Tag Archief van: ontsteking

Colitis ulcerosa: kun je daar met voeding iets mee?

Bij auto-immuunaandoeningen van de darmen ligt het voor de hand om na te denken over de vraag of voeding daarbij een rol speelt. Regelmatig hoor ik van mijn klanten met een auto-immuunziekte van de darmen dat ze van hun MDL-arts te horen krijgen dat voeding geen rol speelt. Dit antwoord is echter veel te kort door de bocht en ook onjuist. Wat deze arts waarschijnlijk bedoelt is: “daar is nog geen sluitend wetenschappelijk bewijs voor”. En dat klopt.

Maar voeding speelt wel degelijk een rol bij ziekten van de darmen. Zeker bij colitis ulcerosa (maar ook bij de ziekte van Crohn) is er zoveel winst te behalen met de juiste voeding. Dat zie ik dagelijks in mijn praktijk gebeuren. En laten we vooral niet wachten tot het wetenschappelijk bewijs is verzameld voordat jij hier in je eigen leven profijt van gaat hebben.

Wat is colitis ulcerosa?

Colitis ulcerosa (hierna: colitis) is een auto-immuunziekte waarbij de dikke darm chronisch ontstoken is. Daarom noemen we colitis ook wel een inflammatoire darmziekte.

Opvallend aan de ziekte is dat er periodes zijn waarin er meer en periodes zijn waarin er minder ontstekingen actief zijn in de dikke darm. Qua symptomen moet je denken aan:

  • diarree (vaak met bloed bij de ontlasting),
  • buikpijn,
  • vermoeidheid,
  • afvallen,
  • gedoe in je spijsvertering zoals misselijkheid en een opgeblazen buik.
  • Ook koorts of een continue lichte temperatuursverhoging kan voorkomen.

Kortom, colitis geeft een hoop ‘gedoe’ in je lijf.

Hoe ontstaat colitis?

Het precieze werkingsmechanisme achter het ontstaan van colitis is in de literatuur nog niet opgehelderd. Wel is duidelijk dat er verschillende factoren een rol spelen. Zo is er een genetische component, dus mensen met colitis hebben een genetische gevoeligheid voor de ziekte. Maar er is meer nodig om de ziekte dan tot expressie te brengen. En dat meerdere kan zitten in de werking van je immuunsysteem, de samenstelling van je microbioom en in omgevingsfactoren zoals voeding en leefstijl maar ook antibiotica gebruik en het oplopen van infecties.

Allerlei dingen kunnen dus de trigger zijn die de genetische gevoeligheid voor colitis activeert, waarna de ziekte zich kan openbaren.

Hoe voeding kan helpen bij colitis

Voeding kan op verschillende manieren invloed hebben op het ziekteverloop van colitis. Zo weten we van bepaalde voedingsmiddelen dat ze de darmen irriteren of beschadigen. Granen zijn daar een mooi en bekend voorbeeld van. Deze irritatie of beschadiging activeert het immuunsysteem en zorgt voor het opvlammen van ontstekingen in de darm. Dat is bij colitis niet zo handig.

Het stoppen van het eten van voeding die de darmen irriteert, is een manier om meer grip op je ziekte te krijgen.

Maar voeding kan ook helpen om de darm goed te onderhouden. Dat komt omdat voeding ook invloed uitoefent op de samenstelling van jouw darmmicrobioom. Verschillende soorten bacteriën in je darmen eten verschillende soorten voeding. Zo eten bacteriën die ondersteunend zijn voor je gezondheid graag bepaalde groenten, zoals blad- en stengelgroenten. Terwijl bacteriën die een meer ondermijnende rol op je gezondheid kunnen spelen nou niet zulke groenliefhebbers zijn.

Meer eten wat jouw eigen, gezonde darmbeestjes graag eten is een andere manier om je ziekte onder controle te krijgen.

Hoe kom je er nu achter wat werkt voor jou?

Over het algemeen is een voedingspatroon dat bestaat uit echte, volwaardige en bij voorkeur biologische voeding een goede eerste stap als je colitis hebt. Dus stoppen met dingen eten die uit een fabriek komen is essentieel. Maar dan ben je er nog niet.

In mijn ervaring spelen er bij mensen met colitis meestal een of meerdere voedingsintoleranties. Die zul je boven water moeten krijgen. Dat kan het meest betrouwbaar via een eliminatie- en provocatie dieet. Daarover schreef ik eerder al deze blog.

Door uit de voeding te halen waar je lijf niet zo lekker op gaat, komt er ‘rust in de tent’ en kan je darm helen.

Dat proces kunnen we met voeding ondersteunen. Waarna je kunt gaan ontdekken wat voor jou nu echt werkt met voeding, maar ook in je leefstijl. Ook daar is vaak heel veel winst te behalen.

Zo ga je steeds beter voelen wat jij nodig hebt om lekker in je vel te zitten, meer energie te hebben en weer te kunnen focussen op waar het voor jou in het leven om te doen is. Benieuwd naar hoe ik je in mijn Gezonder, energieker en beter in je vel traject juist hiermee kan helpen? Boek dan gerust een gratis Zicht op herstel-gesprek in. Ik help je graag verder.

De rol van voeding bij Crohn en colitis ulcerosa

Voeding speelt een grote rol bij auto-immuunziekten, zeker bij die auto-immuunziekten die zich manifesteren in de darmen. Ik heb het dan over de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Veel vrouwen die een van deze ziekten hebben voelen dat instinctief ook aan. Het is dan ook heel terecht dat ze in de hoek van voeding op zoek gaan naar een oplossing. Ik durf het nog wel sterker neer te zetten: daar ligt ook een belangrijke deel van de oplossing.

Maar waarom speelt voeding zo’n grote rol en hoe werkt dat dan?

Voeding kan een ontstekingsreactie uitlokken

De reden dat voeding zo’n grote rol speelt bij Crohn en colitis is dat voeding de darmwand kan beschadigen. Schade aan de darmwand zorgt voor activatie van het immuunsysteem op de plek van de schade. Een actief immuunsysteem geeft op de plaats van deze activiteit een ontstekingsreactie. Crohn en colitis zijn ontstekingsziekten van de darmen.

Bij een actieve Crohn of colitis is er dus sprake van een ontsteking in de darmen en een actief immuunsysteem op die plekken waar de ontsteking zich bevindt. Dit actieve immuunsysteem zorgt vervolgens zelf ook weer voor schade ter plaatse van de ontsteking. Deze extra schade houdt het immuunsysteem actief. Zo blijft het vuurtje van de ontsteking aan.

Voeding kan ook helend zijn

De darmwand kan zichzelf herstellen van schade. Om dit te kunnen doen heeft de darm de juiste voedingsstoffen nodig. Die moet jij dus eten. Deze voedingsstoffen zijn onder te verdelen in voeding voor de darmwand zelf, voeding voor de slijmlaag die de darmwand beschermt en voeding voor het darmmicrobioom. En het mooie is…. als je alle voeding eet die deze drie onderdelen van je darmwand nodig heeft, dan ontstaat een positieve spiraal. Want als je bijvoorbeeld je microben in je darm goed te eten geeft, dan gaan zij ook stoffen maken die de darmwandcellen weer energie geven en kunnen herstellen.

Crohn en colitis vragen om voeding die helend is

Als je dit nu weet, dan is het niet zo moeilijk meer om te bedenken dat het dan bij Crohn en colitis heel belangrijk is om een voedingspatroon te hebben dat helend is voor de darmen. Dit betekent dat je niet of nauwelijks voeding eet die de darmwand beschadigt. En al zeker niet in een fase waarin je ziekte opvlamt. Het betekent ook dat je vooral mag focussen op het eten van voeding die helend is voor je darmen. Niet alleen om je darmen te helen, maar ook om ze daarna gezond te houden. Een voedingspatroon rijk aan nutriënten en arm aan anti-nutriënten is dan belangrijk.

Een voedingspatroon op maat werkt het beste bij Crohn en colitis

Nu reageert niet iedere vrouw met Crohn of colitis hetzelfde op voeding. Uiteraard hebben ze allemaal behoefte aan voeding die helend is. Maar de vraag welke voeding schadelijk is, is niet voor iedereen hetzelfde te beantwoorden. Dat komt omdat voeding die de kans op schade aan de darmwand geeft, dat niet bij iedereen hoeft te doen. Zo zijn er vrouwen waarbij de darmwand heel erg reageert op bepaalde noten, terwijl deze noten bij een andere vrouw totaal geen gedoe met de darmwand geeft. Het hangt allemaal af van hoe gevoelig jouw darmen op dat moment zijn voor voeding.

Hoe ontdek je nu wat voor jou werkt qua voeding?

Om deze gevoeligheid in kaart te brengen werkt eigenlijk maar één ding en dat is een eliminatie- en provocatiedieet. Dit is de enige betrouwbare manier om te ontdekken welk voedingspatroon voor jou op dat moment het beste is. Daar schreef ik eerder al deze blog over. Er wordt wel geadviseerd om een voedingsintolerantietest in te zetten, maar deze testen zijn helaas niet betrouwbaar en hebben daarmee niet zoveel zin.

Wat ook niet zoveel zin heeft, is om zelf aan de slag te gaan met het uittesten van individuele voedingsmiddelen.

Dat komt omdat je lichaam pas betrouwbaar aangeeft wat wel en niet voor jou werkt als je eerst alle voeding die de darm kan irriteren uit je menu haalt en de darm wat tijd geeft zichzelf te herstellen. Alleen daarna kan de darm betrouwbaar aangeven aan je welke voeding ze wel en niet tolereert. Het eliminatie- en provocatiedieet doet precies dit. En om te zorgen dat je ondertussen wel voldoende voedingsstoffen binnen blijft krijgen, is hulp van iemand die er verstand van heeft echt een must.

Meer weten?

Benieuwd hoe je met voeding jouw Crohn of colitis aanpakt en hoe ik je daarbij kan helpen? Meld je dan aan voor een gratis Zicht op herstelsessie. In deze online sessie van 30 minuten krijg je zicht op wat mogelijke oorzaken zijn van jouw ziekte en vooral wat er nodig is om je veel beter te gaan voelen. Meer info en aanmelden kan hier:

Het belang van een gezonde darmwand

Als je mij al een tijdje volgt, dan weet je dat ik het regelmatig over de darmen heb. Dat komt omdat je gezondheid voor een groot deel in die darmen wordt bepaald. De darmwand speelt daarbij een cruciale rol. Allerlei chronische klachten worden over het algemeen minder als je de darmen ondersteunt en aanpakt. Laten we daarom nog eens wat dieper inzoomen op dit belangrijke deel van ons lijf.

De opbouw van de darmwand

Als je kijkt naar je darm, dan is dat – simpel gezegd – een hele lange, smalle buis waar een voedselbrij doorheen loopt die uiteindelijk in de vorm van ontlasting het lichaam verlaat. Die buis bestaat uit de holle opening waarin dit proces zich afspeelt en een wand die alles bij elkaar houdt en er een buis van maakt. Deze buis zit weliswaar in het lichaam, maar is aan het begin (mond) en het einde (anus) verbonden met de buitenwereld. De binnenkant van die buis is dus de buitenwereld en de wand van die buis (de darmwand) is de barrière tussen binnen (het lichaam) en buiten.

De darmwand is opgebouwd uit maar één enkele laag cellen. Dat zijn de darmwand cellen of ook wel darmepitheel cellen genoemd. Die cellen worden bij elkaar gehouden door tight junctions. Dat zijn net nietjes die de ene cel aan de andere verankert. Zo blijft de darmwand lekker dicht en dat is belangrijk om te voorkomen dat er bacteriën, virussen, schimmels en andere ellende het lichaam kan binnendringen.

Omdat die enkele cellaag niet zo dik is en daarmee kwetsbaar, ligt er bovenop die celwand een slijmlaag die deze kwetsbare darmwand cellen beschermt. Deze slijmlaag (het darmslijmvlies) zorgt er ook voor dat jouw eigen darmflora zich goed kan hechten in jouw darm en er lekker woont. Die darmflora helpt dan weer mee met onder andere de afweer tegen de hiervoor genoemde beesten. Hoe dikker die slijm- en flora laag hoe beter je afweer. Het is allemaal heel goed op elkaar afgestemd.

Waarom het mis kan gaan met de darmwand

In onze huidige manier van leven zitten helaas behoorlijk wat dingen die niet zo gunstig zijn voor onze darmwand en daarmee voor onze afweer. Zo eten de meeste mensen veel te weinig groenten en onvoldoende gevarieerd om voldoende voeding aan te bieden aan de eigen darmflora. Het gevolg is dat deze flora honger heeft in jouw darm en ze zich ook niet zo erg voortplant. Er is immers te weinig eten in hun leefomgeving (jouw darm). Hierdoor ontstaat een afname van de hoeveelheid eigen flora die je nodig hebt voor een goede afweer en gezondheid.

Het eten van graanproducten en voedingsmiddelen rijk aan suikers (dat kunnen ook fruitsuikers en zetmeel uit aardappels zijn) zorgen er bovendien voor dat je juist wel veel voedingsstoffen aanlevert in de darm waarop de pathogene flora het goed doet. Pathogene flora is flora waar je in potentie ziek van kunt worden. In een gezonde darm houdt de eigen flora de groei van de pathogene flora onder controle, maar ja, dan moet je die eigen flora wel goed te eten geven en de pathogene flora zo min mogelijk.

Het eten van voeding rijk aan anti-nutriënten is ook een reden waarom het mis kan gaan met de darmwand en de afweer. Anti-nutriënten zoals je die vindt in granen, zuivel, peulvruchten en soja maken de darmwand kapot of geïrriteerd. Dit geeft schade aan de darmwand en dus een verminderde afweer.

Chronische stress is tot slot ook een grote boosdoener als het gaat om het verminderen van de afweer in de darm. Stress opent de tight junctions en zet daarmee de deur wagenwijd open voor allerlei indringers om gezellig binnen te wandelen in je bloedbaan en dus je lijf. 

De gevolgen als het misgaat

Het gevolg van dit alles is dat jouw barrièrefunctie is afgenomen en dat er van alles binnen kan komen in je lichaam wat je liever buiten had gehouden. Nou heb je daar een immuunsysteem voor en dat komt ook in actie. Het probleem is alleen dat dit heel veel energie kost, zeker als de darmwand niet goed kan functioneren door verkeerde voedingsgewoonten en teveel stress. Het immuunsysteem is dan als het ware de hele tijd aan het dweilen met de kraan open. 

Je lichaam raakt dan chronisch ontstoken en alle energie die beschikbaar is moet de hele tijd richting de afweer worden gestuurd. Dit gaat ten kosten van de energie die zou moeten gaan naar andere organen. Als dat te lang duurt, dan kunnen er in die organen klachten gaan ontstaan. 

Met name de organen die voor jouw direct overleven niet noodzakelijk zijn, krijgen het dan zwaar te verduren door energiegebrek. Organen die het dan moeilijk kunnen gaan krijgen zijn bijvoorbeeld het spijsverteringskanaal, de voortplanting, de gewrichten en de huid. In die organen kun je dan klachten zien ontstaan zoals een slechte vertering (opgeblazen gevoel, maagzuur, darmgeluiden en gedoe na het eten) en slechte ontlasting. Maar ook PMS-, menstruatie- of overgangsklachten kunnen ontstaan net als pijnlijke- of ontstoken gewrichten. Tot slot zijn ook huidklachten zoals acné, eczeem en een droge, geïrriteerde huid niet ondenkbaar.

De darm aanpakken helpt

Het aanpakken van de darm levert in mijn praktijk meer dan eens forse verbetering op in dit soort klachten. Meer weten omdat je zelf al lang rondloopt met dit soort klachten? Meld je dan aan voor een gratis online sessie dan kijk ik met je mee en krijg je meteen ook 2 tips om mee aan de slag te gaan in afwachting van de uitkomsten van een eventueel onderzoek.

Meer info en aanmelden kan hier: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.