Tag Archief van: spijsverteringsenzymen

De 7 grote oorzaken van darmklachten

/0 Reacties/in , , , , , , , , /door

Gedoe in je darmen…. het kan van alles zijn zoals buikpijn, buikkrampen, moeten hollen naar het toilet en hopen dat je op tijd bent. Maar ook wisselende ontlasting (dan weer te dun, dan weer te vast en alles wat daar tussen zit), sterk geurende ontlasting en plakkerige ontlasting (je weet wel, die momenten dat er een halve rol wc papier aan te pas moet komen…). Om het maar niet te hebben over winderigheid, een opgeblazen gevoel en opzwellen alsof je 4 maanden zwanger bent terwijl dat niet zo is.

Veel vrouwen lopen met dit soort klachten jaren rond. Ze proberen van alles om er vanaf te komen. Bijvoorbeeld door meer groenten te eten of vlees te vervangen door vegaburgers. Ze nemen een ‘probioticaatje’ of zakjes macrogol via de huisarts. Sommige dingen helpen, anderen ook niet. Ondertussen blijft onduidelijk waarom deze klachten ontstaan en maar niet blijvend overgaan.

Vanuit mijn jarenlange kennis en ervaring met het helpen van vrouwen met chronisch gedoe in hun darmen zijn er 7 grote oorzaken van dit soort klachten.

1. Problemen met maagzuur

In je maag wordt maagzuur geproduceerd om jou te helpen je eten goed te verteren. Het is nodig om de eiwitten uit bijvoorbeeld vis, kip, eieren en peulvruchten voor te bereiden om verderop in jouw darmen verteert en opgenomen te worden. Het is ook essentieel om voldoende vitamine B12 en ijzer op te kunnen nemen uit de voeding. Bij een B12 of ijzertekort moet je dus ook naar je maag kijken, maar dat terzijde.

Als je niet genoeg maagzuur aanmaakt, dan stagneert je hele spijsvertering. Het gevolg is dat er onverteerde voedingsresten in de dikke darm aankomen. Dit verstoort niet alleen je darmflora, maar zorgt ook voor wisselende en vaak plakkerige ontlasting. Soms zie je zelfs voedingsresten zitten in de ontlasting maar dat is lang niet altijd het geval.

Over het belang van voldoende maagzuur schreef ik al eerder een blog.

2. Overbelasting van de alvleesklier

De alvleesklier is het orgaan dat onze spijsverteringsenzymen moet maken. Dit zijn de hulpstoffen waarmee we ons eten verteren. Zonder deze enzymen lukt dat niet. Zo simpel is het.

De alvleesklier heeft als neventaak om ook het hormoon insuline te maken. Insuline is nodig om de glucose die na het eten in je bloedbaan terechtkomt naar de lichaamscellen te brengen zodat deze cellen er energie van kunnen maken. Elke keer als je eet heeft de alvleesklier het dus heel druk.

Veel vrouwen hebben gehoord, gelezen of als advies ooit gekregen om 6 kleine maaltijden per dag te eten. Dit is vragen om overbelasting van je alvleesklier. Het gevolg is dat die haar werk niet goed kan doen en jij je eten dus niet verteren kunt. Het resultaat is gedoe met de ontlasting en vermoeidheid die je maar niet verklaren kunt.

3. Een verstoorde darmflora

In je darmen woont een ganse kolonie beestjes: bacteriën, maar ook virussen en schimmels. Het merendeel is helpend voor je spijsvertering, energiehuishouding, afweer en algehele gezondheid.

Helaas is onze Westerse manier van leven niet echt bevorderlijk voor onze darmflora. We bewegen te weinig, hebben teveel stress en eten te eenzijdig en onvoldoende vezels. Overigens doen de meeste vrouwen echt wel hun best om voldoende vezels te eten. Ze kiezen daarom bijvoorbeeld voor volkoren producten. Hierin zitten inderdaad meer vezels, alleen wel van de verkeerde soort. Het is slechte voeding voor je darmflora.

Over het belang van voldoende en de juiste vezels schreef ik deze blog.

4. Verkeerd voedingsgedrag

We doen allemaal ons best om zo gezond mogelijk te eten, daar ben ik volledig van overtuigd. Toch kom ik nog heel veel verkeerd voedingsgedrag tegen in mijn praktijk. En dat kan veel darmgedoe geven.

Voorbeelden van verkeerd voedingsgedrag zijn:

  • elke 2-3 uur iets eten
  • eenzijdig eten, dus veel van hetzelfde
  • onvoldoende groenten eten
  • veel (gedroogd) fruit en noten eten
  • smoothies en sapjes nemen als maaltijden
  • veel voeding eten die antinutriënten bevat zoals granen en peulvruchten

Het aanpakken van het voedingsgedrag maakt vaak dat het grootste deel van de darmklachten al als sneeuw voor de zon verdwijnt.

5. Onvoldoende rust en ontspanning

Voor een goede darmwerking heb je in ieder geval een goede spijsvertering nodig. Je eten verteren vraagt om voldoende maagzuur en spijsverteringsenzymen. Deze hulptroepen kun je alleen aanmaken als je ontspannen bent. Als je gejaagd en gestresst bent, dan lukt dat niet. Bovendien kost het verteren van je voeding ook veel energie. Die moet je dan wel hebben.

Als je onder hoge druk staat, dan zal het lichaam de beschikbare energie vooral richting de stressreactie sturen want die is voor jou overleven belangrijker dan je spijsvertering. Ontspannen zijn (in ieder geval rondom de maaltijden) en voldoende rust nemen zijn dus belangrijke voorwaarden voor minder darmgedoe.

6. Histamine problemen

Heel veel darmklachten komen door problemen met histamine. Histamine is een belangrijke communicatiestof in ons lichaam. Het helpt onder andere bij de aanmaak van maagzuur (en inmiddels weet je waarom dat belangrijk is voor je darmen). Maar histamine activeert ook het immuunsysteem. Mensen met hooikoorts weten daar alles van, want bij hen zorgt histamine voor de reactie van het immuunsysteem op pollen. Het gevolg is een hoop snot, slijm, jeuk en vermoeidheid.

Veel voeding bevat histamine of lokt een histaminereactie in het lichaam uit. Nu heeft het lijf ook mogelijkheden om histamine af te breken, maar bij mensen met een gevoeligheid voor histamine lukt dat niet meer zo goed. Zij hebben dus teveel histamine in de darmen en in de rest van het lijf en dat geeft dan klachten.

Darm- en maagklachten die te maken kunnen hebben met histamine zijn: een opgezette buik, opgeblazen gevoel, diarree, buikpijn, constipatie, buikkrampen, reflux, boeren, maagkrampen, braken en prikkelbaredarmsyndroom (PDS).

7. Voedingsintoleranties

Een laatste grote oorzaak van chronische darmklachten zijn intoleranties voor bepaalde voeding. Een intolerantie is iets anders dan een allergie. Als uit een allergietest dus niets uit komt, wil dat niet zeggen dat je alles kunt eten. Je kunt dan nog altijd intolerant zijn voor bepaalde voeding. Vaak komt dat omdat je darmflora niet op orde is of je spijsvertering niet goed functioneert. Een mooi voorbeeld hiervan is lactose intolerantie die op latere leeftijd ontstaat.

Voedingsintoleranties kunnen dezelfde soort darmklachten geven als hiervoor omschreven bij histamine problemen.

Welke oorzaak (oorzaken) speelt (spelen) bij jou?

De kunst is natuurlijk om bij chronische darmklachten uit te zoeken welke oorzaak of oorzaken hieraan ten grondslag liggen. Om dit te doen zet ik vaak een ontlastingsonderzoek naar het microbioom en spijsvertering in. Ook een intolerantie- of histaminetest geeft vaak waardevolle info. Van daaruit kun je dan een plan maken om die klachten aan te pakken en vaak ook op te lossen.

Wil je daar meer over weten of ben je benieuwd wat de oorzaak is van jouw langdurige darmklachten? Mail me dan gerust.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Hoe kom ik van mijn darmklachten af?

/0 Reacties/in , , /door

Darmklachten zijn er in verschillende soorten en maten. Wat denk je van een opgeblazen gevoel na het eten, een hoop gasvorming in de darmen of een serieus orkest aan geluiden in de buik na het eten. Heel veel vrouwen hebben er dagelijks last van. Meestal lopen ze daar stiekem toch jaren mee rond. Net als met gedoe in hun ontlasting. Dunne ontlasting, diarree of juist veel te vaste ontlasting en moeite hebben om elke dag naar het toilet te kunnen. Het komt allemaal vaak voor. 

Natuurlijk kan het fijn zijn om te weten dat je niet de enige bent met dit soort klachten. Toch lijkt het mij nog fijner om te weten hoe je van dit soort buikklachten afkomt. Dus laten we eens kijken naar mogelijke oorzaken van dit soort klachten. En als jij dan dit blog een beetje met aandacht en vanuit je gevoel leest, dan resoneer je misschien wel met een van deze oorzaken. Dat is dan een oorzaak om eens verder te onderzoeken. 

Voeding is vaak een oorzaak van darmklachten

Veel darmklachten zijn het gevolg van een verkeerd voedingspatroon. Je eet iets dat je buik niet lust en daar protesteert ze op. Bepaalde voeding kan de darmen behoorlijk irriteren. En als je mij al een tijdje volgt, dan weet je wat ik nu ga zeggen…. Granen, en dan vooral granen met gluten erin, is een bron van voeding die heel veel darmen gewoon niet zo tof vinden. En dat laten ze merken door darmgedoe of een opgeblazen gevoel. Hetzelfde kan zuivel doen.

Een slechte spijsvertering geeft slechte poep

Een volgende stap om naar te kijken is de spijsvertering. Want zelfs als je alleen maar voeding eet die op zich past bij jouw lijf, dan nog kan het zijn dat je er last van hebt in je spijsverteringskanaal en darmen. Dan moet je je dus afvragen of jouw spijsvertering wel zo goed loopt. Misschien produceer je wel te weinig maagzuur en heb je dus een opgeblazen gevoel na het eten van graanproducten (brood, pasta, pizza, rijst) of eiwitten (grotere hoeveelheden vlees, vis, kip of eieren). Over het belang van maagzuur schreef ik al eerder.

Het kan ook zijn dat je te weinig enzymen produceert om je eten goed te verteren. Dan lukt het ook niet om de perfecte drol te produceren. In dat geval zie je vaak dat vrouwen (wat ik noem) ‘troep-poep’ produceren. Dat is ontlasting die hangt tussen diarree en een mooie sigaar. Het zijn losse, nog wel enigszins samenhangende stukjes ontlasting en het water in het toiletpot is dan vaak ook troebel. Gedoe dus in de pot…. 

Hoe ontlasting er eigenlijk wel uit zou moeten zien en wat afwijkende ontlasting je probeert te vertellen, kun je hier lezen.

Een verstoorde darmflora als oorzaak van darmklachten

Als je op zich het juiste eet en je spijsvertering doet het eigenlijk ook best, dan nog kun je darmklachten hebben zoals een opgeblazen gevoel en gasvorming in de darmen. Slechte poep kan ook dan nog altijd ontstaan. De oorzaak kan dan liggen in een verstoring in het milieu in je darmen. Een verstoring in je microbioom dus.

Een deel van onze voeding, met name de vezels in onze voeding, kunnen we simpelweg niet zelf verteren. Dat geeft niet, want daarvoor hebben we hulptroepen wonen in onze darmen: het zijn onze darmbeestjes die we met een net woord het microbioom noemen. Deze beestjes zijn verzot op vezels en verteren die voor ons. In ruil daarvoor zorgen zij voor een goede zuurgraad in de darm en daarmee een goed woonklimaat voor zichzelf en hun vrienden. Ook houden ze daarmee darmbeestjes waar we ziek van kunnen worden (onze pathogene flora) onder controle. Heel tof dus, tot het misgaat en de balans verstoord raakt.

Als je niet genoeg beestjes hebt om je vezels te verteren, dan krijg je gedoe met het eten van groenten. Het gevolg is een verdere vermindering van het aantal beestjes dat juist deze groentevezels verteert en jij krijgt steeds meer last met allerlei soorten voeding die maar niet ‘lukken’. Een hele hoop darmklachten en vermoeidheid zijn het gevolg.

Als je onvoldoende vezels eet, kun je ook heel erg last krijgen van obstipatie en krijg je daar een opgeblazen buik van en buikpijn. Naar het toilet gaan is dan echt geen feestje.

Wat is de oorzaak van jouw darmklachten?

Heb je na het lezen van dit blog een gevoel gekregen wat misschien de oorzaak van jouw darmklachten is? Met welk stukje in dit blog resoneerde je? Kreeg je een aha-ervaring of tinteling onder in je buik (vlinders)? Of heb je nu nog altijd geen idee waar het aan kan liggen? Dat kan natuurlijk ook.

Aan dit soort darmklachten is altijd iets te doen. Meestal lossen ze dan ook op. Hoe heerlijk zou dat zijn? Nooit meer darmklachten….

Meer weten? Download dan mijn gratis e-boek Lekker in je vel zonder darmklachten.

Dat kun je hier doen: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/lekker-in-je-vel-zonder-darmklachten/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

3 tips om jouw vertering fors te verbeteren

/0 Reacties/in , , , /door

Veel van mijn klanten hebben problemen met de vertering van hun eten. En dat is best onhandig, want wat je niet verteert, kun je ook niet opnemen in het lichaam als bouwstof om iets mee te doen. Het komt gewoon in het toilet terecht….. Bovendien geven verteringsproblemen vaak veel klachten. Dan kun je denken aan allerlei soorten van ‘gedoe’ na de maaltijd zoals: misselijkheid, boeren, een vol gevoel in je maag en buik, allerlei geborrel en andere darmgeluiden, onrust in je buik en/of hoofd, vermoeidheid of slaperigheid na de maaltijd. Meestal heb je dan bij je volgende ontlastingsmoment ook ‘gedoe’ in de pot. Daarover schreef ik in deze blog.

Als je last hebt van dit soort verteringsklachten, dan zijn er 3 dingen die je in ieder geval kunt doen om je lichaam te helpen het eten beter te verteren.

De vertering begint met voldoende kauwen

Dit lijkt misschien een open deur, maar ik hoor echt zeer regelmatig van mensen dat ze in hun ontlasting onverteerde voedingsresten zien zitten. Als ik dan vraag hoe dat eruit ziet, dan krijg ik meer dan eens te horen dat het hele stukken champignons, kip of paprika zijn. Mijn volgende vraag is dan standaard: hoeveel keer kauw je je eten voor je het doorslikt?

Je moet je bedenken dat de vertering begint in je mond en dat je kiezen daar een hele belangrijke rol bij spelen. Alles wat niet goed genoeg kapot is gemaakt door de kiezen (kauwen dus!), kan verder op in het spijsverteringskanaal niet meer zo makkelijk verteerd worden.

Voor een goede vertering moet je elke hap 30 keer kauwen. Niet alleen maak je de voeding dan voldoende kapot, je voegt er ook de spijsverteringsenzymen uit het speeksel bij en de vertering kan dan al in de mond goed beginnen.

Marineer je vlees, vis en gevogelte

Vlees en gevogelte is lastiger te verteren dan vis. Meer vis eten is dus een makkelijke eerste stap naar een betere vertering, maar je eet waarschijnlijk ook met enige regelmaat iets van vlees of gevogelte. En dat vraagt meer van je spijsverteringskracht.

Het lichaam moet de eiwitten uit vis, vlees en gevogelte zit verteren. Daarvoor gebruikt het lijf enzymen die deze eiwitten kapot knippen (splitsen) in kleinere stukjes, zo klein zelfs dat je deze kunt opnemen in de bloedbaan om te gebruiken. Het komt regelmatig voor dat iemand onvoldoende van die eiwitsplitsende enzymen aanmaakt. 

Eiwitsplitsende enzymen zitten ook in ananas, kiwi en papaya. Om je eiwitvertering te helpen kun je dus je vlees, vis en gevogelte marineren in een prutje van een van deze vruchten aangevuld met bijvoorbeeld fijn gehakte knoflook, peper, zeezout en kruiden die je lekker vindt. Het klinkt misschien een beetje raar, maar de smaak van de vruchten proef je daarna niet meer in je vlees, vis of gevogelte. Laat vis en gevogelte een paar uur (in de koelkast!) marineren met dit prutje en vlees kun je gerust een hele dag marineren. Daarna verwerk je de vis, vlees of gevogelte zoals je dat normaal zou doen.

Neem de tijd om met aandacht te eten

De vertering van je eten vraagt om rust en ontspanning. Dat komt omdat alle spijsverteringssappen die je nodig hebt om je eten goed te verteren alleen aangemaakt kunnen worden als het parasympatisch deel van jouw zenuwstelsel actief is. Dit deel van het zenuwstelsel  hoort bij rust en ontspanning. Gestresst of gehaast eten is dus vragen om spijsverteringsproblemen.

Neem dus de tijd om te eten en ga er heel bewust voor zitten. Voor je begint met eten kun je even je aandacht naar je lijf brengen. Voel eens dat je voeten op de grond staan en dat je lijf wordt gedragen door de stoel waarop je zit. Adem eens een paar keer rustig diep in door de neus en met een zucht uit door de mond. Laat bij die uitademing ook echt de dag tot aan dat moment los. Je zult voelen dat je meer ontspant.

Ga dan lekker eten en blijf met je aandacht bij de maaltijd. Voer een leuk gesprek met iemand anders die aan tafel zit. Iets lezen of op je iPad kijken terwijl je eet, haalt je aandacht weg bij wat je aan het doen bent en activeert vaak het sympatische deel van je zenuwstelsel. Dat is het deel dat je gebruikt voor actie en concentratie, maar ook voor vechten en vluchten. Activatie van dit deel van je zenuwstelsel remt je spijsvertering.

Mogelijke andere oorzaken van slechte vertering

Er zijn uiteraard allerlei redenen waarom jouw spijsvertering niet goed loopt en je daar gedoe van hebt. Afhankelijk van de oorzaak zijn er verschillende manieren om dat aan te pakken.

Merk je dat jouw spijsvertering al jaren niet goed loopt en ben je daar nu echt klaar mee? Meld je dan aan voor een gratis online Zicht op herstel sessie dan kijk ik even met je mee en krijg je meteen 2 tips om je spijsvertering te verbeteren.

Meer info en aanmelden kan hier: https://www.vanappeltotzeekraal.nl/gratis-sessie-met-minimaal-2-gouden-tips-speciaal-voor-jou/

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

Waarom je last van je spijsvertering kunt hebben

/0 Reacties/in , , /door

In mijn praktijk zie ik regelmatig vrouwen met een variatie aan spijsverteringsklachten. Ze hebben last van hun eten, gedoe in mijn buik en hun ontlasting is niet zoals ze die graag zouden zien. De ene vrouw klaagt over obstipatie en de andere heeft juist met regelmaat diarree. Een combinatie van deze twee komt ook veel voor.

Je kunt je vast voorstellen dat er verschillende oorzaken van dit soort klachten zijn.

Een disbalans in de darmflora

Vaak is de samenstelling van de darmflora verstoord. Dat is een probleem, omdat onze flora meehelpt bij het verteren van ons eten en daarbij onder andere allerlei vitamines en vetzuren maakt. Die vitamines en vetzuren helpen bijvoorbeeld om de darm goed te laten werken. Ze zorgen ook voor genoeg energie voor de darm. Wel zo handig, als die darm elke dag weer grote hoeveelheden voeding moet verwerken.

Een disbalans in de flora kan ook weer allerlei oorzaken hebben. Gelukkig kun je er veel aan doen. Bijvoorbeeld door meer groenten te eten en zo veel mogelijk verschillende voedingsmiddelen per week te eten. Je flora past zich aan aan de hand van je voeding. Meer variatie in de voeding, zorgt dus voor meer variatie in de flora. En dat helpt bij een goede darmwerking.

Onvoldoende werking van de alvleesklier

Een andere oorzaak kan zijn, en dat komt helaas ook veel voor, dat de alvleesklier niet goed genoeg werkt. Dan worden er onvoldoende enzymen gemaakt om het eten goed te verteren. Het gevolg is allerlei gedoe in de buik en op het kleinste kamertje in huis.

Als dit een van de oorzaken van de klachten is, dan heb je vaak ook veel toiletpapier nodig, ruikt de ontlasting ook erg sterk (en niet naar rozenblaadjes) en ben je misschien ook wat misselijk rondom het toiletbezoek.

Dat klinkt misschien dramatisch, maar gelukkig lukt het heel vaak om dit ook te herstellen.

Chronische stress

Een veel voorkomende oorzaak van spijsverteringsklachten is chronische stress; niet goed kunnen ontspannen. En voor je nu denkt, “ja hoor, daar zijn we weer”, laat me je even meenemen naar het zenuwstelsel, want dat speelt een grote rol bij het verteren van je eten.

Je zenuwstelsel bestaat uit twee delen: het sympatische deel en het parasympatische deel. Beide delen hebben hun eigen functies en het lichaam kan ze niet tegelijkertijd gebruiken. Het lichaam schakelt dus steeds tussen deze twee.

Het sympatische deel van je zenuwstelsel is het actie-deel. Het wordt ook wel omschreven als het fight/flight deel. Je gebruikt het om actief te zijn: na te denken, te werken, te sporten, ruzie te maken en te reageren op acute stress. Ook als je continu last hebt van teveel stress, bijvoorbeeld door teveel hooi op je vork, een lastige werk- of thuissituatie, mantelzorg, noem het maar op, dan gebruik je dit deel van je zenuwstelsel.

Het parasympatische deel van je zenuwstelsel is het rust-deel. Het is het rest-and-digest deel. Dit deel gebruik je bijvoorbeeld om je eten te verteren, maar ook om je voort te planten. Het lichaam gebruikt het ook om te herstellen, onder andere van de fight/flight activiteiten van het sympatische deel.

Ontspannen is cruciaal voor een goede spijsvertering

Zonder ontspanning blijft het goed verteren van je eten dus een lastig verhaal. Helaas zie ik dat ook regelmatig in mijn praktijk. We werken aan het verbeteren van de alvleesklier en de flora, de spijsvertering gaat vaak dan echt wel beter, maar toch blijft hij instabiel en kwetsbaar. De echte oplossing komt dan door het aanpakken van de onderliggende stress en het weer opnieuw leren ontspannen.

Er zijn ongelooflijk veel mogelijkheden om het lichaam te helpen weer meer te ontspannen. Wat denk je van gaan wandelen in de natuur (het bos of langs het water), meer tijd doorbrengen met de mensen waar je van houdt, naar de sauna gaan of iets creatiefs gaan doen? Er zijn ook allerlei technieken die je kunt leren om je te helpen vaker echt te ontspannen: yoga, mindfulness, meditatie, TRE, ademhalingsoefeningen.

Wat doe jij om meer te ontspannen? Wil je dat hieronder met me delen?

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.