Tag Archief van: slechte ontlasting

EHBO bij slechte poep

/0 Reacties/in , /door

Slechte poep, veel van mijn klanten hebben daar last van. Vaak ervaren ze daar allerlei klachten door: plotselinge aandrang, explosieve diarree, verstopping, misselijkheid of een weeïg gevoel in de onderbuik rondom het poepen. Echt serieus onhandig allemaal en heel onprettig.

Toch is het hebben van slechte poep niet per definitie verkeerd. Het is namelijk een heel helder signaal van je lijf. Een boodschap (klein of groot) om iets anders te gaan doen; iets te gaan aanpakken en oplossen. Ik schreef daar al eerder een blog over. En gelukkig kun je zelf vaak heel veel doen om betere ontlasting te krijgen.

Wat is slechte poep?

Slechte poep is het tegenovergestelde van de perfecte drol. De perfecte drol beschreef ik al in een andere blogpost. Kort gezegd, is de perfecte drol een mooie, bruine sigaar die vlotjes uit je lichaam glijdt, meteen diep in de toiletpot onder water verdwijnt, geen onverteerde voedingsresten in zich heeft, niet uitzonderlijk ruikt en waarbij je eigenlijk geen toiletpapier nodig hebt. Ga er maar aanstaan….!

Alles wat hieraan niet voldoet, kun je bestempelen als slechte poep. In verschillende gradaties dan hè, want een sigaar waar je net één keer bij moet vegen is lang niet zo’n slecht resultaat als diarree of drijvende drollen met een heel uitgesproken geur.

Staar je niet blind op de perfecte drol

Je moet je ook bedenken, dat alle dagen de perfecte drol produceren lang niet voor iedereen is weggelegd. Je hebt inderdaad mensen die dat kunnen. Die hebben vaak ook een spijsvertering van beton: daar kun je ingooien wat je wilt, er komt altijd de perfecte drol uit. 

Zelf heb ik een meer zachte en organische spijsvertering. Met als resultaat dat de ontlasting ook niet alle dagen perfect is. Ik maak daar echter geen punt van en kijk naar de gemiddelde drol. Is dat een ‘prijspakker’? Dan ben ik allang tevreden. Je bent en blijft een natuurproduct nietwaar? En daarom kunnen allerlei dingen van voeding tot stress effect hebben op het resultaat in de pot.

Let er wel even op, dat als je gemiddeld genomen de perfecte drol produceert, maar elke 4 tot 10 dagen één keer een hele brijige toestand in de pot hebt liggen, dat je dan mogelijk besmet bent met een parasiet. Daar moet je wel iets mee. Dan is het niet genoeg om tevreden te zijn met de gemiddelde ‘prijspakker’. Parasieten zijn verstoren het darmmicrobioom vaak behoorlijk.

Zorg voor gevarieerde voeding

Wat erin gaat, komt er ook weer uit. Zo simpel is het. Gaat er troep in, dan komt er bij veel van mijn klanten ook troep uit. Of het komt er nauwelijks meer uit; ook niet tof. Begin dus met een gevarieerd voedingspatroon waarin je zeker 500 gram (liever nog iets meer) groenten per dag eet en wissel daarin ook af. Eet ook gerust een stukje fruit, maar eet dat niet de hele dag door. 

Anders dan veel mensen denken, bevatten groenten en fruit alle vezels die je nodig hebt voor een optimale ontwikkeling van je darmmicrobioom. Zo leg je een goede basis voor de perfecte drol. Er zijn echter ook mensen bij wie het echt niet lukt om zoveel groenten te eten. Dan is het slim om een ontlastingsonderzoek in te zetten om te zien wat er mis gaat in de darm. Vaak zie je dan een fors verstoord microbioom met alle gevolgen van dien (en dat gaat verder dan slechte poep).

Ontspannen is goed voor je ontlasting

Stress is funest voor je gezondheid en beïnvloedt alles van je slaap tot je poep. Als je de hele dag door stress ervaart, dan is het voor je lijf nauwelijks te doen om je eten goed te verteren. Onverteerde voeding, zelfs als je die niet kunt zien met het blote oog, zorgt over het algemeen voor slechte poep.

Stress maakt ook dat de ene mens helemaal niet meer naar het toilet kan en de ander moet hollen omdat het NU komt. Beiden zijn heel ongelukkig. 

De juiste poephouding

Met name als je regelmatig moeite hebt met ontlasten en niet elke dag naar het toilet kunt, dan kan het interessant zijn om eens naar je poephouding te kijken. Zit je gewoon keurig op het toilet met je voetjes op de grond, dan ligt de endeldarm niet optimaal voor de anus. De endeldarm is het laatste stukje darm voor de anus. Vanuit de endeldarm verlaat de poep het lichaam.

Een goede poephouding is een hurkhouding. Misschien kun je je nog wel een vakantie herinneren op een Franse camping waar je hurk-wc’s had? Dat leek misschien smerig, maar qua poephouding is dat echt perfect. 

Nu snap ik ook wel dat je niet in je eigen badkamer een hurktoilet laat installeren, maar je kunt deze houding ook aannemen door op het toilet te gaan zitten en je voeten van de grond te doen. En wel zo dat je knieën iets boven je heupen uitkomen. Leg gewoon eens een stapeltje boeken op de grond en zet daar je voeten op als je op het toilet zit. Je zult merken dat de ontlasting er soepel uitkomt en dat je er veel minder moeite voor hoeft te doen.

Hoe is het met jouw poep?

En….. hoe staat het met jouw ontlasting? Heb jij gemiddeld genomen de perfecte drol of laat het toch eigenlijk wel te wensen over? Zou je daar iets aan willen doen, omdat je – als je eerlijk bent – wel wat meer klachten hebt dan alleen die poep? 

Meld je dan gerust aan voor een gratis online sessie dan kijk ik met je mee en krijg je meteen ook 2 tips om direct mee aan de slag te gaan.

Meer info en aanmelden kan hier: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Blijf niet rondlopen met gedoe in je spijsvertering!

/0 Reacties/in , , /door

Gedoe in je spijsvertering, daar heb ik het vaker over. Het kan van alles zijn zoals brandend maagzuur, boeren en oprispingen. Maar ook misselijkheid, geborrel en gedoe in je buik na het eten, een opgeblazen gevoel, pijn in verschillende delen van je buik en slechte ontlasting. Of wat denk je van maar eens elke 3-4 dagen naar het toilet kunnen? Heel vaak lopen mensen daar jaren mee rond. Ze zijn eraan gewend geraakt. Het is wel vervelend maar nu ook weer niet zo erg dat ze er niet mee kunnen leven. En toch….. sta je er wel eens bij stil wat de lange termijngevolgen kunnen zijn als je steeds gedoe hebt in je spijsvertering?

Maagzuur, boeren en oprispingen: spijsvertering start in de maag

Neem nou brandend maagzuur (reflux), boeren en oprispingen na het eten. Dat is eenvoudig ‘te verhelpen’ door een maagzuurtabletje te nemen en hop, je kunt weer verder. Ik zet hier de woorden ’te verhelpen’ bewust tussen aanhalingstekens, want verhelpen doe je deze klacht natuurlijk niet met dat tabletje.

Dit soort klachten zijn vaak (niet altijd!) een teken dat je onvoldoende maagzuur produceert. En dat maagzuurtabletje (in de bekende rode verpakking) remt die productie nog veel meer. In het begin geeft dat verlichting maar op de lange duur geeft het grote problemen.

Maagzuur is een belangrijke factor in een goede spijsvertering. Je produceert het namelijk om met name je eiwitten goed te kunnen verteren. En om mineralen en onder andere vitamine B12 verderop in je spijsverteringskanaal op te kunnen nemen in je lijf. Als je onvoldoende maagzuur produceert, dan lukt dit dus allemaal niet. Het gevolg is dat je minder eiwitten, mineralen en vitamine B12 opneemt in je lijf.

Eiwitten heb je voor bijna 80% van wat er moet gebeuren in je lijf nodig. Je hebt ze nodig om bepaalde hormonen te kunnen maken. Je gebruikt ze om herstel te plegen van dingen in je lijf die vervangen moeten worden. Je hebt ze nodig om receptoren te maken. Receptoren ontvangen de signalen van allerlei communicatiestoffen in je lijf, zodat die boodschap doorkomt en uitgevoerd kan worden. Ze zijn ook super belangrijk om je immuunsysteem goed te laten werken. Een slechte eiwitvertering door een ondermaatse maagzuurfunctie heeft dus op de lange duur vergaande gevolgen.

Vitamine B12 is onder andere heel belangrijk om je energiehuishouding op orde te houden. Mineralen zijn super belangrijke hulpstoffen om ongelooflijk veel processen in je lijf goed te laten werken. Kortom: maagzuur, boeren en oprispingen na de maaltijd zijn meer dan kleine ongemakken.

Geborrel en gedoe in je buik na het eten

Allerlei darmgeluiden die ergens tussen een kwartier tot een paar uur na het eten duidelijk hoorbaar zijn, zijn sociaal ongemakkelijk. Veel mensen denken dat het daar zo’n beetje bij blijft. Het wordt als een vervelende maar onschuldige klacht ervaren. Toch is dat maar de vraag.

Dit soort geluiden na de maaltijd kunnen signalen zijn dat je onvoldoende spijsverteringsenzymen bij de voedselbrij hebt zitten. Bijvoorbeeld omdat je maagzuurproductie ondermaat is. Of omdat je alvleesklier te weinig van deze enzymen vrij kan geven (om allerlei redenen). Of het is een signaal dat je darmflora verstoord is of (erger nog) dat je (teveel) flora hebt wonen in het verkeerde deel van je darm. In het deel waar jij je eten moet opnemen (de dunne darm).

Als je alvleesklier onvoldoende enzymen kan vrijgeven, dan kun je je eten niet goed verteren. Je spijsvertering doet het dan dus niet goed. Als je teveel flora in je dunne darm hebt wonen, dan eten die beestjes jouw eten op voordat jij dat kunt doen. In beide gevallen is het resultaat dat er onvoldoende van je voeding daadwerkelijk kan worden opgenomen in het lichaam. Met andere woorden: al dat mooie eten waar jij zo je best op hebt gedaan om te kopen, maken en eten…. je hebt er niks aan als je het niet kunt verteren en opnemen in je lijf. 

Op de lange duur kun je zo voedingstekorten oplopen van zowel eiwitten, vetten, vitamines en mineralen. Het opnemen van koolhydraten lukt meestal nog wel omdat deze als hoog in je spijsvertering (in je mond) deels is verteerd.

Obstipatie

Een andere veel gehoorde klacht is obstipatie. Ook daar lopen vrouwen soms jaren mee rond. Het is echter niet zo onschuldig als het misschien lijkt. Want ontlasting is een afvalproduct. En afval moet regelmatig afgevoerd worden anders gaat het rotten. Dat doet het niet alleen in je kliko maar ook in je lijf. 

Ontlasting die te lang in je lijf blijft zitten geeft op die manier allerlei gifstoffen. Die moeten dan weer door de lever onschadelijk worden gemaakt en dat terwijl die lever nog 499 andere functies heeft, waaronder het produceren van gal om jouw vetten goed te verteren.

Blijf niet rondlopen met ongemak in je spijsvertering

Kortom, allerlei vormen van gedoe in je spijsvertering is een signaal dat je serieus moet nemen en waar je niet mee moet blijven rondlopen. Ik heb zelf jaren rondgelopen met allerlei van dit soort klachten en dat heeft, kan ik je wel vertellen, niks geholpen. Pas toen ik er aandacht aan ging geven omdat ik er geen genoegen meer mee wilde nemen, kon het oplossen. Daarmee verdwenen ook een heel scala aan andere, vage en niet zo vage klachten die ik al jaren had en waaraan ik gewend was geraakt. Zo jammer, want als ik nu kijk hoe ik me nu voel en dat vergelijk met al die jaren daarvoor, dan is dat toch echt een wereld van verschil.

Benieuwd of dat ook voor jou gaat gelden als jij je spijsverteringsgedoe gaat aanpakken? Meld je dan aan voor een gratis online Zicht op herstel sessie dan kijk ik met je mee en krijg je meteen ook 2 tips om mee aan de slag te gaan in afwachting van de uitkomsten van een eventueel onderzoek.

Meer info en aanmelden kan hier: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

3 situaties waarin een ontlastingsonderzoek zinvol is

/0 Reacties/in , , /door

In mijn praktijk maak ik regelmatig gebruik van ontlastingsonderzoek. Ze zijn kostbaar, dat wel, maar ze leveren een heleboel informatie op om mee verder te gaan en om oplossingen voor de klachten te bedenken. Zeker als je al jaren darmklachten hebt, dan is zo’n onderzoek echt te overwegen. 

Wat zijn nou 3 situaties waarin zo’n poep-onderzoek zinvol kan zijn?

Je hebt al jaren darmklachten die maar niet beter worden

Stel je hebt al jaren last van je darmen en slechte ontlasting. Je hebt bijvoorbeeld heel vaak diarree of kunt juist heel moeilijk naar het toilet. Of je hebt last van diarree afgewisseld met dagen dat je niet naar het toilet kunt. Er zijn ook mensen die hebben meestal prima poep maar met regelmaat (ergens eenmaal per 4 tot 10 dagen) zit er hele brijachtige ontlasting bij, waarna de ontlasting weer normaal wordt.

Hier zou een ontlastingsonderzoek zinvol kunnen zijn. Een verstoorde darmflora, een slechte vertering van je voeding of de aanwezigheid van parasieten kunnen allemaal dit soort klachten geven. Een ontlastingsonderzoek geeft dan meer duidelijkheid, ook over de vraag hoe goed je je eten eigenlijk verteert. 

Je hebt darmklachten sinds een maag/darminfectie of voedselvergiftiging

Als je darmklachten hebt sinds een maag/darminfectie of voedselvergiftiging, dan is de inzet van een ontlastingsonderzoek ook zinvol. Een dergelijke infectie (voedselvergiftiging is ook een infectie) wordt veroorzaakt door een pathogeen. Een pathogeen is een ziekmakend virus, bacterie, schimmel of parasiet. Deze ‘vriendelijke jongens’ kunnen behoorlijk huishouden in je darm en de balans behoorlijk verstoren. 

Een ontlastingsonderzoek geeft dan inzage in de huidige samenstelling van je darmflora. En als je dat weet, dan kun je daarin ook gericht gaan sturen. Het herstellen van de balans in je darmen is namelijk niet zo simpel als ‘we doen er even een probioticaatje in’. Als je niet weet wat je doet, dan biedt een simpel probioticaatje geen oplossing. Sterker nog, het kan de kwetsbare balans in je buik nog verder verstoren.

Je hebt darmklachten na een verblijf in het buitenland

Ik zie in mijn praktijk regelmatig mensen die een of meerdere malen in het buitenland (vaak in een niet-Westers land) zijn geweest en sindsdien darmklachten hebben. Meestal zijn ze op hun vakantieadres ook ziek geweest (buikloop, braken etc).

Een dergelijke vakantie geeft niet alleen (hopelijk) mooie herinneringen maar ook een souvenir in de vorm van een pathogeen dat op het vakantieadres thuishoort maar bij jou niet. De lokale bevolking heeft er daarom ook vaak geen last van. Maar jij, met je Nederlandse darmflora, hebt er wel last van. Dat komt omdat het in je darm altijd draait om evenwicht. En dit buitenlandse beest hoort gewoon niet thuis in jouw Nederlandse darm. Het gevolg is dat het beest ook niet onder controle wordt gehouden door jouw darmflora. Simpelweg omdat de tegenhanger van dit beest er vaak ook niet is. Een ontlastingsonderzoek biedt ook dan veel soelaas.

Welk ontlastingsonderzoek moet je dan laten doen?

Er zijn verschillende soorten ontlastingsonderzoeken. Het is belangrijk om in overleg met je therapeut te kiezen welk onderzoek voor jou het meest zinvol is. Dat zal onder andere afhangen van de soort en ernst van je klachten.

In mijn praktijk werk ik meestal eerst met een vragenlijst om de darmklachten beter in beeld te krijgen en pas dan bepaal ik samen met de klant of een ontlastingsonderzoek zinvol kan zijn en zo ja, welk onderzoek dan. Zomaar een onderzoek laten doen, zonder duidelijk doel voor ogen en met alleen de algemene vraag ‘waar komen mijn darmklachten vandaan?’ is wat mij betreft zonde van je geld.

Meer weten over ontlastingsonderzoek?

Heb je nu na het lezen van deze blog de indruk dat het voor jou ook zinvol kan zijn om een poep-onderzoek te laten doen? Wil je van je klachten af en daar gericht mee aan de slag? Meld je dan aan voor een gratis online sessie dan kijk ik met je mee en krijg je meteen ook 2 tips om mee aan de slag te gaan in afwachting van de uitkomsten van een eventueel onderzoek.

Meer info en aanmelden kan hier: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

3 tips om jouw vertering fors te verbeteren

/0 Reacties/in , , , /door

Veel van mijn klanten hebben problemen met de vertering van hun eten. En dat is best onhandig, want wat je niet verteert, kun je ook niet opnemen in het lichaam als bouwstof om iets mee te doen. Het komt gewoon in het toilet terecht….. Bovendien geven verteringsproblemen vaak veel klachten. Dan kun je denken aan allerlei soorten van ‘gedoe’ na de maaltijd zoals: misselijkheid, boeren, een vol gevoel in je maag en buik, allerlei geborrel en andere darmgeluiden, onrust in je buik en/of hoofd, vermoeidheid of slaperigheid na de maaltijd. Meestal heb je dan bij je volgende ontlastingsmoment ook ‘gedoe’ in de pot. Daarover schreef ik in deze blog.

Als je last hebt van dit soort verteringsklachten, dan zijn er 3 dingen die je in ieder geval kunt doen om je lichaam te helpen het eten beter te verteren.

De vertering begint met voldoende kauwen

Dit lijkt misschien een open deur, maar ik hoor echt zeer regelmatig van mensen dat ze in hun ontlasting onverteerde voedingsresten zien zitten. Als ik dan vraag hoe dat eruit ziet, dan krijg ik meer dan eens te horen dat het hele stukken champignons, kip of paprika zijn. Mijn volgende vraag is dan standaard: hoeveel keer kauw je je eten voor je het doorslikt?

Je moet je bedenken dat de vertering begint in je mond en dat je kiezen daar een hele belangrijke rol bij spelen. Alles wat niet goed genoeg kapot is gemaakt door de kiezen (kauwen dus!), kan verder op in het spijsverteringskanaal niet meer zo makkelijk verteerd worden.

Voor een goede vertering moet je elke hap 30 keer kauwen. Niet alleen maak je de voeding dan voldoende kapot, je voegt er ook de spijsverteringsenzymen uit het speeksel bij en de vertering kan dan al in de mond goed beginnen.

Marineer je vlees, vis en gevogelte

Vlees en gevogelte is lastiger te verteren dan vis. Meer vis eten is dus een makkelijke eerste stap naar een betere vertering, maar je eet waarschijnlijk ook met enige regelmaat iets van vlees of gevogelte. En dat vraagt meer van je spijsverteringskracht.

Het lichaam moet de eiwitten uit vis, vlees en gevogelte zit verteren. Daarvoor gebruikt het lijf enzymen die deze eiwitten kapot knippen (splitsen) in kleinere stukjes, zo klein zelfs dat je deze kunt opnemen in de bloedbaan om te gebruiken. Het komt regelmatig voor dat iemand onvoldoende van die eiwitsplitsende enzymen aanmaakt. 

Eiwitsplitsende enzymen zitten ook in ananas, kiwi en papaya. Om je eiwitvertering te helpen kun je dus je vlees, vis en gevogelte marineren in een prutje van een van deze vruchten aangevuld met bijvoorbeeld fijn gehakte knoflook, peper, zeezout en kruiden die je lekker vindt. Het klinkt misschien een beetje raar, maar de smaak van de vruchten proef je daarna niet meer in je vlees, vis of gevogelte. Laat vis en gevogelte een paar uur (in de koelkast!) marineren met dit prutje en vlees kun je gerust een hele dag marineren. Daarna verwerk je de vis, vlees of gevogelte zoals je dat normaal zou doen.

Neem de tijd om met aandacht te eten

De vertering van je eten vraagt om rust en ontspanning. Dat komt omdat alle spijsverteringssappen die je nodig hebt om je eten goed te verteren alleen aangemaakt kunnen worden als het parasympatisch deel van jouw zenuwstelsel actief is. Dit deel van het zenuwstelsel  hoort bij rust en ontspanning. Gestresst of gehaast eten is dus vragen om spijsverteringsproblemen.

Neem dus de tijd om te eten en ga er heel bewust voor zitten. Voor je begint met eten kun je even je aandacht naar je lijf brengen. Voel eens dat je voeten op de grond staan en dat je lijf wordt gedragen door de stoel waarop je zit. Adem eens een paar keer rustig diep in door de neus en met een zucht uit door de mond. Laat bij die uitademing ook echt de dag tot aan dat moment los. Je zult voelen dat je meer ontspant.

Ga dan lekker eten en blijf met je aandacht bij de maaltijd. Voer een leuk gesprek met iemand anders die aan tafel zit. Iets lezen of op je iPad kijken terwijl je eet, haalt je aandacht weg bij wat je aan het doen bent en activeert vaak het sympatische deel van je zenuwstelsel. Dat is het deel dat je gebruikt voor actie en concentratie, maar ook voor vechten en vluchten. Activatie van dit deel van je zenuwstelsel remt je spijsvertering.

Mogelijke andere oorzaken van slechte vertering

Er zijn uiteraard allerlei redenen waarom jouw spijsvertering niet goed loopt en je daar gedoe van hebt. Afhankelijk van de oorzaak zijn er verschillende manieren om dat aan te pakken.

Merk je dat jouw spijsvertering al jaren niet goed loopt en ben je daar nu echt klaar mee? Meld je dan aan voor een gratis online Zicht op herstel sessie dan kijk ik even met je mee en krijg je meteen 2 tips om je spijsvertering te verbeteren.

Meer info en aanmelden kan hier: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.