Tag Archief van: voeding

Volwaardige voeding, bewerkte voeding en knutselvoeding

Als je goed voor jezelf wilt zorgen, dan eet je gezonde voeding. Dat is wel helder. Wat gezonde voeding precies is, is lastiger eenduidig te beantwoorden. Dat hangt er namelijk echt vanaf. Enerzijds aan wie je het vraagt. Anderzijds van degene voor wie die voeding bedoeld is. Toch kun je er in het algemeen wel iets over zeggen.

Je kunt namelijk bij iedereen zeggen dat gezonde voeding zoveel mogelijk onbewerkte voeding is. Maar wat is onbewerkte en bewerkte voeding? En moet je echt alleen onbewerkte voeding eten of kun je ook af en toe wat bewerkte voeding eten? Goed om daar dus eens wat dieper in te duiken.

Wat is onbewerkte voeding?

Onbewerkte voeding komt zo uit de natuur. Je kunt het plukken, rapen, verzamelen, jagen, roven. De oma van je oma herkent het makkelijk als voeding en er zit geen sticker op met ingrediënten waarvan je je moet afvragen of het verstandig is om het in je mond te stoppen. Kortom, het is helder en voor iedereen herkenbaar als voeding. Denk aan groenten, fruit, honing, noten, pitten, zaden, eieren, vlees, vis, water en zeewier.

Wanneer is voeding bewerkt?

Zodra jij of iemand anders iets met de voeding doet, is het bewerkte voeding. Dus alles dat niet in de vorm waarin jij het op je bord hebt liggen zo uit de natuur komt is bewerkte voeding. Daar valt dus ook jouw warme hap in de avond onder. Daarvoor heb je immers de volwaardige voeding bewerkt door het te koken, stomen, bakken, braden etc.

Hier zie je al aan dat het bewerken van voeding niet per definitie verkeerd is. Wel moet je je realiseren dat bij het bewerken van voeding, zelfs al doe je dat thuis in je keuken, bepaalde voedingsstoffen verloren gaan. Zo zijn bijvoorbeeld B vitamines kwetsbaar voor verhitting.

Voorbeelden van gezonde bewerkte voeding zijn extra vierge olijfolie, roomboter, groenten uit blik, gestoomde makreel en zuurkool uit het vat bij de groenteboer.

Ultra-bewerkte voeding en knutselvoeding

Het gaat mis als voeding door de voedingsindustrie ultra-bewerkt wordt. Hoe het woord voeding en industrie in een woord terecht zijn gekomen, begrijp ik überhaupt niet maar dat is misschien meer iets voor een andere blog.

Ultra-bewerkte voeding herken je enerzijds aan een waslijst aan (vaak rare) ingrediënten. Anderzijds herken je het aan de hoeveelheid marketing die ervoor nodig is om jou er van te overtuigen dat het voeding is en gezond voor je. Dat zou al een groot alarmsignaal moeten zijn om het product op het schap bij de supermarkt te laten staan.

Ultra-bewerkte voeding bestaat enerzijds uit kant-en-klaar maaltijden, instant noodles, frisdrank, chips, koek en snoep. Anderzijds behoort tot deze groep ook wat ik noem ‘knutselvoeding’. Daarmee bedoel ik ‘iets dat in een fabriek in elkaar wordt geknutseld met als doel om het te doen lijken op voeding, maar het eigenlijk toch niet is’. Veel vegetarische vlees- en visvervangers vallen onder deze categorie. Net als de vegetarische roomboter of mayo.

Vaak wordt aan dit soort ‘voeding’ (ik zeg liever: producten) extra vitamines, mineralen of vezels toegevoegd, zodat er nog enige voedingswaarde in deze lege voedingsproducten zit.

Richtlijn voor een gezonde voedingsbasis

Een gezond voedingspatroon bestaat wat mij betreft voor het grootste deel uit onbewerkte voeding die je dan zelf thuis in je keuken bewerkt tot een maaltijd. Dit vul je dan aan met minimaal bewerkte voeding zoals extra vierge olijfolie, gestoomde makreel, roomboter etc. En als je dan al vindt dat je ultra-bewerkte voeding moet eten, laat dat dan een spaarzame uitzondering zijn.

Kijk eens in jouw boodschappenkar of voorraadkast. Hoeveel ultra-bewerkte voeding zit daarin? En wat zijn goede volwaardigere alternatieven?

Waarom chronische stress funest is bij een auto-immuunziekte

Als je een auto-immuunziekte hebt, dan heb je waarschijnlijk al wel ontdekt dat stress en jouw ziekte niet echt lekker samengaan. In periodes met meer ‘gedoe’ in je leven speelt je auto-immuunziekte vaak meer op. Maar hoe komt dat nou? En vooral: wat kun je er aan doen? Daar ga ik het in deze blog met je over hebben.

Wat is stress?

Stress is een situatie waarin jij op een niet-comfortabele manier onder druk staat. Dat kan zowel geestelijk ervaren stress als lichamelijk ervaren stress zijn. Geestelijk ervaren stress komt meestal van buitenaf. Het ziet op dingen die je in je leven tegenkomt en waar je niet soepeltjes in mee kunt bewegen. Zoals problemen met je werk, relatie, gezondheid, familie, financiën etc. Lichamelijk ervaren stress komt meestal van binnenuit en gaat over systemen in je lijf die uit balans zijn. Denk aan een verstoorde bloedsuikerspiegel, te hoge bloeddruk of een sluimerende infectie in je lijf.

Hoe reageert je lijf op stress?

Je lichaam activeert in tijden van stress het stresssysteem. Dat zijn communicatielijnen die via je zenuwstelsel en hormonen lopen tussen je brein en de rest van je lijf. Je lijf zorgt er op deze manier voor dat jij goed bent voorbereid op de uitdaging waar je voor staat. Je bloeddruk gaat omhoog, je spieren worden geactiveerd, je hartslag stijgt, je ademhaling wordt sneller, je wordt super alert etc. Je staat klaar om te vechten of vluchten.

Waarom activeert chronische stress je auto-immuunziekte?

Je lijf heeft voor deze stressreactie snel veel water, suiker en zout nodig. Daarom geeft het brein aan de darmwand de opdracht om deze stoffen versneld vanuit de ontlasting de bloedbaan in te brengen. Om dit te doen, maakt de darmwand zichzelf verhoogd doorlaatbaar. En hoewel dat voor overleven noodzakelijk is, geeft dit een bijkomend probleem waar je zeker met een auto-immuunziekte meteen last mee krijgt.

Als de darmwand verhoogd doorlaatbaar is, dan kunnen ook andere dingen dan water, suiker en zout makkelijker de bloedbaan in. Zoals virussen, bacteriën, schimmels, parasieten, toxines etc. die in je darmen op weg zijn om via de ontlasting het lichaam te verlaten. En dat gebeurt ook. Het immuunsysteem registreert deze indringers direct en komt in actie. Stress zorgt dus voor activatie van je immuunsysteem. Bij een auto-immuunziekte is het immuunsysteem al overactief en uit balans. Nog meer activatie is dus echt ongelukkig en geeft vaak meteen meer klachten.

Wat kun je zelf doen?

Het korte antwoord op deze vraag is even simpel als moeilijk, namelijk: meer ontspannen. Het lange (en meer reële) antwoord is, dat je mag leren wat jij en je lijf nodig hebben om vanuit een betere balans door het leven te gaan. En om die balans te bereiken kun je kijken naar de volgende dingen.

Voeding

Eet je de juiste dingen voor jouw lijf en dan met name voor je darmen, zodat je de darmwand niet onnodig belast en daarmee kwetsbaar maakt? En verteer je die voeding ook goed, dus zonder gedoe in je maag, darmen of ontlasting? Voeding en de verwerking daarvan kan een interne bron van stress voor je lijf zijn.

Beweging

Beweeg je regelmatig op een manier die bij jou en jouw energielevel past? Zowel teveel als te weinig beweging is stressvol voor je lichaam en kan het immuunsysteem activeren.

Ontspanning

Lukt het nog om te niksen? Uit het raam te staren voor 15 minuten en daarvan op te laden? Wat helpt jou om echt te ontspannen en doe je dat ook regelmatig of schrap je dat zodra het wat drukker wordt in je leven?

Slaap

Hoeveel uren echt fijne slaap heb je per nacht? Ligt je rond 22.00 uur in bed en slaap je dan vrijwel meteen in of lig je uren wakker? Slaap je door en zo nee, hoe komt dat? Om echt goed te herstellen is een kwalitatief goede nachtrust van gemiddeld 8-9 uur per nacht nodig. Haal je dat en zo nee, hoe komt dat? Kun je daar iets aan verbeteren?

Verbinding

Je verbonden voelen met jezelf, je sociale omgeving, de natuur en iets dat groter is dan jezelf zijn belangrijke ingangen om je stresssysteem tot rust te brengen. Voel jij je nog verbonden? Kun je echt genieten en opladen van sociaal contact? Breng je genoeg tijd met jezelf en in de natuur door? Heb je een spirituele verbinding (in welke vorm dan ook)?

Door naar dit geheel te kijken kun je kalm aan bewegen in de richting van een leven dat veel beter bij jou en jouw lijf past. Hierdoor kun je weer (meer) regie krijgen over jouw auto-immuunziekte. Dat zie ik dagelijks gebeuren als ik met ‘mijn mensen’ werk in het Gezonder, energieker en beter in je vel traject. Benieuwd of dat ook voor jou kan werken?

Meld je dan hier aan voor een gratis Zicht op herstel gesprek, waarin ik je er alles over vertel wat je maar weten wilt en je echt zicht gaat krijgen op hoe jouw weg naar herstel eruit kan zien:

Dé reden om niet met je voeding aan de slag te gaan

Misschien is dit een beetje een raar onderwerp voor een blog van mij…. Zeker omdat ik in mijn praktijk vrouwen help om hun darmklachten en auto-immuunziekte aan te pakken door hun voeding aan te passen. Toch is het goed om je voordat je hieraan begint te bedenken of je voeding aanpassen iets voor jou is (op dit moment).

En dat is niet omdat ik denk dat er situaties zijn waarbij voeding niet iets kan betekenen of toevoegen aan iemands gezondheid. Want daar ben ik meer dan volledig van overtuigd.

Iedereen zou dagelijks volwaardige voeding moeten eten. Punt. Geen twijfel over mogelijk.

Het Nederlandse voedingspatroon is geen volwaardige voeding

Ons Nederlandse voedingspatroon barst helaas niet uit zijn voegen van volwaardige voeding. Het is gebouwd op brood, bewerkte vleeswaren, ontbijtgranen, pasta, rijst, aardappels, yoghurt, kaas en steeds vaker vegetarische vleesvervangers. Allemaal niet wat ik schaar onder de categorie volwaardige voeding. Natuurlijk wordt er ook groente gegeten en een stukje vlees en soms zelfs wat vis. Maar dat is toch meestal beperkt tot de avondmaaltijd.

Een dergelijk voedingspatroon is niet de beste basis voor een gezonde darmflora. En aangezien een gezonde darmflora de basis is om gezond, energiek en lekker in je vel te zitten, durf ik wel te zeggen dat het voedingspatroon van de meeste vrouwen daar niet echt aan bijdraagt.

Moet iedereen dan zijn voeding aanpassen?

Dus zou je denken dat ik het voor iedereen een goed idee vind om de voeding aan te passen.

En dat klopt, als je dat tenminste doet om op weg te gaan naar een nieuw voedingspatroon dat je voor de jaren die komen gaat aanhouden. Maar als je je voeding gaat aanpassen om zodra je klachten weg zijn weer ‘gewoon’ te eten, begin er dan maar niet aan. Dat is echt zonde van je tijd en moeite. Zeker als je kijkt naar het effect op de basis van je gezondheid: je darmmicrobioom.

Het effect van andere voeding op je darmen

Je darmmicrobioom past zich razendsnel aan aan veranderingen in je voeding. Dat is een kwestie van dagen. En omdat de basis van een goede gezondheid in de darmen huist, zie ik meestal vrij snel mooie resultaten als ik bij de klant het Nederlandse voedingspatroon aanpas en vervang door een voedingspatroon dat voornamelijk uit volwaardige voeding bestaat.

Klant blij. Klachten weg. Dat was dat. Hebben we ook weer achter de rug. Terug naar de way we were…

Terugvallen op je oude voedingspatroon is een slecht idee

Als de klachten weg zijn, zijn er klanten die met een zucht van opluchting weer teruggrijpen naar hun oude voedingspatroon, want dat was zoveel makkelijker.

Ja, logisch. Dat deed je al je hele leven en deze nieuwe manier van eten is… nou ja… nieuw zeg maar. Dat heeft wat tijd nodig om normaal te worden. Niet eens zo heel lang overigens. Bijna al mijn klanten zijn na 3 maanden volwaardige voeding eten helemaal om en vinden het de normaalste zaak van de wereld.

En dat is mooi, want je darmmicrobioom heeft vaak wel een jaar (en soms langer) nodig om bestendig te veranderen. Dus om niet meer bij uitspattingen in de voeding terug te vallen op het oude, ongezonde microbioom.

Bezint eer ge begint…

Dus het oude adagium: bezint eer ge begint, geldt ook hier.

Pas vooral je voeding aan. Gun jezelf en je lijf alles wat volwaardige voeding te bieden heeft, maar doe het alleen omdat je zo goed mogelijk voor jezelf wilt zorgen en gezond oud wilt worden en niet alleen maar als therapie om van je klachten af te komen.

Want als je het op die laatste manier aanvliegt en daarna je oude voedingspatroon weer oppakt, dan komen je klachten na een tijdje waarschijnlijk vanzelf weer terug en is al je inspanning voor niks geweest. Gezellig….

Auto-immuunziekten: hoe ontstaan ze en heb je daar invloed op?

Auto-immuunziekten komen niet uit de lucht vallen. Daar gaat iets aan vooraf. Altijd. Weten wat dat is, biedt aanknopingspunten voor de route terug richting herstel. En, ja, we een auto-immuunziekte nog altijd niet kunnen genezen. Maar we kunnen wel veel doen om de ziektelast fors te beperken. Zo kun je leren op een fijne manier te leven met je auto-immuunziekte. Je weet dan aan welke knoppen je kunt draaien om de ziekte weer in remissie te krijgen en te houden.

Dus welke risicofactoren zijn er voor het krijgen van auto-immuunziekten?

1. Een genetische gevoeligheid voor auto-immuunziekte

Van je ouders krijg je een set genen die mogelijk een gevoeligheid bevatten voor het ontwikkelen van auto-immuunziekten. Dat wil echter niet zeggen dat je een dergelijke ziekte ontwikkelt. Het is namelijk pas in de combinatie van deze gevoeligheid met de overige risicofactoren voor het krijgen van een auto-immuunziekte dat deze genen geactiveerd worden en een probleem vormen.

Je genetische opmaak is dus niet de oorzaak van je auto-immuunziekte.

Bovendien blijkt op dit moment dat de genetische component slechts voor 33% verantwoordelijk is voor het krijgen van een auto-immuunziekte. En dat is heel goed nieuws.

2. Omgevingsfactoren spelen een belangrijke rol

Wat je tegenkomt in je leefomgeving speelt een belangrijke rol bij het al dan niet ontstaan van een auto-immuunziekte. Bijvoorbeeld hoeveel blootstelling aan zon je hebt en daarmee hoe goed je jouw vitamine D op peil kunt houden. Een goede vitamine D spiegel is belangrijk voor een goede werking van jouw immuunsysteem.

Maar ook infecties kunnen een rol spelen. Bij een infectie maakt het immuunsysteem afweerstoffen aan die de oorzaak van de infectie aanvallen (een bacterie, virus of parasiet). Soms echter maakt het hierbij ook afweerstoffen aan die het eigen lichaam aanvallen. Zo kan een tekenbeet, keelontsteking, buikgriep of darmparasiet de trigger zijn die de genetische gevoeligheid voor auto-immuunziekten activeert. Hierdoor kan de ziekte ontstaan.

Schommelingen in je hormonen kunnen eveneens een factor zijn. Veel vrouwen met een auto-immuunziekte weten dit. Vrouwelijke geslachtshormonen spelen namelijk een grote rol bij het in balans houden van het immuunsysteem. Grote schommelingen in deze hormonen zoals bij een zwangerschap of tijdens de overgang kunnen een gevoeligheid voor een auto-immuunziekte activeren. Hierdoor kan de ziekte ontstaan of opvlammen.

Tot slot moet je bij omgevingsfactoren denken aan zware metalen, medicijnen, roken, UV straling, bestrijdingsmiddelen die op je voeding zitten, plastics in je voeding of drinkwater etc.

3. De invloed van voeding en leefstijl bij auto-immuunziekten is groot

Onze westerse manier van leven is een serieuze risicofactor voor het ontwikkelen van auto-immuniteit. Dat komt omdat deze leefstijl een grote druk legt op de darmwerking en met name vaak zorgt voor een verhoogd doorlaatbare darmwand (in de volksmond een lekke darm genoemd).

Chronisch stress hebben en/of dagelijks voeding eten die rijk is aan antinutriënten zoals gluten zorgt er voor dat de darmwand verhoogd doorlaatbaar wordt. Hierdoor kunnen pathogenen (beesten waar je ziek van kunt worden), onverteerde voeding en gifstoffen die in de ontlasting zitten de bloedbaan in komen. Het gevolg is een actief immuunsysteem. Als dat dag-in-dag-uit aan de hand is, dan loop je het risico dat je immuunsysteem uit de rails gaat lopen en het eigen weefsel gaat aanvallen.

Maar ook andere aspecten van onze westerse leefstijl helpen niet. Denk aan onvoldoende beweging, slecht slapen, alcohol gebruik, medicatie, suikers in de voeding…. het zijn allemaal dingen die het darmmicrobioom verstoren. Een verstoord darmmicrobioom maakt de darmwand kwetsbaar en kan deze ook verhoogd doorlaatbaar maken.

Het goede nieuws

Na het lezen van dit blog denk je misschien dat je overgeleverd bent aan het lot. Je leeft nu eenmaal hier in het Westen en hebt op lang niet alles invloed. Dat laatste klopt zeker, maar het eerste niet. Want voeding en leefstijl blijkt een hele grote invloed te hebben op het onder controle krijgen en houden van een geopenbaarde auto-immuunziekte. En daar kun je zelf iets mee. Daar heb je grip op.

Ik zeg niet dat de keuzes die je dan moet maken altijd makkelijk zijn, want dat zijn ze zeker in de beginfase niet. Maar de resultaten zijn vaak zodanig dat het deze soms lastige keuzes meer dan waard maakt. En natuurlijk moet je de aanpassingen in je voeding en leefstijl zelf doen, maar je hoeft het niet alleen te doen. Ik heb al heel veel vrouwen geholpen en help jou eveneens met liefde en plezier je weg vinden in het terugkrijgen van de regie op jouw auto-immuunziekte.

Mijn Gezonder, energieker en beter in je vel traject is er speciaal op gemaakt. Lijkt je dat wat? Meld je dan gerust aan voor een gratis Zicht op herstel gesprek, dan kunnen we kennismaken en kan ik je precies vertellen hoe ik ook jou kan helpen. Aanmelden voor dit gesprek kan hier:

Hoe ontstaat de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa?

Crohn en colitis ulcerosa zijn inflammatoire darmziekten waarbij sprake is van ontstekingen in het darmkanaal. Het zijn auto-immuunziekten. En hoewel zo’n ziekte zich plots openbaart, ontstaat hij niet zomaar van de ene op de ander dag. Daar gaat van alles aan vooraf.

Weten wat er in het lichaam misgaat waardoor Crohn of colitis kan ontstaan helpt bij het onder controle krijgen van deze ziekten. Op dit moment gaat de wetenschap uit van de volgende onderliggende factoren die het ontstaan van Crohn of colitis mogelijk maken.

Erfelijke factoren spelen een rol bij Crohn en colitis

Het risico dat je loopt om Crohn of colitis te krijgen als je een ouder hebt die een van deze ziekten heeft, kan tot 5x zo groot zijn vergeleken met iemand met een ouder zonder deze aandoeningen. De erfelijke factor lijkt overigens groter bij Crohn dan bij colitis.

De genen die je hebt gekregen van je ouders kun je niet veranderen. Maar genen kunnen alleen effect hebben als ze geactiveerd zijn. Dus: als jij een gen hebt dat de informatie bevat om Crohn of colitis te ontwikkelen (en er zijn veel genen die dit kunnen), dan zegt dat nog niet dat je een van deze ziekten krijgt. Pas als zo’n gen actief wordt, kan de ziekte ontstaan. Omgevingsfactoren blijken genen te activeren of in-activeren. Hierop kun je (deels) invloed uitoefenen.

Omgevingsfactoren spelen een mogelijk nog belangrijkere rol

Wetenschappers gaan er meer en meer vanuit dat factoren uit onze leefomgeving een kritieke rol spelen in de ontwikkeling van Crohn en colitis. Voeding is zo’n factor.

Een voedingspatroon rijk aan vezels verlaagt de kans op het ontwikkelen van de ziekte van Crohn met 40%. Eet je echter veel verzadigd vet en bewerkte vleesproducten, dan verhoogt dit juist het risico op Crohn of colitis. De gemiddelde Nederlander eet teveel van deze laatste voeding en te weinig vezels….

Andere omgevingsfactoren die een groter risico geven voor het ontwikkelen van Crohn of colitis zijn medicijnen (denk aan: antibiotica, pijnstillers uit de NSAID groep en statines) en ‘early life events’. Dat zijn dingen die je als jong kind hebt meegemaakt, zoals: een keizersnede, geen borstvoeding en doorgemaakte infecties.

De impact die deze omgevingsfactoren hebben op het al dan niet ontwikkelen van Crohn of colitis heeft te maken met ons darmmicrobioom.

De darmwand en darmflora bij Crohn en colitis

Ons darmmicrobioom is een mix van bacteriën, virussen en schimmels dat ons gezond houdt. Bij mensen met inflammatoire darmziekten is deze mix verstoord. Er zijn dan meer microben die ontstekingen produceren en minder die ontstekingen remmen. Ook zijn er meer microben die de darmwand aantasten dan die helpen deze goed en sterk te houden. Veranderingen in het microbioom in de darmen kunnen alleen dan tot chronische ontstekingen leiden als de darmwand aangetast en verhoogd doorlaatbaar is. Dat is het geval bij Crohn en colitis.

De reactie van het immuunsysteem is niet passend

Als de darmwand verhoogd doorlaatbaar is, is de kans groter dat er iets de bloedbaan in komt dat daar niet hoort. Dat kan een pathogeen zijn (een virus of bacterie waar je ziek van kunt worden) of een onverteerd voedingsbestanddeel. Beiden activeren het immuunsysteem.

Een goed werkend immuunsysteem is gebaseerd op een balans tussen een groot aantal immuuncellen met elk een eigen rol. Bij Crohn en colitis wordt gezien dat deze balans verstoord is.

Dit draagt samen met het verstoorde microbioom en de verhoogd doorlaatbare darmwand bij aan het uit de rails lopen van het immuunsysteem, waardoor chronische ontstekingen en een aanval op het eigen weefsel (wat kenmerkend is bij auto-immuunaandoeningen) kan ontstaan.

Hoe deze kennis jou helpt je ziekte onder controle te krijgen

Als je tot hier bent gekomen in deze blog, dan weet je als het goed is nu een heleboel meer dan toen je begon. Maar wat heb je hier nu aan?

De genen die je hebt gekregen kunnen we niet beïnvloeden. Maar jouw voeding, de samenstelling van je darmflora en de kwaliteit van jouw darmwand wel. Dit alles ondersteunt de balans in je lichaam en kan helpen het immuunsysteem weer tot rust te krijgen.

Juist bij Crohn en colitis zie ik vaak binnen 30 dagen serieus herstel optreden als ik bij mijn klanten alle darmtriggers uit de voeding haal en voeding toevoeg die de darm helpt te herstellen. Natuurlijk ben je er dan nog niet, maar dan heb je wel een hele grote stap richting meer energie, lekker in je vel zitten en het onder controle hebben van je ziekte gezet.

Benieuwd of ik jou daarmee ook kan helpen?

Boek dan gerust een gratis zicht op herstel-gesprek met mij in. Dat kun je hier doen:

Diversiteit van je microbioom is de sleutel tot succes

Een mens bestaat voornamelijk uit microben. Dat klinkt misschien een beetje ranzig maar het is een gegeven dat we voor ruim 90% bestaan uit beestjes. De rest zijn menselijke cellen. Genetisch gezien ben je dus maar voor een klein stukje ‘van je vader en je moeder’ en voor het grootste deel ‘van de beestenboel’ in en op je lijf. En dat is heel goed nieuws!

De genen die je van je ouders hebt meegekregen kun je namelijk niet veranderen, maar die beestenboel waar je dus voornamelijk uit bestaat wel.

Je hebt meerdere microbiomen

Het darmmicrobioom is niet het enige microbioom waarover je beschikt. Je hebt ook een mondmicrobioom (jakkes, beesten in mijn mond 🙈), een huidmicrobioom (ik dacht al ‘wat voel ik daar kruipen?’ 🤣), een longmicrobioom, een vaginaalmicrobioom etc. En die hele beestenboel werkt ook nog eens fijn samen met elkaar. In goede en in slechte zin. Een verstoring in het ene microbioom geeft dan ook vaak een verstoring in het andere microbioom.

Het meeste onderzoek is tot op heden gedaan naar het darmmicrobioom, dus laten we daar eens dieper naar gaan kijken. Want het beïnvloeden van de beestenboel daar, heeft groot effect op de rest van de huisdieren waar je mee rondloopt en daarmee op je algehele gezondheid.

Diversiteit van je microbioom is belangrijk

Je darmmicrobioom is je eerste afweermechanisme tegen pathogenen die je binnenkrijgt via de lucht, voeding en ander contact met je omgeving. Even zoenen met je lief zorgt bijvoorbeeld voor een forse uitwisseling van microben over en weer. Dat zullen meestal gunstige microben zijn maar er kunnen ook minder gunstige rakkers tussen zitten.

Hoe groter de diversiteit van je eigen microbioom is, hoe beter je bestand bent tegen nieuwe beesten die binnen komen. Die krijgen dan meestal weinig kans om zich in jouw darm te gaan vestigen en dat houdt jou gezond. De kans dat je van een ‘foute’ microbe die binnenkomt ziek wordt, is kleiner bij een goed en divers darmmicrobioom.

De oorzaak van minder diversiteit in je darmflora

Helaas zorgen veel ‘moderne’ leefstijlfactoren voor een afname van de diversiteit van je microbioom. We eten veel te weinig vezels en veel te weinig gevarieerd. De meeste mensen bewegen nauwelijks (en nee, af en toe iets aan sport doen is niet genoeg) en hebben teveel stress. Antibiotica wordt nog altijd veel gebruikt en zit ook deels in de voedselketen, zodat je het ook via je water en voeding binnenkrijgt. Daarnaast hebben medicijnen, zoals maagzuurremmers en pijnstillers, ook een negatief effect op de samenstelling van je microbioom.

Kortom, veel vrouwen lopen rond met een verminderde diversiteit van hun darmflora.

Een lage diversiteit van je darmmicrobioom geeft klachten

Hoe minder divers de samenstelling van je darmbeestjes is, hoe meer gedoe er kan ontstaan in je darmen. Klachten of aandoeningen waar je meer risico op loopt bij een verminderde diversiteit van je darmflora zijn onder andere:

  • prikkelbaredarmsyndroom (PDS)
  • voedingsintoleranties
  • inflammatoire darmziekten (Crohn, colitis ulcerosa)
  • andere auto-immuunziekten
  • overgevoeligheid voor infecties
  • chronische vermoeidheid

Een lage diversiteit van je darmflora geeft dus vaak gedoe in je darmen en vermoeidheid.

De diversiteit van je microbioom verbeteren met voeding

Als je jouw darmflora wilt verbeteren, dan moet je de voeding van die flora beïnvloeden. Met andere woorden: je moet andere dingen eten dan je nu doet. Minder granen en meer groenten. Meer gevarieerd en minder geraffineerd. Echte volwaardige voeding eten, zelf koken en ingrediënten daar waar mogelijk kopen van een goede (biologische) kwaliteit.

De darmflora reageert daarop meestal binnen 2 dagen, maar het duurt maanden tot jaren voordat het microbioom wezenlijk en stabiel is veranderd. En dat merken mijn klanten ook. Anders eten geeft vaak snel verlichting, maar even een uitstapje maken naar hun oude voeding geeft al heel snel weer de oude klachten. Daarom is met je voeding aan de slag gaan ook geen dieet of therapeutische interventie, het is een verandering van leefstijl. Want alleen zo kun je bestendig je darmmicrobioom de goede kant op krijgen en houden.

Meer weten over hoe je je darmen gezond krijgt en houdt? Download dan mijn gratis e-boek ‘Lekker in je vel zonder darmklachten’. Dat kun je hier aanvragen:

Leren leven met jouw klachten: moet dat nu echt?

Van je huisarts of specialist heb je te horen gekregen dat je prikkelbaredarmsyndroom, de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa hebt. Je hebt wat algemene adviezen gekregen en wellicht medicatie waarvan je te horen hebt gekregen dat je die de rest van je leven moet nemen. Verder krijg je te horen dat je ermee moet leren leven. Dit was waarschijnlijk niet echt wat je gehoopt had te horen.

Eenmaal thuisgekomen bekruipt je steeds vaker het gevoel: is dit het nu? Moet ik hier echt mee leren leven? Als je het mij vraagt dan is het antwoord hierop: ja en nee.

Prikkelbaredarmsyndroom (PDS) is vaak oplosbaar

Neem nu het predicaat ‘prikkelbaredarmsyndroom’. Het is een diagnose van niks. Het zegt niets meer dan dat jouw darmen gevoelig reageren maar dat de arts niet weet hoe dat komt. Dat is wat mij betreft geen reden om meteen te settelen voor ‘ik moet hiermee leren leven’. In veel gevallen is prikkelbaredarmsyndroom oplosbaar. Wat niet wil zeggen dat het altijd zo is of altijd simpel is.

Prikkelbaredarmsyndroom, zoals ik dat zie in mijn praktijk, is vaak een combinatie van fysieke oorzaken (verkeerde voeding, verstoorde spijsvertering of microbioom, teveel stress en te weinig bewegen) en psychologische componenten (en nee, daarmee zeg ik niet dat PDS tussen je oren zit). Door beide kanten onder ogen te zien en aan te pakken lossen de klachten in veel gevallen blijvend op. Doen ze dat niet, dan zijn ze vaak wel veel meer onder controle en heb je ontdekt wat triggers zijn en hoe je daarmee het beste kunt omgaan. Dat is ook al enorme winst.

Met Crohn en colitis kun je vaak veel beter leren leven

Een auto-immuunziekte kunnen we (nog) niet genezen. Regulier niet en ook ik kan (helaas) niet toveren. In die zin moet je met Crohn, colitis of een andere auto-immuunziekte inderdaad leren leven. De hamvraag is wat mij betreft: hoe leer je zo lekker mogelijk leven met jouw ziekte? Er is namelijk een hele hoop winst te behalen door naast je reguliere behandeling met voeding en leefstijl aan de slag te gaan. Ook deze aandoeningen kunnen zo onder controle komen.

Bij Crohn en colitis (en andere auto-immuunziekten) zie ik in de praktijk hele mooie resultaten met het tijdelijk inzetten van een eliminatie- en provocatiedieet.

Klachten verdwijnen, de ziekte komt in remissie, medicatie kan soms worden afgebouwd en de klant heeft weer veel meer energie.

Uiteraard pakken we dan ook de darmen eens goed aan, zodat deze kunnen helen. Dit is enorm helpend. Tot slot is serieus aandacht geven aan leefstijlfactoren zoals ontspannen, slaap, beweging, verbinding met anderen en de natuur heel belangrijk om een nieuwe, fijne balans te vinden en gewoon lekker te kunnen leven ondanks je auto-immuunziekte.

Het is een proces

Leren leven met je lijf, je ziekte en jezelf is een proces. Een proces dat in onze Westerse manier van leven wat mij betreft veel te weinig ruimte krijgt. De focus ligt te gemakkelijk op een quick fix want ‘we moeten door’….

Dit proces echter wel aangaan, hier tijd, energie en middelen voor vrijmaken en echt ontdekken wat jou voedt en hoe jij fijn leeft is wat mij betreft het meeste waardevolle dat je voor jezelf kunt doen als je chronische darmklachten of een auto-immuunziekte hebt. Het is iets waar je de rest van je leven iets aan hebt.

Meer weten hoe ik dat in mijn Gezonder, energieker en beter in je vel traject doe? Stuur me een berichtje en ik vertel er je graag alles over.

De rol van voeding bij Crohn en colitis ulcerosa

Voeding speelt een grote rol bij auto-immuunziekten, zeker bij die auto-immuunziekten die zich manifesteren in de darmen. Ik heb het dan over de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Veel vrouwen die een van deze ziekten hebben voelen dat instinctief ook aan. Het is dan ook heel terecht dat ze in de hoek van voeding op zoek gaan naar een oplossing. Ik durf het nog wel sterker neer te zetten: daar ligt ook een belangrijke deel van de oplossing.

Maar waarom speelt voeding zo’n grote rol en hoe werkt dat dan?

Voeding kan een ontstekingsreactie uitlokken

De reden dat voeding zo’n grote rol speelt bij Crohn en colitis is dat voeding de darmwand kan beschadigen. Schade aan de darmwand zorgt voor activatie van het immuunsysteem op de plek van de schade. Een actief immuunsysteem geeft op de plaats van deze activiteit een ontstekingsreactie. Crohn en colitis zijn ontstekingsziekten van de darmen.

Bij een actieve Crohn of colitis is er dus sprake van een ontsteking in de darmen en een actief immuunsysteem op die plekken waar de ontsteking zich bevindt. Dit actieve immuunsysteem zorgt vervolgens zelf ook weer voor schade ter plaatse van de ontsteking. Deze extra schade houdt het immuunsysteem actief. Zo blijft het vuurtje van de ontsteking aan.

Voeding kan ook helend zijn

De darmwand kan zichzelf herstellen van schade. Om dit te kunnen doen heeft de darm de juiste voedingsstoffen nodig. Die moet jij dus eten. Deze voedingsstoffen zijn onder te verdelen in voeding voor de darmwand zelf, voeding voor de slijmlaag die de darmwand beschermt en voeding voor het darmmicrobioom. En het mooie is…. als je alle voeding eet die deze drie onderdelen van je darmwand nodig heeft, dan ontstaat een positieve spiraal. Want als je bijvoorbeeld je microben in je darm goed te eten geeft, dan gaan zij ook stoffen maken die de darmwandcellen weer energie geven en kunnen herstellen.

Crohn en colitis vragen om voeding die helend is

Als je dit nu weet, dan is het niet zo moeilijk meer om te bedenken dat het dan bij Crohn en colitis heel belangrijk is om een voedingspatroon te hebben dat helend is voor de darmen. Dit betekent dat je niet of nauwelijks voeding eet die de darmwand beschadigt. En al zeker niet in een fase waarin je ziekte opvlamt. Het betekent ook dat je vooral mag focussen op het eten van voeding die helend is voor je darmen. Niet alleen om je darmen te helen, maar ook om ze daarna gezond te houden. Een voedingspatroon rijk aan nutriënten en arm aan anti-nutriënten is dan belangrijk.

Een voedingspatroon op maat werkt het beste bij Crohn en colitis

Nu reageert niet iedere vrouw met Crohn of colitis hetzelfde op voeding. Uiteraard hebben ze allemaal behoefte aan voeding die helend is. Maar de vraag welke voeding schadelijk is, is niet voor iedereen hetzelfde te beantwoorden. Dat komt omdat voeding die de kans op schade aan de darmwand geeft, dat niet bij iedereen hoeft te doen. Zo zijn er vrouwen waarbij de darmwand heel erg reageert op bepaalde noten, terwijl deze noten bij een andere vrouw totaal geen gedoe met de darmwand geeft. Het hangt allemaal af van hoe gevoelig jouw darmen op dat moment zijn voor voeding.

Hoe ontdek je nu wat voor jou werkt qua voeding?

Om deze gevoeligheid in kaart te brengen werkt eigenlijk maar één ding en dat is een eliminatie- en provocatiedieet. Dit is de enige betrouwbare manier om te ontdekken welk voedingspatroon voor jou op dat moment het beste is. Daar schreef ik eerder al deze blog over. Er wordt wel geadviseerd om een voedingsintolerantietest in te zetten, maar deze testen zijn helaas niet betrouwbaar en hebben daarmee niet zoveel zin.

Wat ook niet zoveel zin heeft, is om zelf aan de slag te gaan met het uittesten van individuele voedingsmiddelen.

Dat komt omdat je lichaam pas betrouwbaar aangeeft wat wel en niet voor jou werkt als je eerst alle voeding die de darm kan irriteren uit je menu haalt en de darm wat tijd geeft zichzelf te herstellen. Alleen daarna kan de darm betrouwbaar aangeven aan je welke voeding ze wel en niet tolereert. Het eliminatie- en provocatiedieet doet precies dit. En om te zorgen dat je ondertussen wel voldoende voedingsstoffen binnen blijft krijgen, is hulp van iemand die er verstand van heeft echt een must.

Meer weten?

Benieuwd hoe je met voeding jouw Crohn of colitis aanpakt en hoe ik je daarbij kan helpen? Meld je dan aan voor een gratis Zicht op herstelsessie. In deze online sessie van 30 minuten krijg je zicht op wat mogelijke oorzaken zijn van jouw ziekte en vooral wat er nodig is om je veel beter te gaan voelen. Meer info en aanmelden kan hier:

Dé manier om een intolerantie voor voeding boven water te krijgen

“De lijst van dingen waar ik een intolerantie voor heb en die ik dus niet meer kan eten wordt zo langzamerhand wel erg lang. Steeds meer voedingsmiddelen lijken af te vallen. Het zou heel mooi zijn om daar door anders te gaan eten en leven invloed op uit te kunnen oefenen…”

Met deze opmerking kwam ze mijn praktijk binnen. En ze is niet de enige. Heel veel vrouwen lopen rond met een toenemend aantal voedingsmiddelen dat klachten geeft. Het resulteert er uiteindelijk in dat eten iets ingewikkelds wordt, want ze reageren zo goed als overal op na een tijdje.

Dé vraag waar deze vrouwen mee zitten is: ‘Hoe krijg ik zicht op welke voeding wel en niet bij mij past?’. Het is een logische vraag. Om die te beantwoorden moeten we eerst weten om wat voor soort reactie het gaat.

Verschillende soorten reacties op voeding

Er zijn grofweg twee soorten reacties op voeding. De eerste reactie is een allergische reactie. Je bent dan allergisch voor een bepaald voedingsmiddel. Denk aan de welbekende pinda-allergie. Zelfs een spoor van pinda kan dan al serieuze en soms zelfs levensbedreigende klachten geven.

Het kan ook zijn dat je op voeding reageert omdat er sprake is van een intolerantie. Denk bijvoorbeeld aan lactose intolerantie die op latere leeftijd (dus na je 4e levensjaar) ontstaat. Je lichaam reageert dan slecht op zuivelproducten maar van een allergie is geen sprake.

De vrouwen die in mijn praktijk binnenkomen met de vraag waarom ze zo reageren op voeding hebben over het algemeen geen last van een allergie, maar van een intolerantie.

Waarom is het zo lastig om te ontdekken voor welke voeding je een intolerantie hebt?

Bij een allergie is het heel eenvoudig om te ontdekken welk voedingsmiddel de boosdoener is. De reactie ontstaat namelijk meestal binnen 2 uur na het eten van het bewuste voedingsmiddel. Bovendien is de reactie vaak heel duidelijk en fors.

Bij een intolerantie is de reactie vertraagd. Hij ontstaat ergens binnen 1-3 dagen na inname van de voeding. De reactie ook veel meer diffuus. Denk aan allerlei soorten buikklachten, vermoeidheid, gewrichtsklachten, huiduitslag, slaapproblemen etc. Het is dus veel lastiger om boven water te krijgen welk voedingsmiddel de boosdoener is. Daarom denken veel vrouwen bij dit soort klachten aan het doen van een voedingsintolerantie test. De vraag is of dat zinvol is.

Heeft het zin om een voedingsintolerantie test te doen?

Hier kan ik heel kort over zijn. Het antwoord is: nee. Het is niet mogelijk om met een dergelijke test betrouwbaar te achterhalen welke voeding wel en welke geen reactie geeft. Dit blijkt uit recent (2019) wetenschappelijk onderzoek.

Hierin hebben de onderzoekers mensen een voedingsintolerantie test afgenomen. Hieruit bleek dat er geen intoleranties waren. Vervolgens hebben ze deze mensen bekende voedingsallergenen te eten gegeven. Een voedingsallergeen is voeding waarvan bekend is dat veel mensen er een negatieve reactie op krijgen zoals bijvoorbeeld tarwe. En wat bleek? Toen ze met een endoscopie gingen kijken wat er daadwerkelijk gebeurde in het lichaam van de 108 deelnemers zagen ze dat 76 van de 108 deelnemers wel degelijk een negatieve reactie op de geteste voeding had. De onderzoekers concluderen dan ook dat deze testen niet betrouwbaar zijn.

Hoe ontdek je dan wel voor welke voeding je een intolerantie hebt?

Dé gouden standaard voor het identificeren van voedingsintoleranties is het doen van een eliminatie- en provocatie dieet. Een wat…?

Simpel gezegd start je met het uit de voeding halen van alle voeding waarvan bekend is dat deze tot negatieve reacties van het lichaam van een mens kan leiden. Dit is het eliminatie deel van het dieet. Als ik dit doe in mijn praktijk dan zie ik vaak al binnen 2-4 weken gigantisch mooie resultaten, met name bij auto-immuunaandoeningen zoals bijvoorbeeld de ziekte van Crohn of colitis. Het lijf komt tot rust, er is meer energie, klachten nemen af.

Daarna ga je volgens een bepaald protocol de voeding die uit het menu is gehaald een voor een weer herintroduceren. Dit is het provocatie deel van het dieet. En dan geeft het lichaam heel duidelijk aan welke voeding oké is en welke niet. Voeding die niet oké is geeft klachten. Dat deed deze voeding eerder ook al, maar omdat er zoveel ‘ruis’ op de lijn was (je at veel meer voeding die je lijf niet zo tof vindt), kon je het signaal niet zo goed horen. Door de ruis weg te halen met de eliminatiefase hoor je bij de provocatiefase beter wat het lijf te zeggen heeft.

Zo ontdek je dus echt welke voeding wel en niet voor je werkt.

Overigens is het niet zo dat je deze voeding dan nooit meer mag eten. Het is namelijk zaak om vervolgens te achterhalen waarom deze voeding klachten geeft, daar iets aan doen en dan opnieuw te testen of het daarna wel lukt om de voeding die klachten geeft te eten. Vaak is dat zo. Maar met de echte grote triggers voor je darmen zoals granen en conventionele zuivelproducten lukt dat lang niet altijd.

Benieuwd of zo’n eliminatie- en provocatie dieet ook slim is om bij jouw klachten in te zetten? Mail me gerust, ik denk graag met je mee.

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.

De 5 pijlers van heling…

Chronische (darm) klachten aanpakken vraagt om meer dan je voeding onder de loep nemen. Tja, misschien dacht je er met wat aanpassingen in je voeding te zijn…. Mijn ervaring is dat dit lang niet altijd zo is. In de jaren dat ik nu met klanten werk zie ik dat er meer is ‘onder de zon’ van een goede gezondheid. Ik noem het ‘de 5 pijlers van heling’.

1. Voeding

Je lijf heeft de juiste hoeveelheid voedingsstoffen nodig om goed te kunnen functioneren. Die moet jij dan wel eten. Dat red je niet op een menu van vooral granen en zuivel aangevuld met een stukje vlees of vis en wat groenten bij het avondeten. Zeker als je last hebt van chronische klachten, dan moeten er bakken voedingsstoffen in. Die komen uit volwaardige voeding die zo uit de natuur komt en waar niet aan is geknutseld. Dit betekent bij elke maaltijd echte, onbewerkte voeding eten.

2. Ontspanning

Als je niet bij tijd en wijlen ontspant, dan blijft je stresssysteem aan. Je staat dan in de fight/flight modus. Dit kost ontzettend veel energie. Energie die je lichaam gaat weghalen bij organen en systemen in je lijf die voor overleven niet direct noodzakelijk zijn, zoals je spijsvertering en darmen, je hormonen, je huid, haar en nagels. Voor even geeft dat niets, maar op de lange duur ontstaan daar klachten door.

Heling vraagt om het geven van energie aan die delen van je lijf die dat nodig hebben. Daarom moet jij tot rust komen, voelen wat je nu nodig hebt en jezelf dat geven. Meer aandacht voor jezelf, lief zijn voor jezelf en voor jezelf zorgen dus.

3. Slaap

In de nacht reinigt ons glymfatisch systeem (nee, dat is geen typefout) de hersenen van alle toxische stoffen die door het gebruik van je brein ontstaan. Dit maakt je brein weer fris en fruitig om aan een nieuwe dag te beginnen. Wil je af van een brein dat het niet goed doet, dan begint dat dus met aandacht hebben voor een goede nachtrust, zowel in aantal uren als in slaapkwaliteit.

4. Beweging

Bewegen zorgt voor meer diversiteit in je darmflora. Het is noodzakelijk om te ontgiften en zorgt ervoor dat je mentaal beter in je vel zit. Ook krijg je door gepast te bewegen meer spieren. Omdat je verreweg de meeste energie kunt maken in je spiercellen en helen vraagt om energie, is bewegen dus een basisvoorwaarde voor herstel. Uiteraard gaat het hier om bewegen binnen je huidige lichamelijke mogelijkheden, want teveel bewegen is stressvol voor je lijf en dan ga je juist een stap achteruit in je gezondheid door te bewegen.

5. Verbinding

Een onderdeel waar je misschien niet zo aan had gedacht, maar dat wezenlijk is voor heling is verbinding. Hiermee bedoel ik verbinding met jezelf, de mensen om je heen en de natuur. Maar ik denk hierbij ook aan verbonden zijn met iets dat groter is dan jezelf. Het grotere geheel, hoe je dit ook wenst te benoemen.

Helaas schiet dit aspect er makkelijk bij in als je niet helemaal lekker in je vel zit. Het gevolg is alleen dat je nog minder lekker in je vel komt te zitten. Dus ga die verbinding aan, hoe klein ook, en voel wat het met je doet.

En er kan meer zijn…

Uiteraard kunnen er nog andere oorzaken zijn waarom chronische klachten niet oplossen, zoals iets psychologisch of sociaals. Je hebt bijvoorbeeld last van ‘iets’ dat uit je verleden of er spelen lastige dingen op je werk of in je privéleven. Of je hebt voor jezelf een leven gebouwd dat niet meer past bij wie je nu bent. Allemaal dingen waar je om te helen iets mee mag gaan doen. Maar aandacht schenken aan de 5 pijlers van helen maakt dat je deze andere aspecten beter aankunt. Starten met deze 5 is wat mij betreft de basis en van daaruit kijk je of er nog iets anders nodig is.

Welke pijler heeft bij jou meer aandacht nodig?

Disclaimer: De inhoud van deze blogpost geeft mijn persoonlijke visie op een gezonde leefstijl weer en is uitdrukkelijk niet bedoeld als individueel advies aan jou als lezer noch als vervanging van begeleiding door een therapeut of arts. Het veranderen van je voedingspatroon of leefstijl vraagt namelijk om deskundige begeleiding, zeker als je gezondheidsklachten hebt of in verwachting bent. Neem bij gezondheidsklachten of zwangerschap daarom altijd contact op met je huisarts en/of vind een deskundig therapeut, arts of diëtist om je te begeleiden bij veranderingen in je eetpatroon. De lezer wordt ook gewezen op de van toepassing zijnde algemene disclaimer die hier te lezen is.