ook wisselende ontlasting (dan weer te dun, dan weer te vast en alles wat daar tussen zit), sterk geurende ontlasting en plakkerige ontlasting (je weet wel, die momenten dat er een halve rol wc papier aan te pas moet komen…). Om het maar niet te hebben over winderigheid, een opgeblazen gevoel en opzwellen alsof je 4 maanden zwanger bent terwijl dat niet zo is.

Veel vrouwen lopen met dit soort klachten jaren rond. Ze proberen van alles om er vanaf te komen. Bijvoorbeeld door meer groenten te eten of vlees te vervangen door vegaburgers. Ze nemen een ‘probioticaatje’ of zakjes macrogol via de huisarts. Sommige dingen helpen, anderen ook niet. Ondertussen blijft onduidelijk waarom deze klachten ontstaan en maar niet blijvend overgaan.

Vanuit mijn jarenlange kennis en ervaring met het helpen van vrouwen met chronisch gedoe in hun darmen zijn er 7 grote oorzaken van dit soort klachten.

1. Problemen met maagzuur

In je maag wordt maagzuur geproduceerd om jou te helpen je eten goed te verteren. Het is nodig om de eiwitten uit bijvoorbeeld vis, kip, eieren en peulvruchten voor te bereiden om verderop in jouw darmen verteert en opgenomen te worden. Het is ook essentieel om voldoende vitamine B12 en ijzer op te kunnen nemen uit de voeding. Bij een B12 of ijzertekort moet je dus ook naar je maag kijken, maar dat terzijde.

Als je niet genoeg maagzuur aanmaakt, dan stagneert je hele spijsvertering. Het gevolg is dat er onverteerde voedingsresten in de dikke darm aankomen. Dit verstoort niet alleen je darmflora, maar zorgt ook voor wisselende en vaak plakkerige ontlasting. Soms zie je zelfs voedingsresten zitten in de ontlasting maar dat is lang niet altijd het geval.

Over het belang van voldoende maagzuur schreef ik al eerder een blog.

2. Overbelasting van de alvleesklier

De alvleesklier is het orgaan dat onze spijsverteringsenzymen moet maken. Dit zijn de hulpstoffen waarmee we ons eten verteren. Zonder deze enzymen lukt dat niet. Zo simpel is het.

De alvleesklier heeft als neventaak om ook het hormoon insuline te maken. Insuline is nodig om de glucose die na het eten in je bloedbaan terechtkomt naar de lichaamscellen te brengen zodat deze cellen er energie van kunnen maken. Elke keer als je eet heeft de alvleesklier het dus heel druk.

Veel vrouwen hebben gehoord, gelezen of als advies ooit gekregen om 6 kleine maaltijden per dag te eten. Dit is vragen om overbelasting van je alvleesklier. Het gevolg is dat die haar werk niet goed kan doen en jij je eten dus niet verteren kunt. Het resultaat is gedoe met de ontlasting en vermoeidheid die je maar niet verklaren kunt.

3. Een verstoorde darmflora

In je darmen woont een ganse kolonie beestjes: bacteriën, maar ook virussen en schimmels. Het merendeel is helpend voor je spijsvertering, energiehuishouding, afweer en algehele gezondheid.

Helaas is onze Westerse manier van leven niet echt bevorderlijk voor onze darmflora. We bewegen te weinig, hebben teveel stress en eten te eenzijdig en onvoldoende vezels. Overigens doen de meeste vrouwen echt wel hun best om voldoende vezels te eten. Ze kiezen daarom bijvoorbeeld voor volkoren producten. Hierin zitten inderdaad meer vezels, alleen wel van de verkeerde soort. Het is slechte voeding voor je darmflora.

Over het belang van voldoende en de juiste vezels schreef ik deze blog.

4. Verkeerd voedingsgedrag

We doen allemaal ons best om zo gezond mogelijk te eten, daar ben ik volledig van overtuigd. Toch kom ik nog heel veel verkeerd voedingsgedrag tegen in mijn praktijk. En dat kan veel darmgedoe geven.

Voorbeelden van verkeerd voedingsgedrag zijn:

  • elke 2-3 uur iets eten
  • eenzijdig eten, dus veel van hetzelfde
  • onvoldoende groenten eten
  • veel (gedroogd) fruit en noten eten
  • smoothies en sapjes nemen als maaltijden
  • veel voeding eten die antinutriënten bevat zoals granen en peulvruchten

Het aanpakken van het voedingsgedrag maakt vaak dat het grootste deel van de darmklachten al als sneeuw voor de zon verdwijnt.

5. Onvoldoende rust en ontspanning

Voor een goede darmwerking heb je in ieder geval een goede spijsvertering nodig. Je eten verteren vraagt om voldoende maagzuur en spijsverteringsenzymen. Deze hulptroepen kun je alleen aanmaken als je ontspannen bent. Als je gejaagd en gestresst bent, dan lukt dat niet. Bovendien kost het verteren van je voeding ook veel energie. Die moet je dan wel hebben.

Als je onder hoge druk staat, dan zal het lichaam de beschikbare energie vooral richting de stressreactie sturen want die is voor jou overleven belangrijker dan je spijsvertering. Ontspannen zijn (in ieder geval rondom de maaltijden) en voldoende rust nemen zijn dus belangrijke voorwaarden voor minder darmgedoe.

6. Histamine problemen

Heel veel darmklachten komen door problemen met histamine. Histamine is een belangrijke communicatiestof in ons lichaam. Het helpt onder andere bij de aanmaak van maagzuur (en inmiddels weet je waarom dat belangrijk is voor je darmen). Maar histamine activeert ook het immuunsysteem. Mensen met hooikoorts weten daar alles van, want bij hen zorgt histamine voor de reactie van het immuunsysteem op pollen. Het gevolg is een hoop snot, slijm, jeuk en vermoeidheid.

Veel voeding bevat histamine of lokt een histaminereactie in het lichaam uit. Nu heeft het lijf ook mogelijkheden om histamine af te breken, maar bij mensen met een gevoeligheid voor histamine lukt dat niet meer zo goed. Zij hebben dus teveel histamine in de darmen en in de rest van het lijf en dat geeft dan klachten.

Darm- en maagklachten die te maken kunnen hebben met histamine zijn: een opgezette buik, opgeblazen gevoel, diarree, buikpijn, constipatie, buikkrampen, reflux, boeren, maagkrampen, braken en prikkelbaredarmsyndroom (PDS).

7. Voedingsintoleranties

Een laatste grote oorzaak van chronische darmklachten zijn intoleranties voor bepaalde voeding. Een intolerantie is iets anders dan een allergie. Als uit een allergietest dus niets uit komt, wil dat niet zeggen dat je alles kunt eten. Je kunt dan nog altijd intolerant zijn voor bepaalde voeding. Vaak komt dat omdat je darmflora niet op orde is of je spijsvertering niet goed functioneert. Een mooi voorbeeld hiervan is lactose intolerantie die op latere leeftijd ontstaat.

Voedingsintoleranties kunnen dezelfde soort darmklachten geven als hiervoor omschreven bij histamine problemen.

Welke oorzaak (oorzaken) speelt (spelen) bij jou?

De kunst is natuurlijk om bij chronische darmklachten uit te zoeken welke oorzaak of oorzaken hieraan ten grondslag liggen. Om dit te doen zet ik vaak een ontlastingsonderzoek naar het microbioom en spijsvertering in. Ook een intolerantie- of histaminetest geeft vaak waardevolle info. Van daaruit kun je dan een plan maken om die klachten aan te pakken en vaak ook op te lossen.

Wil je daar meer over weten of ben je benieuwd wat de oorzaak is van jouw langdurige darmklachten? Mail me dan gerust.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Hoe je hooikoorts aanpakt

/0 Reacties/in , , /door

Hooikoorts…. helaas voor heel veel mensen een bijwerking van mooi voorjaars- en zomerweer. Misschien ben jij er daar wel een van. En baal je er ook wel eens (behoorlijk) van dat een ander gezellig en onbezorgd van de natuur kan genieten in deze tijd en jij zo’n last hebt. Hoe fijn zou het zijn om dit ook te kunnen en niet, zoals je nu soms doet, op mooie, droge, zonnige dagen toch binnen blijven omdat naar buitengaan zorgt voor ongelooflijk veel gesnotter, jeuk, niezen en irritatie aan de ogen?

Herken je dit? Lees dan vooral door, want je kunt echt heel veel doen om je hooikoorts te verminderen en zelfs op te lossen.

Hooikoorts is een darmprobleem

Een tijdje terug schreef ik al eens over hooikoorts en dan met name over de oorzaken daarvan. De belangrijkste oorzaak van hooikoorts is een probleem in de darm. Dat kan een verhoogd doorlaatbare darm zijn (vaak aangeduid als een lekke darm) of een verstoord darmmicrobioom. 

Als de darm verhoogd doorlaatbaar is, dan kunnen onschuldige pollen het lichaam binnenkomen. Dit hoort niet en het immuunsysteem merkt dit meteen op en komt hiertegen in actie. Dit actieve immuunsysteem geeft vervolgens histamine af, zodat het immuunsysteem haar werk goed kan doen. Maar histamine zorgt ook voor de jou zo bekende hooikoortsklachten.

Vaak zie je bij hooikoortsklachten ook een verstoorde darmflora. Het darmmicrobioom bevat een hele hoop verschillende beestjes met ieder hun eigen specialiteit en rol in het grote darmgeheel. Alles erop gericht om jou gezond te houden en zonder klachten. Een van die darmbewoners zijn bacteriën die histamine produceren. Histamine speelt, zo zagen we hiervoor al, een belangrijke rol bij de hooikoortsklachten. 

Hooikoorts aanpakken begint in de darm

Het aanpakken van hooikoorts begint dus in de darm. Dat betekent dat ik heel vaak een uitgebreid ontlastingsonderzoek adviseer bij mensen die hooikoorts hebben. Dan weten we meteen hoe het staat met onder andere de doorlaatbaarheid van de darm en de samenstelling van het microbioom. Heel handig. Je kunt meteen gericht aan de slag en dat scheelt tijd.

Voeding is belangrijk bij hooikoorts

Omdat een lekke darm een belangrijke reden is waarom je hooikoorts ontwikkelt, is het belangrijk om geen voeding te eten die de darmwand irriteert of beschadigt. Dus graanproducten, zuivel, peulvruchten en soja kun je, als je hooikoorts hebt, beter zo min mogelijk eten.

Daarnaast kun je juist voeding eten dat helpt om histamine af te breken. Hoe beter je histamine kunt afbreken, hoe minder last je ervan hebt en dus hoe minder hooikoortsklachten je hebt. Eet dus eens wat vaker appels, bessen, bramen, uien, thee, knoflook, bieslook, peper, koriander, venkel, kool, kappertjes, cacao (ja, chocolade is overal goed voor), noten en citrusvruchten.

Een neusdouche is effectief tegen hooikoorts

Ook een neusdouche of neti-pot is heel helpend bij hooikoortsklachten. Je spoelt er 2x daags je neus mee en daarmee was je onder andere pollen weg. Dit lost het probleem niet op, maar kan je klachten serieus verminderen. Ik schreef er in het najaar al een blog over.

Gratis webinar ‘Hooikoorts aanpakken’

Heb jij elk jaar weer die vervelende hooikoortsklachten? Ben je er wel klaar mee en wil je er nu eens serieus mee aan de slag? Meld je dan aan voor het gratis interactieve webinar ‘Hooikoorts aanpakken’ dat ik op woensdagavond 26 mei a.s. om 20.00 uur geef.

We gaan dan in een klein groepje samen kijken naar hooikoorts: wat het is, wat je eraan kunt doen en hoe ontlastingsonderzoek je daarbij kan helpen om jouw oplossing te vinden. Uiteraard kun je er je vragen stellen, dat is het voordeel van kleinschalig samen online gaan.

Iets voor jou? Mail me dan dat je mee wilt doen op info@vanappeltotzeekraal.nl.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Voorjaarskriebels

/0 Reacties/in , /door

Het voorjaar komt er nu echt aan en eerlijk gezegd sta ik te springen! De winterperiode is helaas niet mijn beste tijd van het jaar. Ik mis de warmte, ik mis de zon, ik mis het buiten leven. Dus nu zo tegen 21 maart, krijg ik de voorjaarskriebels.

Mijn voorjaarskriebels zijn feitelijk vlinders in mijn buik omdat ik er zo naar uitkijk dat we weer zeker 6 maanden van de zon kunnen genieten en buiten kunnen leven. Het zijn leuke kriebels. Voor veel mensen zijn voorjaarskriebels echter een heel stuk minder leuk. Zij hebben last van hooikoorts. En dat belemmert de lol in het voorjaar of de zomer vaak behoorlijk.

Toch is er een hele hoop te doen aan hooikoorts.

Hooikoorts

Iemand die hooikoorts heeft, hoef je eigenlijk niet uit te leggen wat het is. Het staat voor allerlei gedoe in de neus, ogen, keel en ademhaling. Het resultaat is vaak hoofdpijn, lusteloosheid en vermoeidheid. Deze klachten zijn het gevolg van een reactie van je immuunsysteem op pollen van grassen, bomen en planten. En die pollen kunnen zo’n beetje in de periode van januari tot en met september in de lucht zweven, dus tel uit je winst.

Het immuunsysteem reageert bij deze mensen op bepaalde eiwitten die in deze pollen zitten. Helaas lijken deze eiwitten soms sterk op soortgelijke eiwitten die in voeding zit. Het gevolg is dat als je hooikoorts hebt, je ook vaak last hebt van voedingsallergieën of -intoleranties. En daar heb je dan het hele jaar gedoe mee.

Oorzaken van hooikoorts

Er zijn verschillende redenen waarom je last kunt hebben van hooikoorts. De meest belangrijke reden is dat jouw eerstelijns afweer niet op orde is. Hiermee bedoel ik de slijmvliezen in je lichaam. Deze zijn onderdeel van je aangeboren immuunsysteem en zijn je grenspost tussen de binnen- en buitenwereld. Deze grensposten horen in principe gesloten te zijn en alleen iets door te laten als dat voor het lichaam goed is. In een ideale wereld dan, want in het ‘echie’ laten deze grensposten regelmatig dingen door die je niet in je lijf wilt hebben. Denk maar aan virussen, bacteriën en dus ook pollen.

Je grensposten reageren niet zo goed op stress. Daar gaan ze van open staan. Tja, en grensposten die open staan vormen weinig belemmering om door te lopen toch? Dat gebeurt dan ook. Allerlei ‘gespuis’ in de vorm van pollen, bacteriën, virussen, schimmels en voeding die niet volledig tot het allerkleinste stukje is verteerd wandelt dan gezellig het lichaam in. Het gevolg is een actief immuunsysteem en klachten voor jou. Chronische stress is dus vaak een oorzaak van hooikoortsklachten.

Een andere oorzaak van hooikoortsklachten is dat je niet zo goed kunt omgaan met histamine. Histamine speelt een grote rol bij hooikoorts. Het wordt door het immuunsysteem vrijgegeven op de plek waar een immuunreactie nodig is en zorgt ervoor dat de bloedvaten zich daar (meer) openen. Dit maakt de weg vrij voor andere immuuncellen om ter plekke naar binnen te gaan om de indringer (lees: de ingeademde pollen) onschadelijk te maken. Heel nuttig dus. Histamine moet in je lijf echter ook weer afgebroken worden. Dat lukt bij mensen met hooikoorts vaak niet zo goed, waardoor ze dus hooikoortsklachten krijgen.

Wat kun je zelf doen bij hooikoorts?

De basis van een goede gezondheid en dus ook van minder tot geen hooikoortsklachten is zorgen voor een goede werking van je slijmvliezen. Dat begint met zorgen dat je zo weinig mogelijk last hebt van stress. Ontspannen en je zo min mogelijk drukmaken helpt de slijmvliezen dicht te houden en dat voorkomt gedoe.

Verder is het slim om voeding te eten die je darmen zo goed mogelijk ondersteunt. Je afweer begint echt in de darm en alle slijmvliezen in het lijf zijn met elkaar verbonden. Een goede werking van de slijmvliezen in de darm is dus helpend om de slijmvliezen op andere plaatsen in je lijf, zoals in je ogen, neus en luchtwegen ook goed te laten werken. 

Voeding die je darmen ondersteunt is onder andere: verse, biologische groenten en fruit, bouillon die je zelf hebt gemaakt hebt van het karkas van kip of vis, vette vis en gefermenteerde voeding (zoals zuurkool of biologische yoghurt). Vooral variatie is heel belangrijk omdat je hiermee een zo breed mogelijke darmflora kunt krijgen. Deze diversiteit van beestjes in de darm is heel goed voor je afweer. Bovendien helpen deze beestjes ook de grenzen goed te bewaken. Je grenspost (je slijmvliezen) worden er dus sterker van. 

Als je heel veel last hebt van hooikoorts, dan is het slim om voeding die rijk is aan histamine een tijdje minder of niet te eten. Gefermenteerde voeding is dan even een ‘no-go’ net als vis die niet super vers is of uit een blik komt. Ook in tomaten, spinazie, bietjes, paddenstoelen, avocado, kiwi, aardbeien, meloen, ananas, grapefruit en frambozen zit veel histamine. Ondertussen ga je dan werken aan het verbeteren van je afweer en het verminderen van je stress.

Zal ik je helpen?

Heb jij elk jaar weer serieus last van hooikoorts en wil je daar nu wel eens iets aan doen? Wil je ontdekken hoe voeding, leefstijl en suppletie je daarbij kan helpen? Meld je dan aan voor een gratis online sessie dan kijk ik met je mee en krijg je meteen ook 2 tips om mee aan de slag te gaan.

Meer info en aanmelden kan hier: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Hooikoorts

/0 Reacties/in , , , /door

Hooikoorts, ook wel pollinosis genoemd, is een soort ontsteking van je neus (ook wel allergische rinitis genoemd). Een allergische reactie op pollen van grassen, bomen en planten. Hooikoorts kan overigens ook optreden als je in contact komt met andere allergenen (lichaamsvreemde stoffen) zoals haar en huidschilfers van huisdieren, huisstof(mijt) en schimmels. Bij pollen komt een allergische reactie eigenlijk alleen maar voor bij pollen die door de lucht worden verspreid. Pollen die door bijen en hommels worden bestoven geven zelden klachten. Jammer genoeg zijn er veel verschillende soorten pollen die door de lucht worden verspreid.

Pollenkalender en kruisallergie

Hooikoorts komt dan ook voor in een groot deel van het jaar. Het pollenseizoen loopt van januari tot en met september. Op een pollenkalender kun je zien welke pollen op dat moment veel in de lucht zitten. Heb je dan veel klachten, dan weet je dus op welke pollen je reageert. Actuele informatie over pollen, pollenplanten en hooikoorts kun je bijvoorbeeld vinden op de website van Pollennieuws.

Vaak reageren mensen met hooikoorts ook allergisch op bepaalde voedingsmiddelen. Dit komt omdat de eiwitten in pollen soms sterk lijken op eiwitten die in bepaalde voeding zitten. Wil je daarover meer weten, zoek dan online eens naar een kruistabel. In een kruistabel kun je zien welke voeding lijkt op welke pol. Het is fijn om te weten welke voeding je hooikoortsklachten verergeren. Die voeding kun je dan tijdelijk uit je menu halen.

Rode ogen, niezen, piepende ademhaling, kortademigheid, kriebelende keel, jeuk

Hooikoorts geeft veel verschillende klachten. Een pijnlijke en jeukende neus, een loopneus, veelvuldig moeten niezen, een verstopte neus en verder geïrriteerde ogen. De ogen kunnen rood zijn, jeuken, tranen en de oogleden kunnen opzwellen. Maar ook de oren kunnen verstopt raken en de keel kan klachten geven. Denk aan kriebelhoest, een opgezette keel of een jeukend gehemelte. Ook hoofdpijn, vermoeidheid en lusteloosheid komen veel voor. Kortom, hooikoorts geeft een hoop gedoe en kan jou in je dagelijks leven behoorlijk in de weg zitten.

Hooikoorts is een teken van een (over)actief immuunsysteem

De symptomen van hooikoorts zijn een signaal van je lichaam dat je immuunsysteem (over)actief is. Het immuunsysteem is (even heel simpel gezegd) opgebouwd uit verschillende delen. Een van die delen is het aangeboren immuunsysteem. Dit deel, het woord zegt het al, had je al toen je geboren werd. Een ander deel is het verworven immuunsysteem. Dat deel ontwikkel je als kind gaandeweg onder andere door het krijgen van allerlei (kinder)ziektes. Bij hooikoorts zijn deze beide delen van het immuunsysteem betrokken.

Op zichzelf is het natuurlijk super dat je immuunsysteem aan de slag gaat als indringers van buiten je lichaam binnenkomen. Dat wil je ook heel graag zou houden. Bij hooikoorts gaat het echter om op zichzelf heel onschuldige pollen. Deze zouden je immuunsysteem eigenlijk niet moeten activeren. In ieder geval zou je immuunsysteem er niet chronisch actief door moeten zijn. Bij hooikoorts gebeurt dat wel en is je immuunsysteem dus overactief. En dat is uiteindelijk schadelijk ook voor de rest van je lichaam.

Bij hooikoorts zijn je barrières beschadigd

Er is een specifiek deel van je aangeboren immuunsysteem waarover we het even moeten hebben. Dat zijn je barrières. Dat zijn onder andere je huid en de slijmvliezen van je ogen, neus, mond, longen en darmwand. De bedoeling van je barrières is dat ze indringers die van buiten het lichaam komen ook daar houden. De barrières zijn als het ware de grensbewakers van je lichaam. Goede grensbewaking (en dus een goed werkende barrière) voorkomt dat andere delen van je immuunsysteem in actie moeten te komen. Als je barrières goed werken, heb je dus geen hooikoorts.

Als een allergeen, zoals pollen, door je barrière breekt en het lichaam binnenkomt, dan moet er dus iets anders gebeuren. En dat gebeurt ook. In dat geval komen de immuuncellen die direct achter je barrières liggen in actie. Deze immuuncellen staan daar (altijd) klaar om jou te beschermen tegen een indringer die de barrière niet tegenhield. Deze immuuncellen proberen dan de indringer, in dit geval de pollen, onschadelijk te maken. In een goed werkend lichaam is dat een kortdurende en succesvolle reactie waarna het immuunsysteem weer tot rust komt. Bij hooikoorts zie je dat de immuunreactie niet succesvol is en niet stopt. Het lichaam krijgt het probleem niet opgelost. Je hooikoortsklachten houden aan.

Histamine speelt een grote rol in de allergische reactie bij hooikoorts

Bij hooikoorts komen pollen, dat zei ik al, op de slijmvliezen van je barrières terecht en komen het lichaam binnen. Inmiddels weet je dat dit komt omdat de barrières van iemand met hooikoorts niet goed dicht zijn en dus hun werk niet goed kunnen doen. Deze pollen zich lichaamsvreemd en activeren het immuunsysteem.

Als je voor het eerst met een allergeen, zoals een pol, in contact komt, dan maakt je immuunsysteem een antistof (ook wel immunoglobuline genoemd) tegen deze specifieke pol aan. Bij hooikoorts maakt het immuunsysteem immunoglobuline E (IgE) aan. IgE bindt zich vervolgens aan bepaalde witte bloedcellen (de basofielen) en aan mestcellen (ook wel mastcellen genoemd). Deze cellen bevatten blaasjes waarin histamine zit. Histamine speelt een belangrijke rol bij de hooikoorts reactie. Een eerste blootstelling aan een pol geeft echter meestal nog geen klachten.

Maar zodra je later weer in contact komt met die bewuste pol, geven deze witte bloedcellen en mestcellen (die IgE aan zich gekoppeld hebben) histamine af. Ook komen er dan andere stoffen van je immuunsysteem vrij, namelijk prostaglandinen en leukotriënen. Deze stoffen zorgen voor een ontstekingsreactie in je lichaam. Dat verklaart de zwelling, jeuk, rode ogen, de geïrriteerde slijmvliezen, het zware gevoel in je hoofd (hoofdpijn) en de algehele malaise van hooikoorts.

Histamine is dus de “boosdoener” bij hooikoorts. Toch is het in die reactie niet voor niets aanwezig. Hij heeft een hele nuttige rol. Het zorgt ervoor dat de omliggende bloedvaten zich (meer) openen zodat andere immuuncellen naar binnen kunnen om de indringer (lees: de ingeademde pollen) onschadelijk te maken.

Histamine moet na gebruik weer worden afgebroken

Zodra histamine zijn nuttige werk heeft gedaan, zit zijn taak erop. Het lichaam zal dan histamine weer gaan afbreken. Dat gebeurt onder andere in de lever. Om histamine af te kunnen breken heeft het lichaam wel enzymen nodig, de zogenaamde di-amino-oxidase enzymen (DAO-enzymen). Als de afbraak van histamine niet goed verloopt, bijvoorbeeld omdat de lever overbelast is of omdat er onvoldoende enzymen zijn, dan houdt de hooikoorts reactie ook aan.

3 mogelijke oorzaken van hooikoorts

– Lekke barrières

Ik zei het hiervoor al: als je lichaamsbarrières goed dicht zijn, dan heb je geen hooikoorts. Helaas hebben veel mensen moeite met de integriteit van hun barrières. Veel mensen lopen rond met schade aan hun barrières waardoor deze niet meer helemaal gaaf zijn. Dat betekent niet dat ze echt kapot zijn, maar wel dat ze niet dicht genoeg meer zijn om een goede grensbewaking te vormen. Ze zijn dan als het ware een beetje lek. Overigens hoef je dan niet persé buikpijn of andere buikklachten te hebben.

In onze Westerse ‘moderne’  maatschappij is het niet makkelijk om je barrières goed te houden. We hebben te maken met verkeerde voeding, chronische stress, blootstelling aan bepaalde soorten bacteriën, antibiotica, bepaalde pijnstillers en (sommige) medicijnen. Al deze factoren kunnen de oorzaak zijn van een minder goed werkende barrière. Deze factoren zijn dus risicofactoren voor het ontstaan en blijven voortbestaan van hooikoorts.

De verschillende soorten barrières staan verder met elkaar in verbinding. Je kunt dan ook zeggen dat schade aan een van de barrières (bijvoorbeeld aan je darmwand) een signaal is dat er (naar alle waarschijnlijkheid) ook schade is aan een van je andere barrières (bijvoorbeeld de slijmvliezen in je neus).

– Chronische stress

Ons lichaam heeft in tijden van stress veel voedingstoffen nodig, waaronder water, natrium en glucose. Om ervoor te zorgen dat deze stoffen snel genoeg ter plaatse zijn, geven de hersenen de darmwand opdracht om een beetje open te gaan staan. Je darmwand wordt bij stress dus een beetje lek. Dat is kortdurend prima en hoort ook zo. Het probleem ontstaat bij chronische stress omdat dan je darmwand altijd een beetje open staat. Je snapt zelf ook wel dat dit de grensbewaking door je darm behoorlijk kan aantasten. Pollen kunnen dan eenvoudig het lichaam binnendringen en voor hooikoorts zorgen.

Chronische stress is ook op een andere manier een risico voor hooikoorts. Stress zorgt er namelijk voor dat je in je ‘actiestand’ komt te staan. Stress is van oudsher voor ons lichaam immers een teken dat je moet vluchten of vechten, dus in actie moet komen. Als je lichaam in de ‘actiestand’ staat, is het daar helemaal goed op voorbereid. Mooi, zul je denken, maar wat heeft dat met hooikoorts te maken?

Nou, deze ‘actiestand’ wordt geregeld door het sympatisch zenuwstelsel. Een geactiveerd sympatisch zenuwstelsel zorgt ervoor dat je lichaam extra gevoelig wordt voor onder andere histamine. Zo heb je bij chronische stress dus veel meer last van je hooikoorts.

– Histamine-overbelasting

Histamine speelt een grote rol bij de hooikoortsreactie. Histamine is niet alleen een stof die ons lichaam zelf aanmaakt, maar is ook aanwezig in een groot deel van onze voeding. We eten dus ook nog al eens histamine.

Zowel de histamine die we zelf aanmaken als de histamine die we eten moet worden afgebroken met de DAO-enzymen. Als er meer histamine in je lichaam aanwezig is, bijvoorbeeld omdat je hooikoorts hebt en ook nog histaminerijke voeding eet, dan krijgt je lichaam deze hoeveelheid histamine misschien niet meer volledig afgebroken. Dat verergert dan de hooikoortsklachten.

Natuurlijke oplossingen bij hooikoorts

Gelukkig kun je veel doen om hooikoortsklachten te verminderen. Waarschijnlijk heb je uit het verhaal tot nu toe wel begrepen dat het belangrijk is om goed te zorgen voor je barrières (en dan met name voor je darmwand). Ook zal je niet zijn ontgaan dat het belangrijk is om te voorkomen dat je al te veel en al te vaak gestresst bent. En omdat je darmwand open gaat staan bij stress, is het zorgen voor vermindering van de stress die je in je leven toelaat en ervaart een hele belangrijke stap.

– Stressreductie

Het verminderen van stress is lang niet altijd zo eenvoudig, dat geef ik toe. Toch zijn er wel veel stappen die je al zelf kunt zetten. Denk bijvoorbeeld eens aan:

  • meditatie
  • yoga
  • mindfulness (met name Mindfulness-based stress reduction (MBSR) is een hele mooie en bewezen effectieve vorm om stress te verlagen)
  • naar de sauna gaan
  • tai chi
  • chi gong

Het gebruiken van adaptogene kruiden werkt vaak ook heel erg goed bij (chronische) stress. Adaptogene kruiden zijn kruiden die je stresssysteem kunnen resetten. Dat merk je soms al heel snel. Daardoor ontstaat ruimte om tot echte oplossingen van je stressvolle situatie(s) te komen. Ben je daar benieuwd naar, zoek dan een goede orthomoleculaire / kPNI therapeut om je daarbij te helpen. Het inzetten van kruiden vraagt om vakkennis en kun je niet verantwoord op eigen houtje doen!

Soms is de (chronische) stress zo groot dat het een goed idee is om psychologische hulp te zoeken. Denk dan eens aan solution-focussed brief therapy (SFBT). Dat is een kortdurende psychologische gespreksmethode waarbij de nadruk niet ligt op het probleem maar juist op de oplossing. Het probleem krijgt dus weinig aandacht. Dat klinkt misschien gek, maar onderzoek heeft laten zien dat het lang niet altijd nodig is om eerst uitgebreid met het probleem bezig te zijn geweest voordat je naar een oplossing toe kunt. Bij SFBT ga je met de therapeut op zoek naar de oplossingen die binnen handbereik liggen (ja, die zijn er) en maak je gebruik van jouw innerlijke hulpbronnen en de hulp die je vanuit je directe omgeving kunt inzetten (en ook die is er vast). SFBT is een hele mooie, positieve en effectieve vorm van psychologische hulpverlening die ook bij chronische stress goed kan werken.

– Ondersteuning van je darm met voeding

Naast stressreductie is het eten van de juiste voeding heel belangrijk. De juiste voeding geeft je darm de best mogelijke bouwstoffen om zichzelf steeds te blijven herstellen. Je darmwand wordt ondersteund door het dagelijks eten van:

  • bottenbouillon (1)
  • voldoende verse groenten (2)
  • matige hoeveelheid biologische kip, eend, eieren, (beperkt) vlees of zeevis (geen kweekvis!) (3)
  • zeevis en algen (4)
  • kokosnoot, kokosolie, kokosmelk en kokosyoghurt (5)
  • extra vierge olijfolie en avocado (6)
  • gefermenteerde groenten en dranken (7)
  1. Bottenbouillon is bouillon getrokken van bijvoorbeeld het karkas van een biologische kip en die je dan ongeveer 12 uur laat trekken op heel laag vuur (ja, het is even werk, maar het werkt super!).
  2. Groenten bevatten vitamines en vezels die nodig zijn om je darmwand te onderhouden. De vezels zijn een goede voedingsbodem voor je eigen darmflora. Hoe meer vezels je eet, hoe beter je darmflora kan groeien en dat is belangrijk voor een gezonde darm. Zorg dat je in ieder geval bij elke maaltijd iets van groenten eet.
  3. Verantwoorde biologische kip, biologische eieren, (beperkt) vlees en zeevis leveren de eiwitten die nodig zijn als bouwstoffen voor je darmwand (en andere delen van je lichaam natuurlijk).
  4. Zeevis en algen zijn rijk aan omega-3-vetzuren die ontstekingsprocessen in je lichaam kunnen stoppen. Voor je darmwand is het vooral ook belangrijk dat vis en algen rijk zijn aan zink. Zink is een mineraal dat je nodig hebt om je darmwand dicht te krijgen en houden.
  5. Kokos bevat middellange keten vetzuren die snel een goed opneembare energie geven, waar je darm door kan herstellen. Bovendien bevat kokos caprylzuur dat kan helpen om een overgroei aan de Candidaschimmel in je darm te beteugelen, waardoor je darmflora meer in balans kan komen.
  6. Olijfolie en avocado zijn rijk aan omega-9-vetzuren die helpen om je celwanden vloeibaar en stevig te houden.
  7. Gefermenteerde groenten en dranken, denk aan zelfgemaakte zuurkool, kimchi of (water)kefir, bevatten lactobacillen. Lactobacillen horen bij jouw eigen gezonde darmflora. Ze helpen bij het produceren van voeding voor je darm.

Verder is het enorm belangrijk om zoveel mogelijk verschillende voedingsmiddelen te eten. Dit geeft een heel gevarieerde darmflora. Dat is belangrijk omdat elke soort darmflora een eigen rol heeft in je darm. Een grote diversiteit zorgt voor meer evenwicht in je darm.

Elke soort darmflora heeft ook zijn eigen voorkeursvoeding. Je darmflora helpt bij het onderhouden van je darmwand en de grensbewaking. Het is dus zaak dat je die voldoende en de juiste voeding geeft. Voeding voor je darmflora, we noemen dat ook wel prebiotica, is: witlof, artisjok, aardperen, pastinaken, bananen, ui, knoflook, asperges, prei, paddenstoelen, appel, rabarber, knollen, wortelen en gefermenteerde groenten.

Uiteraard is het verstandig om zo min mogelijk voeding te eten die je darmwand irriteert en daarmee beschadigt. Zo is voeding met veel anti-nutriënten erin heel belastend voor je darm. Dat kun je dus beter (even) niet meer eten. Anti-nutriënten zijn stoffen die de plant gebruikt om zich te beschermen tegen micro-organismen (beestjes dus). Het is de manier van de plant om te overleven en te zorgen dat hij zich kan voortplanten. Dat doen ze door irritatie te geven in het spijsverteringskanaal van diegene die hen opeet. Onder andere jij en ik dus.

Voeding met veel anti-nutriënten zijn onder andere:

  • granen (met name glutenhoudende granen)
  • zuivelproducten
  • peulvruchten (bonen, linzen, sojabonen en pinda’s)
  • alfalfa en tarwekiemen
  • (ongefermenteerde) sojaproducten (bijvoorbeeld tofu, tempeh, sojamelk, sojasaus)
  • producten uit de nachtschadefamilie (bijvoorbeeld aardappelen, tomaten, paprika, aubergine)

– Zo min mogelijk histaminerijke voeding eten

Uiteraard is het niet verstandig om in het hooikoortsseizoen veel histaminerijke voeding te eten. Waarschijnlijk is het niet nodig om alle histaminerijke voeding uit je menu te halen. Let gewoon eens een tijdje op wanneer je hooikoortsklachten verergeren en kijk dan eens wat je tot een dag daarvoor hebt gegeten. Heb je iets (of misschien wel veel?) gegeten dat rijk is aan histamine? Probeer die voeding dan een tijdje niet te eten en voel of dat verschil maak.

Hulp nodig?

Het volledig oplossen van je hooikoortsklachten met voeding en stressreductie gaat je misschien niet lukken. Wel zullen deze aanpassingen zeker gaan helpen. Bovendien is het aanpassen van je voeding lang niet altijd zo eenvoudig als het klinkt. Dat geldt zeker als je ook nog andere gezondheidsklachten hebt of als je bijvoorbeeld zwanger bent of borstvoeding geeft. Is een van deze situaties op jouw van toepassing of vindt je het gewoon lastiger dan verwacht om je voeding aan te passen, dan kan een orthomoleculair / kPNI therapeut veel voor je betekenen.

Bovendien zal er dan niet alleen naar je volledige voedingspatroon worden gekeken, maar ga je samen met de therapeut op zoek naar de oorzaak van de oorzaak van je klachten. Daarbij wordt je gehele gezondheidssituatie maar ook je persoonlijke situatie meegenomen. Alles hangt namelijk met elkaar samen, dat weet je zelf ook wel. Zodra jouw situatie in beeld is gebracht, kan gekeken worden wat er nodig is aan oplossingen. Op die manier kun je met ondersteuning veel gerichter aan de slag. Hoe fijn is dat?

Ik hoop dat ik je met deze (uitgebreide) uitleg over hooikoorts en wat je daaraan zelf al kunt doen op weg heb geholpen. Heb je vragen? Stel ze dan gerust. Mail me op info@vanappeltotzeekraal.nl.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig arts, diëtist of therapeut om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.